Naar Hayao Miyazakis films wordt sinds het Oscarwinnende Spirited Away ook in het Westen reikhalzend uitgekeken. Er is iets magisch aan de bekwame animatie en de niet-geforceerde boodschappen van naastenliefde en de kracht van verbeelding die de animatiestudio Ghibli keer op keer aflevert. Ponyo betreedt een iets rustiger vaarwater maar kabbelt heel zelfverzekerd. Anders dan recente voorgangers is het bovenal een kinderfilm. Voor wie zich My Neighbor Totoro herinnert, zal dat als muziek in de oren klinken.
De vijfjarige Sosuke woont met zijn moeder op de heuvelrug van een idyllisch eilandje, zijn vader is grotendeels afwezig: varen op zee. Op de zeebodem woont een vervaarlijke tovenaar in een diepzeeboot met zijn visachtige dochter Ponyo, die echter graag wil weten hoe het is om mens te zijn. Het op De Kleine Zeemeermin gebaseerde verhaal is voornamelijk een setting, want Miyazaki is meer geïnteresseerd in de omgang tussen Sosuke en Ponyo. Wanneer de twee elkaar ontmoeten, ontstaat een geloofwaardige vriendschap. Hun open en nieuwsgierige blik, naar elkaar en naar hun omgeving, stuurt grote delen van de meanderende verhaallijn. Zelfs het onmetelijke natuurgeweld (visueel hoogtepunt) is het directe gevolg van Ponyos jeugdige ontdekkingsdrang.
De film toont een bijna grenzeloze verbeeldingskracht: reusachtige walvissen vallen als water uit elkaar, een zeegodin laat een glinsterend goud spoor achter zich en de ontelbare kwallen zweven als luchtbellen door een diepblauwe oceaan. Ponyos metamorfose tot meisje is even verwonderlijk als subtiel getekend: voordat ze met haar echte mensenvoeten kan groeien, spruiten er wonderbaarlijke kippenpoten uit haar vissenlijf.
Het verhaal ademt rust en beheersing, zelfs tijdens de indrukwekkende tsunami en de spannende onderwaterscènes. Er is echter ook een wat twijfelachtige ecoboodschap. Miyazaki verbloemt bijvoorbeeld niet dat de oceaanbodem vervuild is, maar de miljoenen (soms reeds uitgestorven) vissoorten die vrijelijk rondzwemmen in dit waterparadijs wringen nogal met het gegeven dat Japanse visvangst bijna de gehele tonijnpopulatie heeft weggevaagd. Dat is absoluut geen smet op de film, het geeft des te meer aan hoezeer de Japanse animatiemeester hecht aan een schone wereld. Dat gaat er ongetwijfeld in als koek bij de umweltbewuste papa en mama, hopelijk werkt het net zo inspirerend op hun kroost.
