Regisseuse Naomi Kawase bracht als kind veel tijd door in de vrije natuur en leerde van haar ouders respectvol met haar omgeving om te gaan. Deze twee elementen kunnen we terugzien in The Mourning Forest. Hierin ontmoeten jeugd en ouderdom elkaar in een gedeelde emotie en weten ze samen een afsluiting te vinden in het oudste wat de wereld hun te bieden heeft: de natuur.
Kawase gebruikt de natuur rond haar geboortedorp, het Zuid-Japanse dorpje Nara, als een klankbord voor de menselijke ziel en toont het aanwezige oerbos als een immense metafoor. De twee hoofdpersonen worden door een innerlijk verlangen gedreven naar de natuur en komen daar na jarenlang gemis van hun dierbaren tot rust.
In de film zien we Shigeki, een oude man in het verpleeghuis die 33 jaar na de dood van zijn vrouw nog altijd innerlijk verdoofd urenlang voor zich uit zit te staren. Wanneer Machiko, de nieuwe zuster, zich over hem ontfermt, ziet hij iets van zijn vrouw in haar terug en ontwaakt hij lichtelijk. De andere reden voor zijn ontwaking is dat het 33 jaar geleden is dat zijn vrouw stierf - volgens het boeddhistische geloof de tijd die nodig is voor de ziel om naar het hiernamaals te vertrekken. Als de twee een uitje maken weet de oude man te ontsnappen en is het de taak van Machiko om hem heelhuids terug te krijgen. Wanneer ze Shigeki vindt is deze op weg naar het graf van zijn vrouw, dat zich midden in het bos bevindt, om zijn laatste respect te tonen. Vanwege het verlies van haar eigen kind besluit ze hem te vergezellen.
Soms gebeurt er weinig en dan zegt de film eigenlijk het meest over zichzelf en de regisseuse. Deze film heeft geen haast en wil de rust die erin is gelegd ook uitstralen. Scènes duren opzettelijk lang om de conventionele verhaalstructuur te ontregelen, maar de personages weten de kijker op een paar uitzonderingen na bij de les te houden. Een mooie regenscène in het bos laat onze hoofdpersonen dichter tot elkaar komen en dit is goed gerealiseerd door alle aanwezigen.
Kawase is een eigenzinnige filmmaakster die met de camera haar eigen persoonlijkheid filmt en aan ons toont. The Mourning Forest zal niet iedereen overtuigen. Kawase is zich hiervan bewust, maar laat zich niet beperken door concessies te maken voor het publiek. Deze film fungeert als een filter voor de moderniteit en moet ons tonen waar het volgens haar eigenlijk allemaal om draait in het leven. De regisseuse filmt mensen die als laatste reddingsmiddel de natuur nemen na een lange periode van innerlijke onrust. Naast het rouwproces dat de twee personen ondergaan zegt de film ook genoeg over leven en dood. Wat houdt het in om te leven en wat betekent dood voor de levenden?
Het gegeven van de film lijkt soms krachtiger dan de daadwerkelijke ervaring. Zo laat de spirituele symboliek je soms verlangen naar duidelijkheid omtrent de gevoelens van de twee hoofdpersonen. Het symbolische einde kan de gemiddelde westerling daarom ongeroerd laten. Het rouwproces eindigt zoals de rest van de film tot dan toe verliep. Als een weemoedige zucht.
