Na Putu
Recensie

Na Putu (2010)

Jasmila Zbanich bevestigt haar status als groot talent met dit fascinerende verhaal van een relatie die uit elkaar valt als de man volgens de strikte regels van de islam gaat leven.

in Recensies
Leestijd: 2 min 42 sec
Regie: Jasmila Zbanic | Cast: Zrinka Cvitesic (Luna), Leon Lucev (Amar), Ermin Bravo (Bahrija), Mirjana Karanovic (Nadja), e.a. | Speelduur: 100 minuten | Jaar: 2010

Zou distributeur Cinemien de Bosnische film Na Putu ook in de Nederlandse bioscopen hebben uitgebracht als in de film niet zo’n grote rol was weggelegd voor zeer religieuze moslims? We zullen het nooit weten, maar feit blijft wel dat het verhaal een onderwerp aansnijdt dat in West-Europa aan de orde van de dag is, waardoor de film wellicht meer aandacht dan normaal kan genereren. Dat heeft Na Putu overigens niet nodig, want ook zonder dit actuele thema blijft er een dijk van een film over.

Regisseur Jasmila Zbanic debuteerde in 2006 sterk met het ontroerende Grbavica, waarmee ze al direct de Gouden Beer won op het Filmfestival van Berlijn. Haar nieuwste film ging afgelopen jaar in première in datzelfde Berlijn en speelt zich wederom af in Sarajevo, waar Luna en Amar ontzettend verliefd op elkaar zijn. Als Amar echter zijn baan verliest vanwege dronkenschap, begint Luna na te denken over haar toekomst met Amar. Haar twijfel wordt bevestigd als Amar een baan aanneemt in een gemeenschap van conservatieve moslims en de strenge denkbeelden van deze groepering over begint te nemen. Het is de vraag of de liefde tussen de twee sterk genoeg is om dit te overleven.

In het eerste half uur van de film neemt Zbanic de tijd om de relatie van Luna en Amar neer te zetten. Met enkele zeer goed getroffen scènes maakt ze duidelijk dat deze twee zielsveel van elkaar houden, iets wat de urgentie van dat wat komen gaat vergroot. Vanaf het moment dat Luna Amar achterna reist om te kijken in welke gemeenschap hij terecht is gekomen, wint de film aan tempo en laat Zbanic zien hoe de plotselinge religieuze inkeer van Amar hun relatie voorgoed verandert. Het contrast tussen de moderne levensstijl van Luna en de traditionele leefwijze van (de broeders van) Amar wordt vervolgens fraai uitgediept, waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor Sarajevo, een stad die dat contrast ook met zich meedraagt.

Zoals in veel recente films van de Balkan, speelt de oorlog ook in Na Putu een belangrijke rol. Luna en Amar zijn beiden getraumatiseerd uit de oorlog gekomen en gaan daar op hun eigen manier mee om. Amar zoekt in zijn geloof de oplossing voor zijn eigen problemen terwijl Luna het verdriet om haar vermoorde moeder heeft proberen weg te drukken, iets wat uiteindelijk onmogelijk blijkt.

Zbanic verliest het verhaal van Luna en Amar echter nooit uit het oog en daar ligt ook de grootste kracht van de film. Met name de worsteling van Luna, die maar niet kan geloven dat haar geliefde van haar wegdrijft, wordt erg sterk in beeld gebracht, grotendeels te danken aan de uitstekende vertolking van Zrinka Cvitesic. Enige kanttekening op de film is dat het Zbanic niet altijd lukt om de nuance die ze nastreeft ook daadwerkelijk te bereiken. De kijker leeft al snel mee met Luna, ook al omdat het perspectief grotendeels bij haar ligt. Hierdoor komt Amar teveel als eenzijdige slechterik uit de verf. Iets meer aandacht voor zijn ontwikkeling tot religieus fanaticus had de film nog net iets beter gemaakt, hoewel er ook nu niet heel veel reden tot klagen is.