'Critical Zone': een tikkende tijdbom waarvan de timer ontbreekt
Recensie

'Critical Zone': een tikkende tijdbom waarvan de timer ontbreekt (2023)

Een spannende, interessante en experimentele observatie van het Iraanse nachtleven.

in Recensies
Leestijd: 2 min 23 sec
Update:
Regie: Ali Ahmadzadeh | Scenario: Ali Ahmadzadeh | Cast: Amir Proosti, Saba Bagheri, Mina Hasanloo, Alireza Keymanesh e.a. | Speelduur: 99 minuten | Jaar: 2023

Het mocht niet, maar toch deed hij het; Ali Ahmadzadeh maakte in het holst van de nacht Critical Zone. Zoals de titel al doet vermoeden betreft het een kritische film over de Iraanse samenleving, die leeft onder een onderdrukkend regime. In 2022 werd Ahmadzadeh gearresteerd en zat hij vijf dagen vast. De reden is onduidelijk, al is de connectie met het stiekem maken van deze kritische film niet moeilijk te leggen. Verwacht een spannend, interessant inkijkje in het schrijnende nachtleven van Teheran.

Critical Zone begint met een ambulance in een tunnelstelsel, terwijl een onheilspellende soundscape op de achtergrond klinkt. Wanneer de ambulance stopt, stappen aan de achterkant twee mannen uit, die zakken uit de ambulance beginnen te gooien. Bevatten die zakken medicijnen? Zo zou je het kunnen zien. Medicijnen tegen het ondragelijke leven in Teheran.

De rest van de film draait om Amir, een man die een vrij eenzaam bestaan leidt. Zijn bedrukte gezichtsuitdrukking toont zijn vermoeidheid en boosheid, die af en toe tot uiting komt in een flinke scheldpartij. 's Nachts rijdt hij door Teheran om drugs te verkopen en hulp en een luisterend oor te bieden aan iedereen die het leven niet meer ziet zitten. De wanhoop overheerst in veel Iraanse levens.

Terwijl Amir zich soms als een soort moderne profeet gedraagt, laat hij zich vooral leiden door zijn gps, die prominent aanwezig is in de film. Amir rijdt en rijdt, slaat linksaf en rechtsaf, zonder erover na te denken waar hij naartoe gaat. Zal hij op een dag de moed hebben om deze situatie te ontvluchten?

De Iraanse overheid verbood Ahmadzadeh films te maken, maar daar liet hij zich niet door weerhouden. Dat Critical Zone in het geheim werd opgenomen is duidelijk te zien. De scènes vinden veelal plaats in binnenruimtes of zijn 's nachts vanuit een auto gefilmd. Dat levert enerzijds een heel donkere film op, anderzijds een interessante observatie van het Iraanse nachtleven.

Beperkingen maken in dit geval ook creatief. Ahmadzadeh gaat het experimentele niet uit de weg, maar zoekt het juist op. Dat maakt de film visueel nog iets spannender dan deze al is. Zo wordt Amirs innerlijk weergegeven door een ronddraaiende camera of een projectie die over hem heen schijnt. Het versneld afspelen van scènes benadrukt bovendien de benauwende sfeer die in de straten van Teheran heerst.

In Iran vluchten jongeren naar het buitenland wanneer ze die mogelijkheid krijgen. Het alternatief is namelijk gewend raken aan het onderdrukkende regime, zoals Amir. Jong en oud zoeken in drugs troost voor de toestand waarin ze leven. Ondanks of juist dankzij de beperkingen heeft Ahmadzadeh een interessante en experimentele film gemaakt over een samenleving waarin het leven ondraaglijk is. Critical Zone voelt als een tijdbom, waarvan onbekend is wanneer die gaat ontploffen.