A Private War
Recensie

A Private War (2018)

Treffend psychologisch portret van een oorlogscorrespondente.

in Recensies
Leestijd: 2 min 40 sec
Regie: Matthew Heineman | Cast: Rosamund Pike (Marie Colvin), Jamie Dornan (Paul Conroy), Stanley Tucci (Tony Shaw), Tom Hollander (Sean Ryan), Nikki Amuka-Bird (Rita Williams) e.a. | Speelduur: 110 minuten | Jaar: 2018

Marie Colvin had de hoop dat haar reportages vanaf de frontlinies ervoor zouden zorgen dat anderen net zoveel om het menselijk oorlogsleed zouden geven als zij en dat die compassie ooit tot verandering zou leiden. De laatste oorlog die zij in 2012 versloeg was de Syrische burgeroorlog die nog steeds voortduurt. Een oorlog die zo'n desastreus effect op het land en de eigen bevolking heeft dat miljoenen het land ontvluchtten. Mensen die bij aankomst in Europa in kampen worden gezet en meteen van allerlei lokale problemen de schuld krijgen.

Met zo'n visie kun je verkiezingen winnen, zo is onlangs gebleken. Inspiratie lijkt gevonden in het gedachtegoed dat van heel Europa een slagveld maakte en de grootste oorlog ooit ontketende. Van het mededogen voor mensen uit verre landen dat Marie Colvin probeerde los te maken bij haar lezers, is weinig terug te zien. A Private War probeert inzichtelijk te maken wat Marie Colvin dreef om zich telkens maar weer in oorlogsgebieden te storten. Haar medeleven voor oorlogsslachtoffers slaat gemakkelijk over naar de kijker.

Matthew Heineman, van oorsprong documentairemaker (zijn City of Ghosts ging over journalisten tijdens de Syrische oorlog), maakt voor het eerst een fictiefilm. Hij brengt het leed doeltreffend in beeld op een manier die iets weg heeft van de reportagestijl van Colvin: zonder al te veel opsmuk maar tegelijk wel geëngageerd. Doelgericht probeert hij het leed invoelbaar te maken, bijvoorbeeld van de Syrische moeder in Homs die haar vijfjarige dochter verloor en haar jongste baby alleen nog maar kan voeden met suikerwater.

Voordat we in Homs aankomen is A Private War ook een portret van Marie Colvin zelf, te beginnen bij het verlies van haar oog in 2001 wanneer ze in Sri Lanka haar leven waagt om een Tamil-rebel te interviewen die tegen de overheid strijdt. Naast de fysieke schade die ze daarbij oploopt, krijgt ze ook steeds meer last van een posttraumatische stressstoornis. Flitsen van herinneringen en nare dromen, die effectief in het narratief gemonteerd worden, maken een normaal leven steeds moeilijker, totdat ze psychische hulp zoekt. Toch blijft ze telkens weer terugkeren naar oorlogsgebieden om daar verslag van te doen. Is het puur engagement en het geloof daarmee iets bij te dragen aan de wereld of die zelfs te veranderen? Of is het, zoals fotograaf en kompaan Paul Conroy suggereert, een verslaving?

Voor de humor en zelfspot van Marie Colvins schrijven is weinig ruimte in A Private War, behalve in de privésfeer. Ze gebruikt sarcasme als schild tegen haar falende relaties en haar gewoonte om de akelige beelden van een dode jonge Palestijnse vrouw weg te drinken met wodka. Matthew Heineman zegt dat hij geen biopic maar een psychologisch portret wilde maken. Hoewel hij daar redelijk in slaagt trapt hij toch in enkele typische valkuilen van het biopic-genre, vooral die van het haastig aanstippen van dramatische hoogtepunten. Wel toont Heineman treffend de pijn en het letsel dat oorlog teweegbrengt en hoe lang dat effect heeft. Niet alleen in het privéleven van Colvin maar ook tijdens het opgraven van een oud massagraf in Irak.