in Featured
In onze jaarlijkse verkiezing van beste film van het jaar komt Christopher Nolans Oppenheimer als winnaar uit de bus. Met zijn drie uur durende biopic over de man die de ontwikkeling van de atoombom overzag voert Nolan voor de tweede keer onze jaarlijst aan. De vorige keer was in 2017 met Dunkirk, ook een film over de Tweede Wereldoorlog. Oppenheimer dankt zijn toppositie aan het hoge aantal vermeldingen: zeventien keer op zesentwintig toptienlijstjes.
Op de tweede plek prijkt Spider-Man: Across the Spider-Verse, het vervolg op de verrassingshit die vijf jaar geleden de Oscar voor beste animatiefilm won, maar net te laat in het jaar uitkwam om onze jaarlijst te halen. De nummer drie, het Britse arthousedrama Aftersun, is minder vaak genoemd dan de nummers vier, vijf en zes, maar staat wel in zes toptienlijstjes bovenaan. Twee keer zo vaak als Oppenheimer.
In de gezamenlijke top 25 is Hollywood dominant, maar ongeveer de helft van de films is afkomstig uit de rest van de wereld. Vooral Japan is dit jaar goed vertegenwoordigd, met titels als The Boy and the Heron, Godzilla Minus One, Inu-Oh, Perfect Days en The First Slam Dunk. En mogelijk kun je de vierde John Wick door zijn setting en invloeden ook als een beetje Japans beschouwen.
Die notering van The Boy and the Heron is overigens best bijzonder, aangezien deze animatiefilm pas afgelopen donderdag landelijk uitkwam: een dag voor de deadline. Enkel dankzij voorpremières en festivalvertoningen heeft deze titel het tot de zevende plek geschopt. Of de nieuwste van animatiegrootmeester Hayao Miyazaki hoger was geëindigd als hij een paar maanden eerder was uitgebracht, zullen we helaas nooit weten. Jaarlijstjes zijn nu eenmaal een momentopname.
Ook opvallend is de afwezigheid van streamingfilms. De nummer vijf, Martin Scorsese's Killers of the Flower Moon, is weliswaar gemaakt voor Apple TV+, maar kreeg gelukkig wel gewoon een landelijke bioscooprelease. Hopelijk duidt dit erop dat de filmindustrie begint in te zien dat films in eerste instantie gewoon thuishoren op het grote doek. Streamen kan later altijd nog.
Op de individuele toptienlijstjes staan in totaal 101 verschillende titels. Er viel dit jaar immers een hoop te zien. FilmTotaal stelt zich ten doel alle films die uitkomen (zowel in de bioscoop als op streamingdiensten) van een recensie te voorzien, wat dit jaar resulteerde in niet minder dan 730 recensies. Een absoluut record voor de website en een reminder dat het hedendaagse filmaanbod onverminderd groot is.
Ook in 2024 blijft FilmTotaal je gids op filmgebied. Wordt het weer net zo'n bewogen jaar als 2023, met stakingen, uitgestelde releases en peperdure flops? Krijgt het Barbenheimer-fenomeen navolging van een meme die mensen voor een nóg curieuzere double bill naar de bioscopen lokt? Hangt Hollywood eindelijk de superheldencapes aan de wilgen en komen er meer films gebaseerd op speelgoed en getroebleerde wetenschappers? We gaan het zien. 2023 was een jaar om niet snel te vergeten, dus de lat ligt hoog. Succes, 2024!
Iedereen een fantastisch nieuw (film)jaar toegewenst.
Thierry Verhoeven
FILMTOTAAL TOP 25 VAN 2023
1. Oppenheimer (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Christopher Nolan | Cast: Cillian Murphy, Emily Blunt, Matt Damon, Robert Downey Jr. | Duur: 180 min | Recensie
Een ware viering van de filmkunst op zijn Nolans. In Oppenheimer zien we de meester aan het werk, bouwend aan een biografisch epos. Tussen de zenuwslopende opbouw en akelige nasleep schuilt de bom, de kern van alles. Diens doordringende aanwezigheid verheft de film van historische biopic tot schrijnend portret van een nieuwe mensheid in wording. Ten tijde van toenemende geopolitieke spanningen straalt Oppenheimer des te feller door zijn zinderende beschouwing op recht, politiek en wetenschap.
Mitchell van Vuren
2. Spider-Man: Across the Spider-Verse (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Joaquim Dos Santos, Kemp Powers, Justin K. Thompson | Cast: Shameik Moore, Hailee Steinfeld, Oscar Isaac, Jake Johnson | Duur: 140 min | Recensie
Marvel zakt de laatste jaren steeds verder de afgrond in, maar het uitstekend geanimeerde Spider-Man: Across the Spider-Verse laat zien dat we nog lang niet superheldenmoe hoeven te zijn. Met oogstrelende plaatjes, interessante personages, een fantastische soundtrack én een ijzersterk, ouderwets goed verhaal is het multiversum iets dat we in deze dynamische stijl nog veel verder willen ontdekken. Een stripboek dat tot leven komt en daarmee dé film van het vruchtbare filmjaar 2023 wordt.
