Toneelverfilmingen zijn vaak gemakkelijk te herkennen. De voornaamste gesprekken en actie vinden plaats op één of enkele plekken. De buitenscènes hadden zich net zo goed elders kunnen afspelen of zijn weinig van belang. Dialogen staan centraal. En misschien nog wel belangrijker: de uitspraken van personages zijn gewichtig en altijd precies juist.
In vele opzichten is Marjorie Prime van Michael Almereyda een typische toneelbewerking. De personages zeggen prachtige dingen zoals: "herinneringen sla je op op basis van de laatste keer dat je aan ze dacht, niet vanuit de bron". De verfilming van het gelijknamige toneelstuk van Jordan Harrison zit vol met dit soort rake uitspraken. Voor het medium film doen ze op momenten waarschijnlijk wat gekunsteld en bedacht aan. Maar laat dit nou precies aansluiten op de thematiek.
Lois Smith speelt de titelfiguur die woont in een prachtig huis aan de kust. Een kwetsbare, soms wat koppige vrouw die vijftien jaar geleden haar veel oudere man verloor. Door aderverkalking moest Marjorie haar werk als violiste staken. En dan zijn er ook nog de eerste tekenen van dementie. Om haar herinneringen levend te houden spreekt Marjorie met haar overleden echtgenoot. Hij ziet eruit als de Walter zoals hij was voordat zijn karakter veranderde; voordat hij een minder aimabel mens werd.
Deze versie van Walter is een zogenaamde prime, een soort zelflerend hologram dat kan dienen als volledige gesprekspartner maar wiens kennis en ervaring moet worden gevoed door Marjories omstanders. Dat zijn haar dochter Tess en diens man Jon. Beiden zijn bij de bejaarde vrouw ingetrokken toen bleek dat haar zelfstandigheid ernstig te wens overliet. Met de prime van Walter haalt Marjorie herinneringen op. Over haar twee Franse poedels bijvoorbeeld die beide luisterden naar de naam Toni. Over de affaire die de vrouw kreeg met een professioneel tennisspeler. Maar niet alles uit Marjories verleden komt ter sprake en soms poppen er vlagen op van zaken die onbesproken blijven..
Het uitgangspunt van Almereyda's familiedrama doet artificieel aan, maar er wordt op delicate wijze mee omgesprongen. Dit komt voornamelijk op het conto van een prachtig acterende Smith. Veel van de dialogen zijn ofwel beschouwend - als het gaat om Marjories toestand bijvoorbeeld - of juist uiterst triviaal - de zwarte poedels die een grote indruk op haar gezin maakten. Het slimme van het scenario is dat het de kijker het voordeel geeft gaandeweg informatie over de personages te vergaren.
Zonder al te veel in detail te vervallen: er komen op den duur meer primes om de hoek kijken. Almereyda laat dit pas los in de loop van dialogen. Het zorgt voor een aparte interactie tussen de personages, vooral als primes met elkaar spreken die niet allemaal over dezelfde info beschikken. De primes voelen als echte mensen, die alleen zo nu en dan bijgestuurd moeten worden.
Een kans die is blijven liggen is van morele aard. Tim Robbins, die de schoonzoon van Marjorie vertolkt, hint er slechts even op. Is het spreken tegen een illusie niet als het praten tegen een lege huls? Missen we niet de ziel en de emoties van de mensen die we liefhebben? Kunnen we ooit wel afstand doen van een dierbare als we deze persoon nog constant om ons heen zien.
Voor Marjorie geldt dat ze, ondanks haar geestelijke toestand, telkens door blijft hebben dat ze niet met haar echte echtgenoot spreekt maar met een verbeelding van hem. "Het is altijd fijn als er tegen je gelogen wordt", zo verzucht Marjorie tegenover haar schoonzoon als hij haar een compliment maakt. En zo is het maar net.
