Het beeld dat de meesten van ons hebben van de zoektocht naar de kostbare truffel is dat van een varken dat wild wroetend het zwarte goud tussen de wortels van eikenbomen vandaan haalt. De werkelijkheid heeft dit romantische beeld ingehaald want de varkens vinden de truffel zelf veel te lekker. Toch is de romantiek niet vervlogen. Het vinden van de peperdure schimmel is een tijdrovende klus. Speurders nemen een lange dennentak waarvan alleen aan het uiteinde nog naalden zijn bevestigd. Ze aaien met het takje over de grond en waar de vliegjes opvliegen zou wel eens een truffel te vinden kunnen zijn. En zelfs dan blijft het nog maar de vraag of je daadwerkelijk een truffel boven de grond weet te halen.
Truffels heb je in diverse kwaliteiten en prijsklassen, zo valt op te maken uit de Nederlandse documentaire Truffel Liefde, die de diverse aspecten van de delicatesse blootlegt. Het duurst en kostbaarst zijn de witte truffels, die wel het tienvoudige kosten van hun goedkopere zwarte broertjes. Het aanleggen van een veld met eikenbomen is nog geen garantie om ook daadwerkelijk jaren later truffels te kunnen oogsten. Zelfs na dertig jaar komt het voor dat een eikengaard geen enkele truffel oplevert. De zeldzaamheid en delicate aard van de schimmel maakte het zo'n kostbaar product, maar hierdoor ook een ware obsessie voor de fijnproever.
Truffel Liefde (de onterechte spatie is gekozen om de leesbaarheid te vergroten zo blijkt uit navraag bij de makers) toont ons een verborgen wereld die zich grotendeels in Frankrijk afspeelt. Het vak van truffelhandelaar gaat vaak over van generatie op generatie. De eerbied voor het product is zo groot dat, zo blijkt uit het relaas van een vrouwelijke handelaar, zelfs in het geval van overlijden er nog wordt stilgestaan bij de kostbare voorraad truffels die verkocht moet worden. Wat dat betreft dekt de titel de lading volledig. Er is liefde voor het product en de bijzondere smaak ervan. Topkoks waarderen het product en behandelen het met veel eerbied.
De vele facetten ervan zorgen voor een intrigerend beeld. Want waar te halen valt, vooral als het met een beetje moeite vrij te verkrijgen is, staan stropers op de kust. Dit aspect belicht de maker van deze docu niet heel uitvoerig. Het mysterie en de eerbied voor de truffel werken aanstekelijk al zou je willen dat het mogelijk is de geur en smaak van de gerechten die voorbij komen te ervaren. Maar terwijl we meer te weten komen over het onderwerp, roept het tegelijkertijd ook weer vragen op. Want waarom is de truffel zo moeilijk te kweken? En wat zorgt voor de grote onvoorspelbaarheid en zeldzaamheid ervan? Hoe is de truffel ooit ontdekt en hoe wordt er opgetreden tegen de voorgenoemde stroperij?
Interessant zijn de verschillende invalshoeken. De handelaar hoopt er rijk mee te worden, maar hecht ook waarde aan kwaliteit en een vaste clientèle. De chefs willen vooral een mooi product dat de sterren van hun restaurant eer aan doet. De stroper wil er een slaatje uit slaan en kijkt niet naar ethiek of kwaliteit. En de consument ten slotte wil wegdromen bij de heerlijke, volkomen unieke smaak.
De makers hebben niet weten te voorkomen dat deze in de Provence geschoten documentaire vooral gericht is op een nichepubliek, waarvan toch enige culinaire affiniteit verwacht mag worden. Dat is jammer, want zelfs als je niet ingevoerd bent in de betekenis van het product leidt het zien ervan tot nieuwe inzichten. De vraag is of velen zich eraan zullen wagen.