Lise Knipping
3. Aftersun (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Charlotte Wells | Cast: Paul Mescal, Frankie Corio, Celia Rowlson-Hall, Sally Messham | Duur: 102 min | Recensie
Een meisje, inmiddels een vrouw, herbeleeft een zomervakantie uit haar jonge tienerjaren. Haar herinneringen zijn tegelijk warm en pijnlijk: vader Calum (Oscargenomineerde Paul Mescal) was betrokken en liefdevol, maar wilde zijn dochter meer geven dan de omstandigheden toelieten. Dit gevoelige coming-of-agedrama gaat daarmee over spijt en onmacht, maar laat ook zien hoe de tijd open wonden weer kan helen. Door de warme beeldtinten mag je je ook als kijker in de Turkse zomerzon wanen.
Tim Bouwhuis
4. Past Lives (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Celine Song | Cast: Greta Lee, Teo Yoo, John Magaro, Seung-ah Moon | Duur: 105 min | Recensie
Dit op eigen ervaringen van debuterend regisseur Celine Song gebaseerde drama onderzoekt de voor velen onmogelijke vraag hoe je leven eruit had gezien als je een andere afslag had genomen. In prachtige verstilde scènes (her)ontmoet de geëmigreerde Nora haar oude jeugdvriend en -liefde Hae Sung die in Zuid-Korea is gebleven. Past Lives vermengt moderne Amerikaanse waarden met een traditionele Aziatische moraal. Zelden kwamen twee werelden zo mooi samen als in dit emotioneel meeslepende drama.
Arjan Welles
5. Killers of the Flower Moon (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Martin Scorsese | Cast: Leonardo DiCaprio, Robert De Niro, Lily Gladstone, Jesse Plemons | Duur: 206 min | Recensie
Martin Scorsese, Leonardo DiCaprio, Robert De Niro en Lily Gladstone kwamen dit jaar bij elkaar voor Killers of the Flower Moon, een drieënhalf uur durend epos over olie, hebzucht, stille genocide en een redelijk verknipte liefde. De mannen leveren als vanouds stevig spel - de chemie tussen De Niro en DiCaprio is geweldig - maar het is Gladstone die ontegenzeggelijk de scènes steelt. Een Oscarwaardige rol waarmee ze weleens door zou kunnen breken.
Zadok Samson
6. Barbie (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Greta Gerwig | Cast: Margot Robbie, Ariana Greenblatt, Kingsley Ben-Adir, Ryan Gosling | Duur: 114 min | Recensie
Met een film over de barbiepop van Mattel heeft Greta Gerwig de wereld opnieuw veroverd. We reisden samen met Margot Robbie en Ryan Gosling van Barbieland naar de echte wereld en terug. Naast de film hebben we ook prachtige nieuwe muziek gekregen. Zowel I'm Just Ken als What Was I Made For? van Billie Eilish en Dance the Night van Dua Lipa werden grote hits. Met alle misère in de wereld was deze film heel erg welkom.
Emelyne Six
7. The Boy and the Heron (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Hayao Miyazaki | Cast: Soma Santoki, Masaki Suda, Kô Shibasaki, Aimyon | Duur: 124 min | Recensie
Hoe moet je leven? Als je het doet zoals Japanse animatieveteraan Hayao Miyazaki, knal je er op je tweeëntachtigste nog een ambitieus en gewichtig fantasiespektakel uit. Zijn misschien-wel-laatste epos bevat weliswaar elementen uit al zijn eerdere werken, maar voelt ook nieuw aan. Vooral een grote brandscène ademt technieken uit die Miyazaki nooit eerder gebruikte, en ook een hoofdpersoon als Mahito zagen we nog niet eerder in zijn films. En hopelijk houd je van parkieten!
Ruud Vos
8. The Banshees of Inisherin (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Martin McDonagh | Cast: Colin Farrell, Brendan Gleeson, Kerry Condon, Barry Keoghan | Duur: 114 min | Recensie
In eerste instantie lijken de problemen van de bewoners van het Ierse eiland Inisherin vrij knullig, bijna komisch. Toch weet The Banshees of Inisherin deze schijnbaar kleine vetes uit te werken tot een aangrijpend verhaal over vriendschap en familie. Niet met de gebruikelijke Hollywoodvertelling die je iets duidelijk wil maken over het belang van deze relaties, maar juist een licht schijnende op de breekbaarheid en oppervlakkigheid hiervan. Een ijzersterk staaltje schrijfwerk.
Aram Rook
9. Anatomy of a Fall (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Justine Triet | Cast: Sandra Hüller, Swann Arlaud, Milo Machado Graner, Antoine Reinartz | Duur: 150 min | Recensie
De discutabele reputatie dat rechtbankdrama's taai of zelfs slaapverwekkend zijn gaat niet op voor Anatomy of a Fall. In deze Gouden Palm-winnaar wordt niet alleen een ongelukkige val onder verdachte omstandigheden ontleed, maar tevens de teloorgang van een relatie en een carrière. Steeds wanneer het ook maar een tikkeltje saai dreigt te worden, voedt schrijver-regisseur Justine Triet het plot met nieuwe invalshoeken. Sandra Hüller zet een ijzingwekkende hoofdrol neer en zelfs de hond won een speciale Palm Dog.
