"Laat je make-up achter", zegt een uitgeruste klimmer als Lhakpa Sherpa zich wil klaarmaken voor het verdere deel van een uitdagende Himalaya-expeditie. Dat deze vrouw die make-up überhaupt al thuisgelaten had, kon haar reisgenoot kennelijk niet vermoeden, en dus had Lhakpa nog maar eens een vooroordeel in de kiem te smoren. Het bewonderende, maar daarmee wel wat eenzijdige Mountain Queen: The Summits of Lhakpa Sherpa laat zien hoe een Nepalese klimster weer, wind, hoogtes én mannen bleef trotseren om telkens weer haar doel te bereiken.
Vanaf de eeuwwisseling slaagde de veerkrachtige Lhakpa Sherpa er jarenlang in om de top van de Mount Everest te ronden. In navolging van haar eerste expedities deed ze dat in het gezelschap van de Roemeense klimmer Gheorge Dijmarescu, waarmee ze later ook trouwde. Het stel kreeg samen twee kinderen.
Mountain Queen memoreert hoe deze man, gehard door een verleden als vluchteling, zich na verloop van tijd agressief en bezitterig ging gedragen. Zijn uitvallen hadden niet alleen hun uitwerking op Lhakpa en hun oudste (maar toen nog piepjonge) dochter, maar ook op de overige leden van de verschillende bergexpedities. In 2008 verscheen er zelfs een bestseller die de grillen van Gheorge uitvoerig belichtte. Die voelde zich vervolgens geframed en zette zich nog sterker tegen zijn partner af.
Hoewel de documentaire begint als het verhaal van Lhakpa, blijkt na verloop van tijd duidelijk hoezeer haar leven getekend is door de inmenging van Dijmarescu. Een extreme geweldsuitbarsting in 2012 (Lhakpa en haar dochters moesten zelfs maandenlang naar een speciale schuilplaats) leidde pas enkele jaren later tot een scheiding en een voogdijzaak, die Lhakpa gelukkig won.
In de loop van de documentaire kruipt Lhakpa's oudste dochter Sunny langzaam uit haar schulp als ze praat over het trauma dat zij heeft opgelopen. De scènes met haar, moeder Lhakpa en zusje Shiny zijn zodanig kernachtig dat de documentaire in feite meer over de moeder-dochterrelatie gaat dan over het klimmen an sich. Door de Mount Everest in 2022 voor een tiende keer te beklimmen, wilde de doorzettende klimster het ultieme voorbeeld zijn, voor haar dochters en voor andere Nepalese vrouwen.
Lhakpa Sherpa getuigt van zelfkennis als ze het idee tegenspreekt dat ze nederig is. Door haar tomeloze dadendrang ontkomt de klimster namelijk niet aan een stukje eerzucht en arrogantie, en de manier waarop ze die uitspreekt werkt op momenten op de zenuwen. Een goed voorbeeld is een moment dat ze aan de zijde van haar dochter een basiskamp nabij Kathmandu bereikt. "Ben jij moe?", klinkt het dan retorisch. "Ik heb nergens last van".
In Mountain Queen zien we een vrouw die (terecht) op haar eigen kunnen is gaan vertrouwen, maar dat voor de camera net iets te stellig kenbaar maakt. Uitspraken als "ik ben zo sterk" en "alleen ik kon dat zo uitvoeren, anderen niet" gaan op herhaling averechts werken, omdat kijkers niet meer in de gelegenheid zijn hun eigen conclusies te trekken. Dat Lhakpa Sherpa krachtig en moedig is, lijdt in het verband van deze documentaire geen enkele twijfel. Het is alleen jammer dat ze het zelf ook zo benadrukt.
Het format van Mountain Queen vraagt ook wel veel van Lhakpa. Al vanaf het begin wordt haar stem veelvuldig ingezet voor een begeleidende voice-over, en ondanks de rijke tegenwoordigheid van archiefmateriaal moet de klimster veel becommentariëren en aan elkaar praten. Het valt op dat ze dit in het Engels doet, en niet in het Nepalees, de taal die haar in de interacties met mensen uit haar thuisland overduidelijk beter ligt. Hierdoor rijst de vraag of Lhakpa hier zelf voor gekozen heeft, of te maken kreeg met de verwachtingen van (Engelstalige) producenten.
Hoe indrukwekkend het verhaal van deze moedigste klimster ook is, de vertelling ervan komt moeizaam op gang en lijkt te lijden onder de taalbarrière. Ook de context van de verschillende beklimmingen blijft karig. Het is logisch dat regisseuse Lucy Walker haar hoofdpersoon de meeste spreektijd wil geven, maar als er dan wél andere (voormalige) expeditieleden voorbij komen, kan het geen kwaad om die duidelijker te introduceren.
Nog voor het verschijnen van deze documentaire behoefde het verhaal van Lhakpa in ieder geval géén introductie meer. Op een evenement waar zij en haar dochters spreken vertelt een vrouw hen dat het bedrijf van haar vader Lhakpa wil sponsoren in "alles wat ze wil doen". Na Mount Everest trok ze in 2023 dan ook maar naar de K2. Die had ze nog niet gedaan, dus waarom ook niet? Bescheidenheid mag dan niet haar sterkste punt zijn, voor Lhakpa Sherpa lijkt zelfs de sky niet de limit.
Mountain Queen: The Summits of Lhakpa Sherpa is te zien bij Netflix.
