Just 6.5
Recensie

Just 6.5 (2019)

Sterke, spannende aanklacht tegen Iraans drugsbeleid doet denken aan The Wire.

in Recensies
Leestijd: 3 min 26 sec
Regie: Saeed Roustayi | Scenario: Saeed Roustayi | Cast: Payman Maadi (Samad Majidi), Navid Mohammadzadeh (Naser Khakzad), Houman Kiai (Hamid), Farhad Aslani (Rechter), Parinaz Izadyar (Elham), e.a. | Speelduur: 135 minuten | Jaar: 2019

Just 6.5 wordt nu al vaak vergeleken met The Wire. Beide nemen het repressieve drugsbeleid van hun land onder de loep, respectievelijk Iran en de Verenigde Staten. Beide laten zien hoe dit faalt, hoe dit niet de beoogde bescherming biedt aan burgers en hoe mensen aan beide kanten van de wet eronder lijden. The Wire plaatste dit in vijf seizoenen in wisselende maatschappelijke contexten. Gesteund door de vele boeiende personages en spannende, dramatische verhaallijnen, groeide de serie uit tot één van de meest gewaardeerde aller tijden. Kan dit ook in één film van dik twee uur?

Saeed Roustayi doet als regisseur en schrijver van Just 6.5 in ieder geval zijn best. Zijn verhaal begint met een klopjacht van politieman Samad Majidi en zijn team op de mysterieuze drugsdealer Naser Khakzad, die de touwtjes in handen lijkt te hebben bij alle drugshandel in hun regio. Maar niemand van de kleine dealers of gebruikers die ze oppakken heeft hem ooit gezien. Dit roept de vergelijking op met The Wire, waarin de politie pas in de tweede helft van het eerste seizoen erin slaagt een blik te werpen op locale gangsterbaas Avon Barksdale.

Samad staat ondertussen onder druk omdat hij in aanmerking wil komen voor een promotie, maar er ook een onderzoek naar corruptie tegen hem loopt. Zijn liefdeloze hertrouwen met zijn vrouw is daar ook nog eens aan verbonden, wat het personage verder uitdiept maar ook een verwijzing lijkt te zijn naar A Separation, de Iraanse film waar hoofdrolspeler Payman Maadi in 2011 wereldberoemd door werd. Samad gebruikt daarom allerlei smerige trucs, inclusief dreigementen, chantage en machtsmisbruik, om zijn doel te bereiken.

Als ze eindelijk hun man te pakken hebben, verplaatst de focus van het verhaal zich naar Naser. Die probeert zijn eerste nacht in de cel te overleven en vervolgens de rechtszaak tegen hem, met als inzet de doodstraf. Vlak voordat hij werd opgepakt, probeerde hij zelfmoord te plegen, maar dat werd ternauwernood voorkomen door het staatsapparaat dat hem nu zelf wil opknopen.

Wat begon als een ogenschijnlijk simpele politiethriller wordt gaandeweg steeds complexer. De motivaties van de heldhaftige politiemannen blijken niet zo eenduidig, en hun methodes moreel dubieus. Naser lijkt daarentegen eerst een meedogenloze, geharde crimineel die alleen zijn eigen hachje wil redden. Maar daarna verdedigt Naser zich in de rechtszaal met de redenatie dat hij van arme komaf is en zijn daden de enige manier om zijn familie uit een slechte buurt en rottend huis te krijgen. Hij doet er alles aan om hen te beschermen. Eerst door zijn identiteit te vervalsen (voordat hij opgepakt wordt) en later via zijn advocaat.

Dat het Iraanse zerotolerancebeleid geen effectieve manier is om het drugsprobleem in de samenleving te bestrijden, komt niet alleen naar voren in de verhalen over Samad en Naser. Tijdens de eerste nacht van Naser in de cel ontvouwen zich meer drama's. Dealers en verslaafden worden en masse in een te kleine ruimte gegooid. Het is indicatief voor hoe de staat de slachtoffers van Naser evengoed als uitschot zien en behandelen, terwijl ze hem de doodstraf willen opleggen voor het leed dat hij hen berokkent.

Daarnaast is er nog het verhaal van een kreupele oude man, die vanuit zijn onsuccesvolle winkel ook kleine hoeveelheden drugs verhandelt, om zijn familie te kunnen voeden in moeilijke tijden. Het is niet de eerste keer, en hij zit samen met zijn twaalfjarige zoon in diezelfde cel. Hij dwingt het jochie om alle schuld op zich te nemen, zodat hij geen grote gevangenisstraf krijgt. Hoewel de rechter en de politie weten wie de schuldige is, speelt de bekentenis de doorslaggevende rol.

Zo speelt de harde wetgeving families tegen elkaar uit, werkt ze corruptie in de hand en holt ze de moraliteit van alle betrokkenen uit. En wat levert het allemaal op, als de hoeveelheid verslaafden en dealers sinds de invoering van het beleid alleen maar explosief toeneemt? Just 6.5 is een behapbare en heldere aanklacht tegen het huidige bewind met veel spannende situaties en kleurrijke personages.