Arjan Welles
10. The Quiet Girl (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Colm Bairéad | Cast: Carrie Crowley, Andrew Bennett, Catherine Clinch, Michael Patric | Duur: 95 min | Recensie
Er valt The Quiet Girl niets te verwijten. Van de jonge debutant Catherine Clinch tot het Iers met een beetje Engels, van het eenvoudige en intieme verhaal tot de aandoenlijke oom en tante van het stille meisje. Alles klopt. En dan is ieder shot ook nog een klein schilderijtje. The Quiet Girl was voor mij het hartverwarmende en emotionele rustpunt tussen de vele blockbusters en filmhuistitels die om onze aandacht schreeuwden.
Bram de Groot
11. Guardians of the Galaxy Vol. 3 (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: James Gunn | Cast: Chris Pratt, Chukwudi Iwuji, Bradley Cooper, Pom Klementieff | Duur: 150 min | Recensie
James Gunn wisselt in dit afsluitende deel van zijn geniale ruimte-epos donkere dramatiek af met spectaculaire actie en heerlijk flauwe humor. Net als zijn kolderieke personages is Guardians of the Galaxy Vol. 3 zeker niet perfect, maar werkelijk alles - van de aankleding en bezielde cast tot het geweldige script en de sublieme soundtrack - getuigt van de liefde waarmee de film is gemaakt. Een prachtig zwanenzang voor Gunn en een bitterzoet afscheid van onze geliefde beschermers van het heelal.
Justus Stemfoort
12. Godzilla Minus One (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Takashi Yamazaki | Cast: Minami Hamabe, Sakura Ando, Ryunosuke Kamiki, Yuki Yamada | Duur: 125 min | Recensie
De eerste Godzilla-film waarbij ik me zorgen maakte om de mensen waar het grote monster op trapte. Regisseur Takashi Yamazaki vertelt een verhaal over trauma en verlies waarin Godzilla een symbool is voor een eeuwigdurende oorlog. Hoe kan een film die gemaakt is voor een appel en een ei zó spectaculair zijn? De actie is waanzinnig, de visuele effecten zijn levensecht en Godzilla is een baas. Maar het zijn de sterke personages en de emotionele momenten die de show stelen.
Patrick Offermans
13. Inu-Oh (2021)
Bekijk de afbeeldingRegie: Masaaki Yuasa | Cast: Avu-chan, Mirai Moriyama, Tasuku Emoto, Kenjirô Tsuda | Duur: 98 min | Recensie
In een psychedelisch getinte Japanse animatiefilm volgt de blinde luitspeler Tomona zijn eigen weg. Samen met het vervloekte dansende monster Inu-Oh zet hij een spectaculaire show neer geïnspireerd door de verhalen die rondwarende geesten hem vertellen. Traditioneel no-spel versmelt meeslepend met de moderniteit, getuige onder andere het hilarisch op glamrock meedeinende publiek. Deze lofzang op authenticiteit prikkelt de verbeelding dankzij alle psychedelisch aandoende pracht en praal van de optredens.
Sjoerd van Wijk
14. John Wick 4 (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Chad Stahelski | Cast: Keanu Reeves, Donnie Yen, Bill Skarsgård, Laurence Fishburne | Duur: 169 min | Recensie
Chad Stahelski en zijn team hadden stuntwerk al tot een kunstvorm verheven met de vorige drie Wicks, maar overtreffen zichzelf met de inventieve actiescènes in dit drie uur durende epos. Keanu Reeves is volledig toegewijd aan zijn personage en kan zich met gemak meten aan zijn actiecollega's Donnie Yen en Hiroyuki Sanada. Een van de beste actiefilms van de laatste tien jaar en het beste vierde deel in een franchise sinds Mad Max: Fury Road.
Zilko Tarici
15. The Fabelmans (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Steven Spielberg | Cast: Michelle Williams, Gabriel LaBelle, Paul Dano, Judd Hirsch | Duur: 151 min | Recensie
Een verfilming van je jeugd boeiend maken, dat kan alleen Steven Spielberg. The Fabelmans is een film waarin de passie voor cinema van het scherm spat en daarmee een zinderend betoog voor het maken van kunst. Daarnaast is het een pijnlijke vastlegging van het langzame uiteenvallen van Spielbergs ouders, magistraal vertolkt door Paul Dano en Michelle Williams. De combinatie van magie en intense realiteit levert een explosieve, nostalgische en emotionele film op.
Caitlyn van Doorn
16. Perfect Days (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Wim Wenders | Cast: Kôji Yakusho, Tokio Emoto, Arisa Nakano, Aoi Yamada | Duur: 123 min | Recensie
Soms zit de schoonheid in de simpele dingen en heb je een film nodig om dat in te zien. Perfect Days is een film die ons doet inzien dat een leven in een cirkeltje niet saai is, maar vooral heel overzichtelijk: een barman die je naam kent, een badhuis waar men weet welke handdoek je nodig hebt, een cassettebandje met herkenbare klanken. Het leven kan zo mooi zijn.
