Monk
Recensie

Monk (2017)

Sympathiek en eigenzinnig speelfilmdebuut met een eersteklas rol van Teun Stokkel als de hypochondrische, vroegwijze puber Monk.

in Recensies
Leestijd: 3 min 3 sec
Regie: Ties Schenk | Cast: Teun Stokkel (Monk), Olivia Lonsdale (Joni), Marina Gatell (Maria), Sam Louwyck (Fabian), Porgy Franssen (dokter), e.a. | Speelduur: 74 minuten | Jaar: 2016

Het gezin van de dertienjarige Monk is een kleurrijk gezelschap. Hijzelf komt net thuis van een bezoek aan de huisarts, waar de kleine hypochonder elke week met nieuwe klachten zit. Monks moeder heeft besloten nooit meer te koken en zijn zus, die zich verliest in rebels gedrag en losbandigheid, moet tegen zichzelf in bescherming worden genomen. Papa zit al die tijd depressief in de bezemkast opgesloten om zogenaamd aan een 3D-installatie te werken. Ergens zijn deze gezinsleden elkaar kwijtgeraakt. De gevoelige Monk is de enige die tegen de klippen op probeert om zijn familie draaiende te houden.

Monk is het speelfilmdebuut van Ties Schenk. In 2015 heeft de regisseuse in samenwerking met Ben Sombogaart Zwarte Tulp gemaakt; de eerste Nederlandse serie ontwikkeld voor Videoland. Ook was zij verantwoordelijk voor meerdere afleveringen van de jeugdserie Hoe Overleef Ik. Het scenario van Monk is van de hand van Roosmarijn Roos Rosa de Carvalho, die het schreef tijdens haar studie aan de Nederlandse Filmacademie. De twee ontmoetten elkaar tijdens een editie van 'Het Schrijfpaleis' in EYE Filmmuseum. Hier wordt scenaristen een kans geboden hun script te presenteren en hun dialogen kunnen zij door professionele acteurs laten spelen. In dit geval blies wijlen Jeroen Willems de zaal omver met zijn voortreffelijke vertolking van brugklasser Monk.
In de film wordt Monk - niet minder bekwaam - gespeeld door Teun Stokkel (Kidnep, Knielen op een Bed Violen). Olivia Lonsdale (Prins) is zijn zus en vader en moeder worden gespeeld door de Vlaamse Sam Louwyck (Rundskop, Belgica) en de Spaanse Marina Gatell (Little Ashes).

De overdrijvingen in de psychologie en de levenswijze van de personages. De openingscredits die aan een cartoonserie doen denken. De stijlelementen als het veelvuldig gebruikte vogelperspectief en het vignet. En natuurlijk het feit dat de blik van het jonge ventje Monk hier centraal staat. Dit alles geeft de kijker het idee dat hij naar een kinderfilm kijkt, maar de dialoog en de thematiek suggereren anders.

Die doen dan weer denken aan de scenario's van Anne Barnhoorn en de films die zij met regisseur Michiel ten Horn maakte: De Ontmaagding van Eva van End en Aanmodderfakker. In eerstgenoemde film, eveneens het speelfilmdebuut van zowel scenariste als regisseur, maken we ook een disfunctioneel gezin mee door de ogen van de tiener uit de titel. Ook deze film heeft een puber als protagonist, maar het is geen kost voor kinderen. Wat Roos Rosa de Carvalho met Barnhoorn gemeen heeft is een scherp oog voor droefgeestige situaties en familieverhoudingen. Beiden beheersen de kunst van het schrijven van spitsvondige, tragikomische dialogen, waardoor hun werk een eigenzinnig karakter krijgt.

Op microniveau is Monk dan ook zeker geslaagd. De sterkste punten van deze film zijn de scherpe dialoog, de casting en het goede spel. De acteurs, ook de jonge, spelen volkomen geloofwaardig en naturel. Schijnbaar moeiteloos krijgt hoofdrolspeler Stokkel de vroegwijs klinkende volzinnen uit zijn mond.

Als het gezin zijn biezen pakt richting Spanje wegens familieomstandigheden, een plotelement dat de locatie dicteert maar verder onuitgewerkt blijft, wordt Monk behalve coming-of-age eveneens een roadmovie. Waar families of reisgezelschappen doorgaans naar elkaar toe groeien wanneer ze gedoemd zijn samen de snelwegen te berijden, lijkt Monk hoe langer hoe meer afstand te nemen van zijn hoofdrolspeler ten gunste van de andere personages. Hierdoor ligt de focus niet aldoor bij de naamgever van de film. En juist die momenten tussen de kinderen zijn de sterkste scènes: vanwege het herkenbare getreiter, het plotselinge ongemak wanneer de puberteit zijn intrede doet en toch ook de onvoorwaardelijke en intieme band die broers en zussen kunnen hebben.