El Olvido
Recensie

El Olvido (2008)

Vergeten is overleven - de tactiek die het leven van vele Peruanen van dag tot dag tekent omdat men verder moet. Desgevraagd tonen enkele, zij het kort en soms met een glimlach, de littekens die ze uit het vergeten verleden dragen.

in Recensies
Leestijd: 2 min 13 sec
Regie: Heddy Honigmann | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2008

De films van Honigmann zijn als eb en vloed. Ze zwellen aan, bereiken een betrekkelijk hoogtepunt en ebben bijna onzichtbaar weg, sporen achterlatend in kleine stroompjes van zand, water en gebroken schelpen; herinneringen. Er is geen plot, eerder een complot tegen de dramatische theatrale wetten van de vertelling die Honigmann opvallend naast zich neerlegt om als de chroniqueur van de kleine, bijna alledaagse schoonheid van het individu de kijker even mee te voeren naar de dimensie van de liefde en de ziel. Niet zonder risico’s, getuige haar laatste creatie.

El Olvido - vergetelheid - is een ode aan de gewone man, een barman, een schoenenpoetser, maar vooral aan de wil te overleven tegen de achtergrond van het historisch falen van de machthebbers. Het element dat alles lijkt te verbinden is het gebrek aan collectief geheugen en zelfreflectie. Slikken en doorgaan als overlevingstactiek waardoor de status-quo behouden lijkt te blijven voor het nageslacht. Beelden van een protestoptocht van hooguit enkele tientallen demonstranten en de herinneringen van een gescheiden vrouw aan de bezetting van een hotel, waar zij met vele anderen tot aan haar plotselinge ontslag gewerkt had, versterken de pessimistische teneur van het relaas.

Honigmann beperkt zich graag tot een overzichtelijk vertrekpunt, zoals hier een kruispunt in de Peruaanse hoofdstad Lima en enkele bedrijfjes in de directe omgeving van het presidentiele paleis, om van daaruit filmisch enkele portretten te schetsen van personages die ze daar tegenkomt. Het worden de getuigenissen in de rechtzaak tegen de vergetelheid en de tijd die weinig hoopgevend lijkt te zijn, extreem geïllustreerd door de met zichtbaar grote moeite en vele open vragen aan een jonge schoenenpoetser ontlokte bekentenis dat hij geen enkele herinnering blijkt te bezitten, kwaad noch goed

“De geschiedenis van Peru is als een slechte cocktail”, roept een van de personages ons van achter de bar toe, maar het belooft weinig goeds voor de toekomst van het land als het ‘goed voor het geheugen’-drankje, een brouwsel van een gemalen, vers gedode kikker en een dozijn aan andere ingrediënten, volgens een ander personage uit de film het collectieve euvel moet verhelpen.

Het is moeilijk de positie van de oorspronkelijk zelf Peruaanse Honigmann te ontdekken in de lichtvoetige caleidoscoop van chique uitspanningen, grappen en jongleertrucs ergens in de straten van Lima. Anders dan in de meer poëtische voorganger Forever blijft Honigmann in El Olvido meer op de oppervlakte doordat ze in de veelheid aan personages te gemakkelijk en te snel schakelt tussen de levens die toch schrijnender zijn dan de enkele sequenties die hen gegund zijn doen vermoeden. Mooi en pretentieloos, maar ook te kort, te licht en te en passant.