Alweer een samoerai-kungfu-dappere krijgersfilm, zul je denken bij het lezen van deze titel. Maar The Twilight Samurai is niet hetzelfde als zijn recente voorganger The Last Samurai (met Tom Cruise). Tasogare Seibei was dit jaar niet voor niets genomineerd voor een Oscar in de categorie Beste Buitenlandse Film (die uiteindelijk naar de Canadese bijdrage Les Invasions Barbares ging) en voor een Gouden Beer op het Internationaal Filmfestival van Berlijn, die de film uiteindelijk ook wist te veroveren.
Hoofdpersoon Seibei (Hiroyuki Sanada) kiest, na de dood van zijn vrouw, voor het opvoeden van zijn twee dochters in plaats van het gewelddadige krijgersleven. Op een avond komt hij zijn jeugdvriendin Tomoe tegen. Als hij haar thuisbrengt staat haar agressieve ex-man Toyotaro haar op te wachten. Seibei en Toyotaro raken slaags, waarbij Seibei een glorieuze overwinning boekt enkel met behulp van een houten zwaard. Tomoe blijft uit dankbaarheid bij hem wonen, maar de verliefde Seibei durft haar niet ten huwelijk te vragen vanwege zijn werk als simpele arbeider en zijn daardoor lage status. Wanneer hij de opdracht krijgt om voormalig samoerai Yogo te vermoorden, ruikt hij een kans om hoger op de ladder te komen.
Het westerse beeld van samoerai-krijgers is vrij eendimensionaal. Onoverwinnelijke en agressieve mannen, vol vechtlust tot op het bot en bereid tot onvoorwaardelijke overgave aan hun meester. The Twilight Samurai brengt dit cliché danig aan het wankelen. Seibei is een doodgewone kantoorklerk voordat hij gevraagd wordt Yogo om zeep te helpen. Zijn collegas hebben zelfs enkele bijnamen voor hem bedacht (zoals Schemer Seibei), vanwege zijn slordige manier van kleden en zijn weigering om na het werk met hen het café in te duiken.
Het plichtsbesef van Seibei wordt prachtig weergegeven door Hiroyuki Sanada. In de eerste instantie is het voor de kijker even wennen dat deze samoerai eigenlijk een gewone ambtenaar is met een missie. De film heeft, in tegenstelling tot de meeste films in het genre, een liefdesverhaal dat zich als een essentiële rode draad door de film weeft. Seibei is bereid alles te doen voor Tomoe. In veel samoerai-films zou dit beschouwd worden als zoetsappig gedoe, maar hier past het perfect in het verhaal. De beweegredenen voor en de gedachten achter het krijgerschap worden door deze onmisbare toevoeging een stuk begrijpelijker voor de onwetende westerling.
Diezelfde westerling raakt onvermijdelijk onder de indruk van de prachtige beelden. Geen Hero-achtige, onwerkelijke herfststormen in felgeel en bloedrood, maar donkere beelden bij een neerslachtige stemming en lichtere kleuren bij meer opgewekte situaties. Dit kleurgebruik is aanvullend zonder opdringerig te zijn, iets wat in andere Aziatische films nogal eens dreigt te gebeuren.
De manier waarop kleur, licht en schaduw gebruikt worden, is echter niet de enige truc die regisseur Yoji Yamada heeft toegepast. De (slechts) twee vechtscènes zijn beide gefilmd met zo min mogelijk camerabeweging. Hierdoor is er ook weinig knip- en plakwerk nodig geweest, wat een mooie, gelijkmatige en consequente film ten gevolg heeft.
Yamadas 77ste film is voornamelijk in één stuk gedraaid. Het is een verademing om het een keer zonder CGI, bullet-time acties en beeldmanipulaties te kunnen doen. Gewone, pure zwaardgevechten, die de briljante prestaties van Seibei nog wat duidelijker maken.
Een echte samoerai-filmfan ben je en blijf je. Het grootste gedeelte van de echte liefhebbers ziet alles dat er van dit genre op de markt komt. In de meeste gevallen vinden ze al deze films goed, zolang er maar spectaculaire gevechten en hoogstaand gefilosofeer in zitten. Deze mensen zullen bij The Twilight Samurai niet teleurgesteld worden. Maar het bijzondere aan deze film is dat ook samoeraifilm-maagden ervan zullen genieten. Het genre wordt niet verkracht, maar wel op een bijzondere en ingrijpende manier aangepast en verbeterd. De mooie beelden, goede begeleidende muziek van Isao Tomita en Yousui Inoue en de bijzondere acteerprestaties (die niet vanzelfsprekend zijn bij dit soort films) bereiken ook een ander publiek. Dit kan meer mensen openstellen voor de Aziatische film. Gezien het feit dat veel prachtige films met de meest fantasierijke verhalen in dit werelddeel gemaakt worden, zou dit een verrijking zijn voor elke filmliefhebber.
