In Zuidoost-Azië is het regiedebuut van Pat Boonnitipat een megakassucces. Of How to Make Milions Before Grandma Dies ook in Nederland records gaat breken, valt te bezien. Vooral omdat de dubbele agenda's van de personages ervoor zorgen dat iedereen altijd een beetje op afstand blijft. Toch is het ook een integere en empathische film. Het gevecht om de erfenis van oma haalt soms juist het beste in mensen naar boven.
Amah (Thais voor grootmoeder) heeft vergevorderde kanker en niet lang meer te leven. Voor haar familie is deze diagnose het startschot voor een strijd om de erfenis. Daarmee zet de titel van de film je een beetje op het verkeerde been. Hoewel de strijd om het geld zich inderdaad voor de dood van oma voltrekt, worden de 'miljoenen' pas vergeven als ze er niet meer is.
Wat dat betreft is de meer letterlijke vertaling van de originele titel, Oma's Kleinkind, trouwer aan het verhaal. De film volgt namelijk vooral M, de kleinzoon van Amah. M is een nietsnut. Na een niet afgemaakte studie is zijn enige ambitie om gamestreamer te worden, maar die carrière gaat zo goed dat hij nog steeds thuis woont bij zijn moeder en financieel niets heeft bij te dragen aan het huishouden. Dus wanneer hem ter ore komt dat het einde van Amah nabij is, besluit hij zichzelf naar voren te schuiven als mantelzorger. Nog voor hij goed en wel is ingetrokken, zet hij wel vast oma's huis te koop. Want ja, dan weet je tenminste waar je het voor doet.
Het plan om dankzij de zorg voor zijn oma uiteindelijk het huis en daarmee het leeuwendeel van de erfenis binnen te slepen komt niet uit de lucht vallen. M's nichtje en goede vriendin Mui erfde recent het huis van haar oudoom omdat zij als mantelzorger de meer directe familie buiten spel wist te zetten. Zij keken nauwelijks naar hem om, Mui stond dagelijks voor hem klaar. "Ouderen willen vooral tijd", legt ze M uit. "Je moet zorgen dat je hun nummer één wordt."
M is niet de enige die de nummer-één-positie in Amah haar leven probeert te bemachtigen. Want ook zijn ooms staan ineens regelmatig bij de oude vrouw op de stoep. Een van de twee biedt zelfs aan om haar in huis te nemen. Iedereen in Amahs leven lijkt dan ook dubbele motieven te hebben. Elke beslissing tot het geven van een beetje zorg, liefde en aandacht lijkt gedreven door het uitzicht op een financiële worst aan de finish.
Omdat de personages nooit het achterste van hun tong laten zien is het soms moeilijk echt met hen mee te leven. Zelfs Amah heeft op momenten iets kils over zich. Zij lijkt dondersgoed door te hebben wat voor gekonkel om haar heen plaatsvindt. Maar de onoprechtheid van de aandacht die ze ineens van haar nazaten krijgt, lijkt haar niet te deren. Ook zij speelt het spel mee, maar vanuit een ander eigenbelang.
De algehele tragiek van de situatie van Amah, die langzaamaan steeds afhankelijker wordt van aandacht en zorg die niet vanuit liefde lijkt te komen, wordt steeds meer invoelbaar. Dit komt vooral tot uiting in de - aanvankelijk geforceerde - band die Amah met haar kleinzoon begint te krijgen. Of deze connectie nu om verkeerde redenen ontstaat of niet, mantelzorgen is niet makkelijk. Als (klein)kind zie je een (groot)ouder die altijd onaantastbaar leek ineens heel kwetsbaar worden. Geen van de familieleden lijkt die confrontatie echt aan te willen gaan. Zij dragen vooral oplossingen aan zoals zusters of verpleeghuizen. Maar M wijkt niet van de zijde van zijn grootmoeder en geeft haar wat ze echt wil: tijd.
En zo blijkt How to Make Milions Before Grandma Dies een onverwacht empathische film. Net als M en zijn familie onderling, houdt de film de kijker lang op afstand. Maar wanneer we hem een beetje tijd geven, zien we ook een verhaal over echte mensen die hele begrijpelijke dingen willen: erkenning, liefde, een stukje financiële stabiliteit en tijd. En eerlijk is eerlijk, zaaien we zelf niet ook altijd in de hoop te oogsten?
