Als de mutanten uit X-Men echt zouden zijn en er plots overal kinderen opduiken die hele straten opblazen, elektrocuteren of laten afbrokkelen... hoe zou de wereld daar dan op reageren? Marvel zou de kleurrijke buitenbeentjes het liefst verzamelen in een deftige kostschool, maar The Darkest Minds gaat voor een grauwe dystopie. Een interessant alternatief, maar helaas wordt deze boekverfilming wel erg hard in de welbekende mal van menig young-adult-film geperst.
Bijna alle kinderen sterven aan een mysterieuze ziekte. Degenen die achterblijven worden geronseld door de overheid en in rehabilitatiekampen gestopt vanwege hun vreemde en gevaarlijke mutaties. In eerste instantie voelt deze variatie op het concept van gemuteerde kinderen nog best verfrissend. Het duurt echter niet lang voordat de kinderen worden ingedeeld in gekleurde teams, afhankelijk van hun gevaarniveau. Er vallen doden, kinderen worden mishandeld en er gaan geruchten over een geheim kamp waar alle rebellerende kinderen in vrijheid kunnen leven. Jonge mensen raken verliefd en ons hoofdpersonage is uiteraard een zeldzaam superkind.
Het is alsof er een lijstje van YA-clichés wordt afgewerkt, al lijken de filmmakers zich hier volledig van bewust wanneer iemand het plots heeft over Zweinstein-taferelen. Op zich is het niet verkeerd dat men de geijkte trucjes gebruikt om in het genre te passen. Wel wordt het een probleem als je daardoor het hele verhaal kunt uitstippelen, maar dan ook echt elke scène. De schurken, de liefdesrelaties, het dramatische einde... het is bijzonder makkelijk om als een heuse waarzegger alles te zien aankomen. Zelfs het moment dat de schijnwerpers aangaan voor een onthulling kun je tot op de seconde voorspellen.
Dat komt niet alleen door het YA-bakvormpje te gebruiken. Terwijl regisseuse Jennifer Yuh Nelson met Kung Fu Panda 2 haar talenten wel bewezen heeft, zie je vrijwel niets terug van haar kunsten in The Darkest Minds. Het voelt alsof de studio's hebben besloten om zo te knippen, dat deze perfect is berekend op de gemiddelde spanningsboog van een bioscoopbezoeker gewapend met een smartphone. Voornamelijk de opening en actiescènes hebben een te hoog tempo, met geen seconde ademruimte. Humor, actie, drama, flirten, glimmende oogjes en speciale krachten, alles wisselt elkaar af. Hierdoor ontwikkelt The Darkest Minds nooit een mooi Spielbergmomentje. Zo'n sfeervol, rustig filmmoment waarmee de regisseur in één klap de setting, personages en het drama verkoopt. Dat je even vergeet dat je in een bioscoopstoel zit en je meegesleurd wordt in een andere wereld.
Het is aardig zonde want sommige elementen werken aardig. Op een schaal van The Fifth Wave tot Hunger Games, hangt The Darkest Minds ergens in het midden rond. De romantiek is geforceerd en voorspelbaar... maar lang niet zo klef en tergend geacteerd als soms het geval is. De duidelijke inspiratie die gehaald wordt uit X-Men is best interessant en er wordt geprobeerd om interessante personages op te zetten. De resultaten zijn flink gemixt: Gwendoline Christie voegt nauwelijks iets toe, de grote slechterik maakt zijn potentie niet echt waar, maar Amandla Stenberg weet nog best aardig de emotionele momenten en de climax te redden. Uiteindelijk bestaat er wel een gevaar voor een gevalletje I Am Number Four. Het drama wordt niet volledig benut in dit eerste deel, wel wordt hevig geïnvesteerd in een potentieel vervolg.
The Darkest Minds is een van de meest doorsnee young-adult-films die je zult tegenkomen in de bioscoop. Voor tieners die houden van romantiek, actie en een fictief wereldje vol superkrachten is het mogelijk een leuke afleiding. Voor ieder ander is het een voorspelbaar verhaal dat je binnen de kortste keren alweer vergeten bent. Middelmatigheid ten top dus: heel redelijk uitgevoerd, niets is ronduit slecht, maar uitblinkende momenten ontbreken. Het is een soort X-Men met vanillesmaak, beroofd van originaliteit maar geschikt voor iedereen.