Niels van Arkel
17. Aurora's Sunrise (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Inna Sahakyan | Cast: Anzhelika Hakobyan, Arpi Petrossian, Shushan Abrahamyan, Seyran Akopov | Duur: 96 min | Recensie
Aurora Mardiganian overleefde de Armeense genocide en werd in de VS een stille filmster om de wereld te vertellen wat er met haar volk gebeurde. De oorspronkelijke film is verloren gegaan, maar gelukkig is er nu deze inventieve, unieke documentaire. Door haar (levens)verhaal met animatie te vertellen wordt haar hartverscheurende relaas zoveel indringender dan wanneer dat met archiefbeelden en pratende hoofden zou zijn gedaan. Opdat de Armeense genocide niet vergeten of ontkend kan worden.
Kaj van Zoelen
18. Tár (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Todd Field | Cast: Cate Blanchett, Noémie Merlant, Nina Hoss, Sophie Kauer | Duur: 158 min | Recensie
In een triomfjaar voor ambigue vrouwelijke hoofdpersonages mag Todd Fields compromisloze karakterstudie van componist en dirigent Lydia Tár niet ontbreken. Fields maakt de tongen los door cancelcultuur en de kunstwereld genadeloos binnenstebuiten te keren, daarbij optimaal gebruikmakend van claustrofobische interieurs, eclectisch camerawerk, afstandelijke kleuren en een verontrustend geluidsontwerp. Een vlijmscherpe en eigentijdse zondeval in slowmotion onder leiding van maestro Cate Blanchett, presterend op de top van haar kunnen.
Thomas Streekstra
19. The Whale (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Darren Aronofsky | Cast: Brendan Fraser, Sadie Sink, Ty Simpkins, Hong Chau | Duur: 117 min | Recensie
Lange tijd was Brendan Fraser onzichtbaar in Hollywood, maar met The Whale maakt hij een ongelofelijke comeback. Hij kruipt in de huid van Charlie, een man die gevangen zit in zijn eigen lichaam, waar hij een zeer verdiende Oscar voor won. Regisseur Darren Aronofsky brengt met The Whale een intens en hartverscheurend verhaal dat de complexiteit van het menselijk bestaan op een unieke wijze in beeld brengt. Vergeet niet een pakje tissues wanneer je je waagt aan deze tranentrekker.
Wouter Drummen
20. The First Slam Dunk (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Takehiko Inoue | Cast: Luis Bermudez, Paul Castro Jr., David Cui Cui, Abby Espiritu | Duur: 124 min
Takehiko Inoue bracht dit jaar zijn iconische basketbalmanga Slam Dunk naar het witte doek met The First Slam Dunk. Dit een meesterlijke regiedebuut benut de typerende elementen van anime- en sportfilms om een veelzijdig verhaal te vertellen over het unieke vermogen van sport om mensen te helpen hun ergste dieptepunten en zwaarste verliezen te verwerken. Of je nu wel of geen fan bent van anime of basketbal, deze film houdt je tot de laatste seconde op het puntje van je stoel.
Frank Vermeij
21. Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: John Francis Daley, Jonathan M. Goldstein | Cast: Chris Pine, Michelle Rodriguez, Rege-Jean Page, Justice Smith | Duur: 134 min | Recensie
De verrassing van 2023. Deze fantasyfilm is een frisse wind tussen alle superheldenfilms, remakes en vervolgen. De personages en acteurs nemen zichzelf niet te serieus of slaan er juist in door, wat erg vermakelijk is om naar te kijken. Dit geldt ook voor actiescènes. Naast de gebruikelijke CGI wordt gelukkig veel gebruikgemaakt van praktische effecten. Gecombineerd met het simpele plot zorgt dit voor een grote glimlach aan het einde van de voorbijgevlogen twee uren.
Mark Dijkstra
22. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Christopher McQuarrie | Cast: Tom Cruise, Hayley Atwell, Ving Rhames, Simon Pegg | Duur: 163 min | Recensie
Ik word vaak smakeloos genoemd, maar ik vertegenwoordig graag de kijker die houdt van simpel vermaak waarvoor je verstand op nul mag. Het zevende avontuur van Ethan Hunt en kornuiten neigt door de AI-schurk bijna naar sciencefiction en is daardoor misschien niet het beste uit de reeks, maar dat zegt eigenlijk weinig. Er is nog steeds genoeg actie, spanning (de vliegveldscène!) en een samenhangend verhaal dat gewoon goed in elkaar zit en voldoende nieuwsgierigheid opwekt voor het achtste deel.
