Involuntary bestaat uit vijf door elkaar gemonteerde maar op zichzelf staande verhalen over groepsdruk. Regisseur en scriptschrijver Östlund maakt zijn thematische punten duidelijk, maar goed uitgediepte karakters schieten erbij in en de beoogde humor slaat in veel scènes dood. Zoals wel vaker met dit soort films varieert de kwaliteit van de verschillende verhaallijnen, in feite korte films, en is de diepgang puur thematisch. Hoewel de overkoepelende gedachte misschien interessant en intelligent is, schieten de afzonderlijke delen vaak tekort.
In een van de eerste scènes moet een basisschoolleerlinge voor de klas staan om een antwoord op een simpele vraag te geven. Er zijn twee antwoorden mogelijk. Ze geeft het goede, maar als de lerares de vraag aan de rest van de klas voorlegt, geeft iedereen het andere antwoord. De lerares stelt de vraag nogmaals, eerst aan de leerlinge en dan aan de klas, met exact hetzelfde resultaat. Als ze dit nog een keer doet, verandert de leerlinge opeens haar antwoord. Dan onthult de lerares dat ze de klas had geïnstrueerd om telkens het tegenovergestelde antwoord te geven om de kracht en het gevaar van groepsdruk aan deze kinderen te demonstreren.
Vanaf dat moment is Östlunds punt volledig duidelijk, maar hij herhaalt het op allerlei verschillende manieren. Zo merkt de bovengenoemde lerares zelf wat groepsdruk betekent als zij een leraar een scholier een disciplinaire tik ziet geven en dat rapporteert aan het schoolhoofd en de ouders. In een ander verhaal blijkt het wc-gordijntje van een bus vernield te zijn en zet de chauffeur de bus stil totdat de dader naar voren komt. En in een derde voorbeeld wordt een heteroseksuele man tijdens een vakantietrip met louter homoseksuele mannen onder druk gezet om mee te doen aan spelletjes waar hij door in de war raakt.
Thematisch zijn deze drie verhaallijnen het duidelijkst, maar ook het minst interessant en op een soms té schematische manier uitgewerkt om meer te zijn dan een thema waar een verhaaltje aan is opgehangen. Boeiender zijn de twee verhalen waarin de boodschap er minder dik bovenop ligt. Deze gaan over twee jonge meisjes die domme dingen doen en over een gastheer die gewond raakt tijdens een oudejaarsfeest maar doet alsof er niets aan de hand is om de feestsfeer niet te verpesten.
Omdat je hierbij de ruimte krijgt om na te denken en slechts stukjes te zien krijgt van wat er gebeurt, zijn ze een stuk interessanter om naar te kijken. Ze geven minder het gevoel dat de personages slechts schaakstukken zijn op een schaakbord over groepsdruk, ze staan meer op zichzelf. De droge Zweedse humor komt in het segment over de gastheer het best tot zijn recht, terwijl deze in andere stukken geforceerd overkomt of gewoon totaal niet werkt. Men moet de toon van Roy Anderssons Songs From the Second Floor en You, the Living voor ogen hebben gehad, maar het verschil is dat die films wél grappig waren. De schijnbaar willekeurige manier waarop de vijf segmenten door elkaar zijn gemonteerd, haalt de vaart uit de opbouw van de verhalen en roept ook vergelijkingen met Andersson op, wederom niet in het voordeel van Östlunds prent. Involuntary is een goedbedoelde film, maar blijft ondanks de intenties en pretenties vrij vlak en onevenwichtig. Slechts tweevijfde is de moeite waard.
