Jong en niet revolutionair zijn, is een contradictie, staat er op de muur van een universiteit gekalkt. Het is 1999 in Mexico Stad, het jaar dat studenten de campus van de Universiteit van Mexico maandenlang bezet hielden. Alles begon als een protest tegen de sterke verhoging van studiekosten, maar de honderden jongeren in Güeros zijn inmiddels vastgelopen in hun eigen idealen.
Glashelder wordt dat wanneer debuterend regisseur Alonso Ruiz Palacios halverwege de film voor het eerst de kijker binnen de collegemuren plaatst. In plaats van dat de stakende studenten een grote eenheid hebben gevormd, breekt er juist aan de vooravond van hun protestmars een pandemonium uit. Een spreker wordt uitgekafferd door iemand uit het publiek, die op zijn beurt ook weer stevig wordt aangepakt, waarop het hele publiek met elkaar op de vuist gaat. De vooruitgang die de zelfverklaarde revolutionairen in hun hoofd hebben, kunnen ze wel op hun buik schrijven.
Onenigheid en onzekerheid overheersen in Güeros. Zowel binnen als buiten de collegemuren, en buiten de film zelf. Palacios betrekt zichzelf zelfs even kort binnen zijn eigen verhaal door middenin een scène hardop over zijn film en de personages te twijfelen. Een speels element dat prima past binnen een geheel dat wegkijkt als een verzameling van korte gebeurtenissen die elkaar vlot opvolgen, vaak zonder dat ze echt worden opgelost.
Palacios opent zijn film, strak geschoten in een klassiek 4:3 zwart-witkader, met de dertienjarige Tomás. Onhandelbaar wordt hij door zijn moeder genoemd, nadat wat onschuldig kattenkwaad uit de hand is gelopen. Dus moet hij maar bij zijn grote broer in Mexico Stad gaan wonen. Het leven wordt er daar niet beter op voor de jongen. Broer Sombra was bijna klaar met zijn scriptie toen de protesten begonnen en zit nu doelloos in zijn appartement, wachtend tot alles weer normaal wordt. Hij peinst er niet over om zich bij zijn medestudenten te voegen. Samen met zijn huisgenoot staakt hij tegen de staking, legt hij uit aan Tomás. En ook dat schiet natuurlijk niet op.
Het drietal lijkt toch een doel voor ogen te krijgen wanneer Tomás in de krant leest dat zijn grote muziekidool stervende is. Ze moeten hem opzoeken voordat het te laat is. Een laatste eerbetoon is op zijn plek, vindt de knul die het cassettebandje van de Mexicaanse zanger altijd in een walkman met zich met zich meedraagt. Een aandenken aan zijn vader, die zelf groot fan was. En daarmee dus een houvast aan vroeger. Palacios benadrukt dat mooi. Als Tomás op play drukt, wordt de film helemaal stil.
Net als ieder ander in Güeros, dat zich als een roadmovie binnen de grenzen van troosteloos Mexico Stad ontvouwt, klampt Tomás zich vast aan een ideaalbeeld. Diep van binnen weet hij misschien wel beter. Een ontmoeting met de zanger zal net zo weinig uithalen als de nutteloze staakpoging van zijn grote broer. Soms moet je je idealen loslaten om verder te kunnen komen, maakt Palacios op een mooi verfijnde manier duidelijk.