Arjen Rooseboom
23. Beau Is Afraid (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Ari Aster | Cast: Joaquin Phoenix, Patti LuPone, Amy Ryan, Nathan Lane | Duur: 179 min | Recensie
Ari Aster staat inmiddels bekend om zijn onconventionele horrorfilms en op dat gebied spant Beau Is Afraid de kroon. Deze drie uur durende zwarte komedie vervaagt de grenzen tussen realiteit, fantasie en nachtmerrie, waarmee de angststoornis van het titelpersonage perfect wordt overgebracht. Die onrust komt waanzinnig naar voren in Joaquin Phoenix' hoofdrol, die alle emoties van het spectrum intens overbrengt. Met de talloze absurdistische segmenten is Beau Is Afraid niet voor iedereen, maar zeker weten een van de meest unieke films van het jaar.
Aram Isaac
24. No Dogs or Italians Allowed (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Alain Ughetto | Cast: Ariane Ascaride, Carlo Ferrante, Jacques Chambon, Pascal Gimenez | Duur: 70 min | Recensie
Animatie wordt vaak onterecht afgeschreven als een genre voor kinderen, dus gelukkig zijn er steeds meer filmmakers zoals Alain Ughetto. Op een inventieve manier zet hij animatie in om een familieverhaal met grote historische waarde uit te beelden. No Dogs or Italians Allowed is een humorvolle ode aan alle Italiaanse migranten die de armoede van hun thuisland inruilden voor Frankrijk, maar ook aan de animatiefilm als handarbeid.
Lisa van der Waal
25. Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: James Mangold | Cast: Harrison Ford, Phoebe Waller-Bridge, Antonio Banderas, Karen Allen | Duur: 154 min | Recensie
De man met de hoed en de zweep is inmiddels de man met het slabbetje en de rollator, maar gaat toch nog lekker op avontuur. Indy gaat met zijn energieke peetdochter Helena en minderjarige sidekick Teddy op zoek naar een uitvinding van Archimedes, maar wordt natuurlijk tegengewerkt door... nazi's! Achtervolgingen, archeologische puzzels, karakteristieke humor en dieren die zich onnatuurlijk gedragen zorgen weer voor dat fijne Indiana Jones-gevoel. Flinke dosis nostalgie inbegrepen.
Dirk Sung van Aalsburg
INDIVIDUELE TOP TIENS
Justus Stemfoort
1. Oppenheimer
2. Guardians of the Galaxy Vol. 3
3. John Wick 4
4. Spider-Man: Across the Spider-Verse
5. Tetris
6. Air
7. Barbie
8. Killers of the Flower Moon
9. Renfield
10. A Haunting in Venice
Lise Knipping
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Asteroid City
3. Wonka
4. Gran Turismo
5. Barbie
6. Killers of the Flower Moon
7. Haunted Mansion
8. Oppenheimer
9. The Super Mario Bros. Movie
10. The Little Mermaid
Thomas Streekstra
1. Aftersun
2. Saint Omer
3. Safe Place
4. Past Lives
5. Anatomy of a Fall
6. Geographies of Solitude
7. Tár
8. Oppenheimer
9. Atlantide
10. All the Beauty and the Bloodshed
Arjan Welles
1. Past Lives
2. Oppenheimer
3. Anatomy of a Fall
4. Godzilla Minus One
5. The Boy and the Heron
6. Barbie
7. Killers of the Flower Moon
8. The Whale
9. The Banshees of Isherin
10. Spoiler Alert
Zadok Samson
1. Killers of the Flower Moon
2. Oppenheimer
3. Babylon
4. The Fabelmans
5. The Quiet Girl
6. Evil Dead Rise
7. Spider-Man: Across the Spider-Verse
8. Barbie
9. Talk to Me
10. Fallen Leaves
Emelyne Six
1. Barbie
2. Spider-Man Across the Spider-Verse
3. The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes
4. Guardians of the Galaxy Vol. 3
5. Oppenheimer
6. John Wick 4
7. Past Lives
8. The Creator
9. Zillion
10. Killers of the Flower Moon
Ruud Vos
1. The Boy and the Heron
2. Barbie
3. Past Lives
4. Tár
5. How to Blow Up a Pipeline
6. Aftersun
7. Killers of the Flower Moon
8. The Banshees of Inisherin
9. Toen We van de Duitsers Verloren
10. Bottoms
Zoë van Leeuwen
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Aftersun
3. A Good Person
4. Past Lives
5. Killers of the Flower Moon
6. Barbie
7. The Marvels
8. Oppenheimer
9. Joy Ride
10. Scream VI
Mark Dijkstra
1. Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves
2. Godzilla Minus One
3. Guardians of the Galaxy Vol. 3
4. John Wick 4
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Barbie
7. The Creator
8. Saltburn
9. Saw X
10. Sisu
Lisa van der Waal
1. Aurora's Sunrise
2. No Dogs or Italians Allowed
3. Dalva
4. Inu-Oh
5. Medusa Deluxe
6. Barbie
7. Lola
8. Suzume
9. The Banshees of Isherin
10. Asteroid City
Kaj van Zoelen
1. Inu-Oh
2. Aurora's Sunrise
3. Aftersun
