in Recensies
Update:
Widow Clicquot is een beschouwende en ingetogen film met een verstilde sfeer waarin heden en verleden door elkaar lopen. De film vertelt het veelbewogen levensverhaal van de vastberaden Barbe-Nicole Ponsardin Clicquot (1777-1866), oftewel de grande dame van de Champagne, de weduwe die als eerste vrouw een champagnehuis in beheer kreeg en begon met het brouwen van bruisende bubbels.
Barbe-Nicole staat als jonge twintiger al met haar man François aan het hoofd van de Clicquot wijngaard. Na zijn dood dreigt het bedrijf te worden verkocht. De nog in het zwart gehulde weduwe protesteert tegen haar schoonvader dat de wijngaarden, waar haar man zoveel bezieling in heeft gelegd, onder geen beding van de hand mogen worden gedaan. Het maakt haar niks hoeveel geld de familie ervoor krijgt. De wijnvelden zijn zijn tastbare nalatenschap en ze wil de kwaliteit zelf blijven bewaken. Haar stugge schoonvader heeft zo zijn bedenkingen, maar staat het schoorvoetend toe. Als weduwe weet ze - misschien - waar ze het over heeft.
Dat een vrouw plotseling aan het hoofd van een familiebedrijf staat en de leiding op zich neemt, wordt meteen een twistpunt voor de mannen. Hoewel Barbe-Nicole jarenlang met haar man heeft samengewerkt, hem heeft ondersteund en zich zijn onconventionele nieuwe methoden eigen heeft gemaakt (samen zingen in de wijngaarden om te zorgen dat alles goed blijft groeien), worden haar capaciteiten direct in twijfel getrokken en haar gezag ondermijnt.
De eerste vrouwelijke ondernemer treft veel beren op de weg, waaronder de sceptische schoonvader die geen tegenslagen meer verdraagt, de doorgewinterde werknemers die haar gezag niet respecteren en haar opbloeiende liefde voor een wijnhandelaar (die waarschijnlijk ook de voormalige minnaar van haar man was). Ook niet onbelangrijk in het achttiende-eeuwse Frankrijk: het keizerrijk van Napoleon en zijn handelsverbod, waardoor ze sluiproutes moet verzinnen om haar champagneflessen vanuit Frankrijk naar het champagneverslaafde Rusland te smokkelen.
Barbe-Nicole biedt de uitdagingen het hoofd terwijl ze nog in de rouw zit om haar man en de laatste jaren van hun huwelijk bespiegelt. De manier waarop we vanuit het verzuurde heden via haar herinneringen het zoete verleden instappen is een mooi en magisch-realistisch element van de film. Ze trekt de witte was opzij en daar zit haar man weer in zichzelf te hummen.
Dat heden en verleden zo door elkaar lopen en je in hetzelfde huis met haar herinneringen mee door de tijd reist, houdt de spanningsboog strak. De flashbacks van haar huwelijk met François, dat romantisch en rozig begint maar steeds zwaarder wordt, is misschien wel sterker invoelbaar dan haar strijd tegenover de patriarchale samenleving. François krijgt steeds meer weg van de getroebleerde romantische dichter die intens voelt maar weinig verdraagt.
Widow Clicquot is weinig theatraal of bombastisch en ook niet uit
op effectbejag. De film vertelt in één vloeiend en gestroomlijnd geheel het verhaal van de vrouw die voorbestemd was om de Champagne feestelijk en beroemd te maken (zo heeft ze voor de kenmerkende gouden etiketten gezorgd) maar wier start zo werd bemoeilijkt dat het ook totaal anders had kunnen lopen. Dankzij haar volharding werd ze de eerste vrouw die een wijnproeverij bezat en zich tot een slimme en succesvolle ondernemer kon ontwikkelen.
Is Widow Clicquot als stevige autobiografische film ook bijzonder of vernieuwend? Als historisch drama is de film geen uitblinker. De enorme dreiging van Napoleon is bijvoorbeeld niet tot nauwelijks te voelen. Er lijkt bovendien een sluier over Widow Clicquot te hangen waardoor de Jane Eyre-achtige setting in het bedompte plattelandshuis alle aandacht op zich vestigt en je amper op een dieper niveau met haar meeleeft. De film lijkt dezelfde gepaste afstand tot zijn protagoniste te behouden als de protagoniste tot haar mannen.
Hoewel Haley Bennett haar rol met verve speelt, als een prachtige porseleinen pop die steeds de juiste afwegingen moet maken in een beklemmende wereld van mannen met geldingsdrang, sprankelt de film nergens. Haar heimelijke nachtbrakerij waarin ze met blosjes op haar wangen in de wijnkelder haar frisse roséchampagne ontwikkelt is wel een beeld om te koesteren. Dat het ondernemerschap boven alles volharding vergt komt goed uit de verf.
