De haute cuisine spreekt met haar emulsies, gels, schuimen en haast tot kunstwerk opgemaakte borden tot de verbeelding. Het draait in de gastronomie naast smaak vooral ook om de beleving. De piepkleine gerechtjes tegenover het vaak exorbitant hoge prijskaartje omnevelen de hogere kookkunst met snobisme. The Menu schenkt een cynische blik, met een knipoog, in dit even majestueuze als potsierlijke wereldje, waar de gasten van vanavond een wel heel bijzonder arrangement staat te wachten. De ultíéme culinaire beleving. Een galgenmaal.
Op een eiland niet ver van de kust ligt het zeer exclusieve restaurant Hawthorne, waar gerenommeerd chef-kok Julian Slowik de lakens uitdeelt. Hij heerst over zijn keukenbrigade met militaire discipline, maar zijn liefde voor het vak heeft duidelijk plaats gemaakt voor iets anders. Het voedsel komt hier direct van het land op je bord en de hoge kosten van ruim duizend dollar maken dat de ervaring enkel is weggelegd voor de welgestelden. De gasten van vanavond zijn echter specifiek en met zorg door de chef geselecteerd.
Onder de 'gelukkigen' een zelfvoldane voedselcriticus, een uitgerangeerd acteur, een verveeld en stinkend rijk oud echtpaar, drie malafide techmannetjes en de compleet doorgeslagen foodie Tyler. Alle gasten representeren een verfoeilijk aspect van de dikdoenerij die ervoor zorgt dat chef Slowik het slachtoffer is geworden van zijn eigen succes. Behalve Margot, de vervangende date van Tyler en enige ongenode gast. Na een korte rondleiding over het kille eiland, die duidelijk als amuse-bouche dient voor de kijker, gaan we aan tafel voor het speciaal voor vanavond samengestelde verrassingsmenu van de chef.
De film is opgedeeld in aktes, die parallel lopen met het menu van de avond. Elke gang wordt met een opschrikkende harde klap in de handen aangekondigd, waarna chef Slowik de gerechten op magistrale wijze introduceert. De vergezellende shots van het voedsel lijken afkomstig uit een chic kookprogramma en nemen de kijker mee in de gastronomische beleving. Visuele traktaties die je daadwerkelijk doen watertanden. De tanden van de gasten worden ondertussen alsmaar langer, want het menu wordt met elke gang grimmiger. Het is vanaf het hoofdgerecht, waarbij ze hun zonden krijgen uitgeserveerd op speciaal geprinte tortilla's, dat de avond een lugubere wending krijgt.
De minimalistische uitstraling van de betonnen bunker Hawthorne voelt opeens heel erg koud en steriel aan wanneer de gasten zich realiseren dat ze zijn overgeleverd aan de genade van de chef. Het is ook precies op dit punt dat de film een groot deel van zijn onheilspellende charme verliest, vergelijkbaar met hoe een gemiddelde horrorfilm zijn spanning verliest wanneer het monster wordt getoond en feit het overneemt van de eigen morbide fantasie. Het ligt ditmaal overigens niet aan het 'monster', want Ralph Fiennes' kille vertolking van de narcistische chef is verrukkelijk verontrustend.
The Menu is conceptueel even verrassend als het diabolische menu van de avond en de film wordt geserveerd met een flinke portie sociaal commentaar. Mylod belicht via zijn personages de absurditeit van de compleet doorgeslagen foodiecultuur en drijft op soms heel onsubtiele wijze de spot met het vaak elitair aandoende wereldje. Enkel Margot prikt door alle dikdoenerij heen en symboliseert hiermee de stem van het 'normale' volk. Zo pretentieus als de film zijn gasten beticht, is de film dat ironisch genoeg zelf ook een beetje.
De individuele ingrediënten zijn om je vingers bij af te likken. Van het bijzonder originele plot tot aan de fenomenale cast, en van de zeer sfeervolle cinematografie tot aan de alsmaar zenuwslopender wordende muziek, ieder element ademt de klasse van een sterrenrestaurant. Alles samengevoegd neigt het totaalplaatje echter naar een soort van kunstzinnig absurdisme dat niet bij iedereen in de smaak zal vallen. Net zoals bij de haute cuisine is de opmaak prachtig en de beleving geweldig, maar als je de materie herkauwt blijkt er toch ook een hoop gebakken lucht bij te zitten.
Het verhaal speelt zich grotendeels af in het restaurant en door de enkele set voelt de film soms aan als een toneelstuk. Een donkere en benauwende klucht over de hardwerkende keukenbrigade versus de verwende elite. De film begint ontzettend sterk en het is jammer dat de verfijnde onderhuidse spanningsopbouw halverwege plaats maakt voor een meer rechttoe rechtaan horrorinsteek. Gelukkig pruttelt het verhaal heerlijk verontrustend verder naar het kookpunt van de laatste akte, waarin de gasten worden getrakteerd op chef Slowiks ultieme pièce de résistance. Een dessert dat, in tegenstelling tot zijn wraak, gloeiendheet wordt opgediend. Bon appétit.
