Regie: Francesco Lettieri | Scenario: Francesco Lettieri | Cast: Aniello Arena (Sandro), Ciro Nacca (Angelo), Simone Borrelli (Pechegno), Antonia Truppo (Terry), e.a. | Speelduur: 108 minuten | Jaar: 2020

Sandro ziet er opmerkelijk uit voor iemand van zijn leeftijd. De vijftigjarige Italiaan heeft een grijze hanenkam, stoere tatoeages op zijn borst en bovenarmen, en draagt het grootste deel van de tijd een gerafeld mouwloos spijkerjack. Toch steekt hij maar wat gewoontjes af bij zijn kameraden. Hij en zijn vrienden behoren tot de beruchte Apache-clan, een groep zogeheten Ultra's, dat wil zeggen: zeer fanatieke voetbalsupporters die naast spandoeken en vuurwerk ook messen en stalen buizen meenemen als ze naar het stadion gaan om hun favoriete club 'aan te moedigen'.

Dramafilms over hooligans en hun belevingswereld zijn een zeldzaamheid. Het bekendste voorbeeld omtrent deze gewelddadige subcultuur is zonder twijfel Hooligans (ook wel uitgebracht onder de iets langere titel Green Street Hooligans) van regisseur Lexi Alexander met in de hoofdrol Elijah Wood. Net als in deze Engelse schavuitenfilm draait in het Italiaanse drama Ultras alles om de band tussen een oude rot in het vak en een nieuwkomer. Verschil is er ook: de oude rot in Ultras probeert de jonge knaap niet te verleiden om deel te nemen aan hooliganisme, maar probeert hem juist buiten die praktijken te houden. Althans, na verloop van tijd.

Dat is geen onaardig vertrekpunt. Kort na de introductie van Sandro komt ook Angelo in beeld, een tiener zoals vele anderen: hij houdt van bier drinken, blowen en kijkt uit naar het moment waarop hij zijn eerste pijpbeurt mag ontvangen. Samen met zijn moeder woont hij in een appartementje in de stad Napoli. Zijn broer is op tragische wijze om het leven gekomen tijdens een grote vechtpartij in het stadion en zijn vader is al geruime tijd uit beeld. Kortom: een uitgelezen kans voor Sandro om de puber met wat raad en daad terzijde te staan.

Regisseur Francesco Lettieri levert met de Netflix-film Ultras zijn speelfilmdebuut af. De Italiaan poogt een realistisch beeld te schetsen van het wel en wee van de Napolitaanse hooligans, maar vergeet dat hij hoog moet inzetten op het dramatische vlak, want het betreft hier natuurlijk geen documentaire. Angelo en Sandro delen eigenlijk te weinig scènes met elkaar om de dramatische climax van de film te rechtvaardigen. Daarbij heeft Sandro overduidelijk een midlifecrisis die hem aanzet tot het afvinken van talloze clichés, die de ogen doen rollen van ergernis: van cocaïne snuiven tot aan een oppervlakkige seksrelatie met een jongere vrouw.

Maar het is vooral de kijker die voortdurend buiten spel staat. Je krijgt niet de indruk dat de makers van Ultras echt hun best doen om het publiek bij de gebeurtenissen te betrekken. Oorzaak is de afstandelijke filmstijl. De personages worden veel te lang en te vaak op de rug of van de zijkant gefilmd en als de camera dan eenmaal recht op hun gezicht staat gericht, is dat meestal van grote afstand. Een hoop gemene en authentieke koppen, gevloek en getier, maar het nijpend tekort aan karakterverdieping wreekt zich uiteindelijk in de derde akte. Daarin wordt ook nog eens een ongeschreven filmregel met voeten getreden. De beelden van de camera die in de slotscène over de zee en de haven van Napoli blijft zweven, versterken in dit geval het ongeloof.