4. The Quiet Girl
5. Killers of the Flower Moon
6. Fallen Leaves
7. Suzume
8. The Fabelmans
9. Godzilla Minus One
10. The Blue Caftan
Wouter Drummen
1. The Boy and the Heron
2. Oppenheimer
3. The Whale
4. Past Lives
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Anatomy of a Fall
7. Killers of the Flower Moon
8. Perfect Days
9. Maestro
10. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One
Sjoerd van Wijk
1. Return to Seoul
2. Numb
3. Roter Himmel
4. Youth
5. Letzter Abend
6. The Natural History of Destruction
7. The Adults
8. Inu-Oh
9. The Blue Caftan
10. The Devil's Drivers
Caitlyn van Doorn
1. Aftersun
2. The Quiet Girl
3. The Fabelmans
4. Barbie
5. The Banshees of Inisherin
6. Oppenheimer
7. Rye Lane
8. Past Lives
9. How to Blow Up a Pipeline
10. Spider-Man: Across the Spider-Verse
Patrick Offermans
1. Oppenheimer
2. Past Lives
3. Barbie
4. Aftersun
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Godzilla Minus One
7. Mission Impossible: Dead Reckoning Part One
8. Killers of the Flower Moon
9. Talk to Me
10. Beau Is Afraid
Aram Isaac
1. Aftersun
2. Beau Is Afraid
3. Anatomy of a Fall
4. Perfect Days
5. The Banshees of Inisherin
6. Spider-Man: Across the Spider-Verse
7. Guardians of the Galaxy Vol. 3
8. Tár
9. White Plastic Sky
10. Oppenheimer
Bram de Groot
1. The Quiet Girl
2. Past Lives
3. The First Slam Dunk
4. The Blue Caftan
5. John Wick 4
6. Nostalgia
7. Perfect Days
8. No Dogs or Italians Allowed
9. Wil
10. Guardians of the Galaxy Vol. 3
Mitchell van Vuren
1. Aftersun
2. Le Pot-au-Feu
3. Oppenheimer
4. The Boy and the Heron
5. Past Lives
6. Killer of the Flower Moon
7. Reis door Onze Wereld
8. Return to Dust
9. Beau Is Afraid
10. Tár
Arjen Rooseboom
1. Mission: Impossible - Dead Reckoning: Part One
2. Extraction 2
3. Heart of Stone
4. The Flash
5. Scream VI
6. Thanksgiving
7. Indiana Jones and the Dial of Destiny
8. 65
9. Renfield
10. The Last Voyage of the Demeter
Tim Bouwhuis
1. Aftersun
2. The Maiden
3. The Quiet Girl
4. Godland
5. About Dry Grasses
6. Falcon Lake
7. Geographies of Solitude
8. Riceboy Sleeps
9. Pacifiction
10. Tchaikovsky's Wife
Zilko Tarici
1. Oppenheimer
2. Godzilla Minus One
3. John Wick 4
4. Spider-Man: Across the Spider-Verse
5. The Whale
6. Past Lives
7. Killers of the Flower Moon
8. Reality
9. The Killer
10. Teenage Mutant Ninja Turtles: Mutant Mayhem
Aram Rook
1. The Banshees of Inisherin
2. The Whale
3. Anatomy of a Fall
4. Quand Tu Seras Grand
5. Godzilla Minus One
6. The Boy and the Heron
7. Blind Willow Sleeping Woman
8. Tár
9. Das Lehrerzimmer
10. Spider-Man: Across the Spider Verse
Niels van Arkel
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Past Lives
3. The Banshees of Inisherin
4. Oppenheimer
5. Maestro
6. Perfect Days
7. Killers of the Flower Moon
8. The Fabelmans
9. Rye Lane
10. Asteroid City
Dirk Sung van Aalsburg
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. The Boy and the Heron
3. Indiana Jones and the Dial of Destiny
4. Killers of the Flower Moon
5. Dungeons and Dragons: Honor Among Thieves
6. La Ragazza del Futuro
7. Empire of Light
8. Wonka
9. The Creator
10. Oppenheimer
Frank Vermeij
1. Aftersun
2. The First Slam Dunk
3. The Boy and the Heron
4. Anatomy of a Fall
5. Oppenheimer
6. Past Lives
7. Killers of the Flower Moon
8. The Killer
9. The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes
10. John Wick 4
Thierry Verhoeven
1. Guardians of the Galaxy Vol. 3
2. The Banshees of Inisherin
3. Oppenheimer
4. Blue Jean
5. The Fabelmans
6. Falcon Lake
7. Talk to Me
8. Dalva
9. Anatomy of a Fall
10. Killers of the Flower Moon
FilmTotaal kiest al sinds 2006 een film van het jaar. Voorgangers van Oppenheimer zijn:
Everything Everywhere All at Once (eindejaarslijst 2022), Dune (eindejaarslijst 2021), 1917 (eindejaarslijst 2020), Parasite (eindejaarslijst 2019), Mission: Impossible - Fallout (eindejaarslijst 2018), Dunkirk (eindejaarslijst 2017), La La Land (eindejaarslijst 2016), Mad Max: Fury Road (eindejaarslijst 2015), Nightcrawler (eindejaarslijst 2014), Gravity (eindejaarslijst 2013), Shame (eindejaarslijst 2012), Drive (eindejaarslijst 2011), The Social Network (eindejaarslijst 2010), Let the Right One In (eindejaarslijst 2009), No Country for Old Men (eindejaarslijst 2008), 4 Maanden, 3 Weken & 2 Dagen (eindejaarslijst 2007) en Caché (eindejaarslijst 2006).
