'Schirkoa': een strijd tegen de papieren zak
Recensie

'Schirkoa': een strijd tegen de papieren zak (2024)

Uniek geanimeerde sciencefictionfilm over een overgereguleerde maatschappij à la 1984.

in Recensies
Leestijd: 2 min 16 sec
Regie: Ishan Shukla | Scenario: Ishan Shukla | Cast (stemmen): Gaspar Noé (F), Golsifteh Farahani (242B), Anurag Kashyap (Sharab), Tibu Fortes (197A), e.a. | Speelduur: 103 minuten | Jaar: 2024

In 2016 maakte de Indiase filmmaker Ishan Shukla een korte animatiefilm over een stad waarvan de inwoners met een papieren zak over hun hoofd lopen. Een senator moet kiezen tussen zijn politieke carrière, bordelen en de liefde voor een mysterieuze vrouw. Deze short bleek nog maar het begin van een ontdekkingsreis door een bijzonder universum te zijn. Het vervolg is een lange, uniek geanimeerde sciencefictionfilm: Schirkoa: In Lies We Trust.

Schirkoa speelt zich af in een overgereguleerde maatschappij à la 1984 van George Orwell. De inwoners lopen met een papieren zak over hun hoofd met daarop een nummer. Het is de naam waarnaar ze luisteren. Burger 197A wordt verkozen tot raadslid en is vastbesloten een revolutie in gang te zetten, te strijden voor een vrij land waar papieren zakken niet verplicht zijn. Dat gaat natuurlijk niet zonder slag of stoot. En dan wordt 197A ook nog eens verliefd op een vrijgevochten jonge vrouw die zijn ogen voor een andere realiteit opent.

In Shukla's film komen welbekende dystopische onderwerpen aan bod, zoals de gecontroleerde maatschappelijke orde, het behouden en uitwisselen van je individualiteit, indoctrinatie en zowel de wens als de angst voor vrijheid. Hoe vreemd de maatschappij die Shukla schetst ook lijkt, toch zijn er paralellen te maken naar onze huidige en recente verleden tijd. De opstanden, burgerlijke ongehoorzaamheid, gemaskerde gezichten en terugschrikken als iemand niest - het zijn beelden die je ongetwijfeld onlangs in het echt of in de media hebt gezien.

De duistere, filmnoir-achtige stijl benadrukt de beklemmende sfeer van de maatschappij die Shukla weergeeft. De beelden waarin de felle neon kleuren domineren, hangen als een kleurrijke sluier over alle somberheid die in de stad heerst. De game-achtige animatie versterkt zowel het duistere als het kleurrijke. Om deze stijl te creëren exporteerde de regisseur live-actionbeelden van acteurs naar Unreal Engine, een softwareplatform voor het maken van videogames. De combinatie van 2D- en 3D-animatie levert een unieke stijl op.

De film zit verder vol humor, muziek, spiritualiteit en filosofie. Oosterse en westerse elementen komen samen, wat ook in de internationale stemmencast terug te zien is. Soms voelt de overdaad aan elementen chaotisch aan en vraag je je af waar het verhaal naartoe gaat, maar de centrale vraag blijft overeind. Durf jij je papieren zak van je hoofd te halen en daarmee af te wijken van de maatschappelijke norm, met alle gevolgen van dien?

Met Schirkoa: In Lies We Trust levert Ishan Shukla een enorm ambitieus, creatief en sociaal betrokken debuut af. Hopelijk ziet zijn toekomst als filmmaker er rooskleuriger uit dan de dystopie die hij in zijn eerste lange film schetst.