Regie: Rebecca Hall | Scenario: Rebecca Hall (film), Nella Larsen (boek) | Cast: Tessa Thompson (Irene), Ruth Negga (Clare), André Holland (Brian), Bill Camp (Hugh), e.a. | Speelduur: 98 minuten | Jaar: 2021

Rene is een jonge vrouw uit het New York van de vroege twintigste eeuw. Ze is moeder van een stel prachtkinderen, heeft een succesvolle man en een huis zo groot dat het een werkster rechtvaardigt. Ook is Rene zwart. Dat is ze in een tijd waarin de zwarte bevolking van Amerika actief achtergesteld wordt en waarin het in veel opzichten voordelig zou zijn als je door het leven kon gaan als witte vrouw. Als dat daadwerkelijk mogelijk was, zou ze dan daadwerkelijk wit willen zijn?

Op het eerste gezicht lijkt deze vraag voor een vrouw in haar situatie niet meer dan hersengymnastiek. Ze is nou eenmaal zwart, ook in een zwart-witfilm is dat overduidelijk. Op een dag ontmoet ze op straat haar jeugdvriendin Clare, met wie ze in een vorig leven in de zwarte wijken van Chicago naar school ging. De man van Clare is wit en zodra zijn mond opengaat komt er een stroom racisme uit waarvan Rene onpasselijk wordt. Zo onpasselijk dat ze de opnieuw ontluikende vriendschap direct weer in de kiem wil smoren. Ondanks deze initiële weifeling raken de twee toch weer bevriend en geboeid door elkaar. Door een gedeeld verleden, maar ook door een contrasterend heden als gevolg van verschillende keuzes en een verschillende moraal.

Clare lijkt alle narigheid niet te horen of niet te deren. Het racisme van haar man is ook niet aan haar gericht. Hij heeft namelijk geen idee dat zijn keurige, voor wit doorgaande echtgenote eigenlijk Afro-Amerikaans is. Dat deze façade standhoudt voor de buitenwereld is voor Rene onbegrijpelijk. Dit blijkt onder meer wanneer ze in prachtig subtiel in beeld gebrachte observaties feilloos aan een witte oude man kan uitleggen waarom haar vriendin toch ontegenzeggelijk zwart is.

Los van het feit dat Passing een zwart-witfilm is waar de thematische symboliek van afdruipt, durft Rebecca Hall in haar regiedebuut op meer gebieden buiten de gebaande paden te treden. Zo is het boek waarop het verhaal gebaseerd is onmiskenbaar de film in geslopen. Zoals Sin City en V for Vendetta zich lieten bekijken alsof je een stripboek las, zo zijn de scènes en conversaties in Passing als hoofdstukken uit een roman, als passages met verschillende tempo's die het verhaal soms forceren een pas op de plaats te maken. Je kunt het geritsel van de vergeelde pagina bij het omslaan naar een volgend hoofdstuk, een volgende scène, haast horen.

Deze ongebruikelijke keuze in tempo draagt er wel aan bij dat Passing verre van makkelijk wegkijkt. De tempoverschillen, het vaak subtiele acteerwerk en het goed uitgewerkte, belangrijke en beladen onderwerp maken van deze Netflixproductie een film die niet anders bekeken kan worden dan met de volledige aandacht. Niet iedereen zal dat kunnen opbrengen tijdens een avondje netflixen. Dat wat Passing namelijk echt de moeite maakt ligt nooit aan de oppervlakte, wat de film bij tijd en wijle toch wat ontoegankelijk maakt. De kijker die zich toch durft te laten vangen, zal zich maar moeilijk kunnen losbreken.

Passing is te zien bij Netflix.