Op de tweede plek prijkt Spider-Man: Across the Spider-Verse, het vervolg op de verrassingshit die vijf jaar geleden de Oscar voor beste animatiefilm won, maar net te laat in het jaar uitkwam om onze jaarlijst te halen. De nummer drie, het Britse arthousedrama Aftersun, is minder vaak genoemd dan de nummers vier, vijf en zes, maar staat wel in zes toptienlijstjes bovenaan. Twee keer zo vaak als Oppenheimer.
In de gezamenlijke top 25 is Hollywood dominant, maar ongeveer de helft van de films is afkomstig uit de rest van de wereld. Vooral Japan is dit jaar goed vertegenwoordigd, met titels als The Boy and the Heron, Godzilla Minus One, Inu-Oh, Perfect Days en The First Slam Dunk. En mogelijk kun je de vierde John Wick door zijn setting en invloeden ook als een beetje Japans beschouwen.
Die notering van The Boy and the Heron is overigens best bijzonder, aangezien deze animatiefilm pas afgelopen donderdag landelijk uitkwam: een dag voor de deadline. Enkel dankzij voorpremières en festivalvertoningen heeft deze titel het tot de zevende plek geschopt. Of de nieuwste van animatiegrootmeester Hayao Miyazaki hoger was geëindigd als hij een paar maanden eerder was uitgebracht, zullen we helaas nooit weten. Jaarlijstjes zijn nu eenmaal een momentopname.
Ook opvallend is de afwezigheid van streamingfilms. De nummer vijf, Martin Scorsese's Killers of the Flower Moon, is weliswaar gemaakt voor Apple TV+, maar kreeg gelukkig wel gewoon een landelijke bioscooprelease. Hopelijk duidt dit erop dat de filmindustrie begint in te zien dat films in eerste instantie gewoon thuishoren op het grote doek. Streamen kan later altijd nog.
Op de individuele toptienlijstjes staan in totaal 101 verschillende titels. Er viel dit jaar immers een hoop te zien. FilmTotaal stelt zich ten doel alle films die uitkomen (zowel in de bioscoop als op streamingdiensten) van een recensie te voorzien, wat dit jaar resulteerde in niet minder dan 730 recensies. Een absoluut record voor de website en een reminder dat het hedendaagse filmaanbod onverminderd groot is.
Ook in 2024 blijft FilmTotaal je gids op filmgebied. Wordt het weer net zo'n bewogen jaar als 2023, met stakingen, uitgestelde releases en peperdure flops? Krijgt het Barbenheimer-fenomeen navolging van een meme die mensen voor een nóg curieuzere double bill naar de bioscopen lokt? Hangt Hollywood eindelijk de superheldencapes aan de wilgen en komen er meer films gebaseerd op speelgoed en getroebleerde wetenschappers? We gaan het zien. 2023 was een jaar om niet snel te vergeten, dus de lat ligt hoog. Succes, 2024!
Iedereen een fantastisch nieuw (film)jaar toegewenst.
Thierry Verhoeven
FILMTOTAAL TOP 25 VAN 2023
1. Oppenheimer (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Christopher Nolan | Cast: Cillian Murphy, Emily Blunt, Matt Damon, Robert Downey Jr. | Duur: 180 min | Recensie
Een ware viering van de filmkunst op zijn Nolans. In Oppenheimer zien we de meester aan het werk, bouwend aan een biografisch epos. Tussen de zenuwslopende opbouw en akelige nasleep schuilt de bom, de kern van alles. Diens doordringende aanwezigheid verheft de film van historische biopic tot schrijnend portret van een nieuwe mensheid in wording. Ten tijde van toenemende geopolitieke spanningen straalt Oppenheimer des te feller door zijn zinderende beschouwing op recht, politiek en wetenschap.
Mitchell van Vuren
2. Spider-Man: Across the Spider-Verse (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Joaquim Dos Santos, Kemp Powers, Justin K. Thompson | Cast: Shameik Moore, Hailee Steinfeld, Oscar Isaac, Jake Johnson | Duur: 140 min | Recensie
Marvel zakt de laatste jaren steeds verder de afgrond in, maar het uitstekend geanimeerde Spider-Man: Across the Spider-Verse laat zien dat we nog lang niet superheldenmoe hoeven te zijn. Met oogstrelende plaatjes, interessante personages, een fantastische soundtrack én een ijzersterk, ouderwets goed verhaal is het multiversum iets dat we in deze dynamische stijl nog veel verder willen ontdekken. Een stripboek dat tot leven komt en daarmee dé film van het vruchtbare filmjaar 2023 wordt.
