Do Not Hesitate is de Nederlandse inzending voor de Beste Buitenlandstalige Film bij de Oscars van 2022. Regisseur Shariff Korver wil met deze spannende drama-thriller het nut laten zien van 'debriefing', de nazorg die militairen krijgen na een operatie. Hij won verhalen in bij echte praatsessies, waar Nederlandse troepen door een proces van lang praten een plekje leren geven aan wat ze aan traumatische ervaringen hebben opgedaan.
Een vredesmissie, ergens in het Midden-Oosten. Drie soldaten blijven in vijandig gebied achter bij een gestrand pantservoertuig, wanneer de rest van hun eenheid de omgeving gaat verkennen. Zij blijven langer weg dan gedacht. Spanningen lopen op, rantsoenen krimpen in, de radio biedt geen uitkomst. En dan is er ook nog een inheems jongetje wiens geit door een van de troepen dood is geschoten. Hem verstaan is niet nodig om te weten dat hij zwaar over de zeik is. Hij schreeuwt er in het Arabisch op los en weigert te vertrekken met de kleine afkoopsom die hem is toegestopt.
Regisseur Korver laat je de droge hitte voelen van de woestijnomgeving waar deze drie jonge mannen gestrand zijn, en schroeft de onderlinge intensiteit stukje bij beetje op. Hoofdpersoon Erik heeft de leiding gekregen, maar zijn pogingen om het geitenhoedertje te vriend te houden worden niet op prijs gesteld door een van zijn makkers. Langzaam maar zeker voelt hij zijn geringe gezag afbrokkelen. En dan te bedenken dat deze drie mannen die zijn getraind om geweld te gebruiken, dus hoe kan dit aflopen?
Dit is een klein verhaal, dat optimaal gebruik maakt van een minimale setting. Je krijgt zodoende zelf een paar metaforische kistjes aangemeten, om je bij dit groepje militairen te voegen. Daardoor is Do Not Hesitate bij tijden retespannend. Maar je voelt ook de frustrerende verveling waar de manschappen aan worden blootgesteld, en natuurlijk ook het besmettelijke gevoel van camaraderie op de momenten dat de sores even wordt vergeten. Je ervaart alles mee.
En die ervaring betekent ook dat het jongetje van de geit in deze vertelling een tikkeltje op afstand wordt gehouden. De jonge Omar Alwan acteert zijn woede uitstekend. En al voelt die in het begin nog erg gerechtvaardigd, er wordt niet veel gedaan om zijn karakter verder uit te diepen. Hij blijft vooral een bron van frustratie en potentieel gevaar. En al is dat goed te verklaren vanuit het perspectief dat de film inneemt, het voelt toch als een klein gemis. Misschien hadden er meer grijstinten kunnen worden toegevoegd, al maakt dat de film wat complexer.
Het is vooral de terugkeer naar de legerbasis die ervoor zorgt dat de film op een belangrijk vlak zijn doel voorbijschiet. We mogen meekijken bij zo'n debriefing-sessie, waar Korver zich op baseerde. Wie terugkeert, krijgt de vraag wat ze hebben meegemaakt. Het vreemde is dat we niemand dit gesprek daadwerkelijk zien aangaan. Zo van: "Iets heftigs meegemaakt? Nee hoor. Niks waar we niet voor getraind zijn." We hebben ruim tachtig minuten kunnen zien waarom debriefen belangrijk is, maar krijgen niet te zien hoe deze nazorg ook daadwerkelijk effect heeft. We krijgen het bijna als een impotente bijzaak voorgeschoteld. En dan rolt al vrij snel de aftiteling. Waarom laat je die sessie dan überhaupt zien?
Als geluk bij een ongeluk is dat laatste gedeelte van de film zo kort, dat de rest kan blijven staan als een huis. En de subjectieve vertelvorm, gepaard met heerlijk intens acteerwerk, houdt je daar volledig bij de les. Do Not Hesitate is daarmee een gewichtig drama met potentie om een mainstream publiek aan te trekken. Het is dan misschien een tikkeltje onverstandig om hier geld op in te zetten tijdens de aankomende Oscar-race, een slechte inzending is het zéker niet.