Lise Knipping
3. Aftersun (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Charlotte Wells | Cast: Paul Mescal, Frankie Corio, Celia Rowlson-Hall, Sally Messham | Duur: 102 min | Recensie
Een meisje, inmiddels een vrouw, herbeleeft een zomervakantie uit haar jonge tienerjaren. Haar herinneringen zijn tegelijk warm en pijnlijk: vader Calum (Oscargenomineerde Paul Mescal) was betrokken en liefdevol, maar wilde zijn dochter meer geven dan de omstandigheden toelieten. Dit gevoelige coming-of-agedrama gaat daarmee over spijt en onmacht, maar laat ook zien hoe de tijd open wonden weer kan helen. Door de warme beeldtinten mag je je ook als kijker in de Turkse zomerzon wanen.
Tim Bouwhuis
4. Past Lives (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Celine Song | Cast: Greta Lee, Teo Yoo, John Magaro, Seung-ah Moon | Duur: 105 min | Recensie
Dit op eigen ervaringen van debuterend regisseur Celine Song gebaseerde drama onderzoekt de voor velen onmogelijke vraag hoe je leven eruit had gezien als je een andere afslag had genomen. In prachtige verstilde scènes (her)ontmoet de geëmigreerde Nora haar oude jeugdvriend en -liefde Hae Sung die in Zuid-Korea is gebleven. Past Lives vermengt moderne Amerikaanse waarden met een traditionele Aziatische moraal. Zelden kwamen twee werelden zo mooi samen als in dit emotioneel meeslepende drama.
Arjan Welles
5. Killers of the Flower Moon (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Martin Scorsese | Cast: Leonardo DiCaprio, Robert De Niro, Lily Gladstone, Jesse Plemons | Duur: 206 min | Recensie
Martin Scorsese, Leonardo DiCaprio, Robert De Niro en Lily Gladstone kwamen dit jaar bij elkaar voor Killers of the Flower Moon, een drieënhalf uur durend epos over olie, hebzucht, stille genocide en een redelijk verknipte liefde. De mannen leveren als vanouds stevig spel - de chemie tussen De Niro en DiCaprio is geweldig - maar het is Gladstone die ontegenzeggelijk de scènes steelt. Een Oscarwaardige rol waarmee ze weleens door zou kunnen breken.
Zadok Samson
6. Barbie (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Greta Gerwig | Cast: Margot Robbie, Ariana Greenblatt, Kingsley Ben-Adir, Ryan Gosling | Duur: 114 min | Recensie
Met een film over de barbiepop van Mattel heeft Greta Gerwig de wereld opnieuw veroverd. We reisden samen met Margot Robbie en Ryan Gosling van Barbieland naar de echte wereld en terug. Naast de film hebben we ook prachtige nieuwe muziek gekregen. Zowel I'm Just Ken als What Was I Made For? van Billie Eilish en Dance the Night van Dua Lipa werden grote hits. Met alle misère in de wereld was deze film heel erg welkom.
Emelyne Six
7. The Boy and the Heron (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Hayao Miyazaki | Cast: Soma Santoki, Masaki Suda, Kô Shibasaki, Aimyon | Duur: 124 min | Recensie
Hoe moet je leven? Als je het doet zoals Japanse animatieveteraan Hayao Miyazaki, knal je er op je tweeëntachtigste nog een ambitieus en gewichtig fantasiespektakel uit. Zijn misschien-wel-laatste epos bevat weliswaar elementen uit al zijn eerdere werken, maar voelt ook nieuw aan. Vooral een grote brandscène ademt technieken uit die Miyazaki nooit eerder gebruikte, en ook een hoofdpersoon als Mahito zagen we nog niet eerder in zijn films. En hopelijk houd je van parkieten!
Ruud Vos
8. The Banshees of Inisherin (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Martin McDonagh | Cast: Colin Farrell, Brendan Gleeson, Kerry Condon, Barry Keoghan | Duur: 114 min | Recensie
In eerste instantie lijken de problemen van de bewoners van het Ierse eiland Inisherin vrij knullig, bijna komisch. Toch weet The Banshees of Inisherin deze schijnbaar kleine vetes uit te werken tot een aangrijpend verhaal over vriendschap en familie. Niet met de gebruikelijke Hollywoodvertelling die je iets duidelijk wil maken over het belang van deze relaties, maar juist een licht schijnende op de breekbaarheid en oppervlakkigheid hiervan. Een ijzersterk staaltje schrijfwerk.
Aram Rook
9. Anatomy of a Fall (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Justine Triet | Cast: Sandra Hüller, Swann Arlaud, Milo Machado Graner, Antoine Reinartz | Duur: 150 min | Recensie
De discutabele reputatie dat rechtbankdrama's taai of zelfs slaapverwekkend zijn gaat niet op voor Anatomy of a Fall. In deze Gouden Palm-winnaar wordt niet alleen een ongelukkige val onder verdachte omstandigheden ontleed, maar tevens de teloorgang van een relatie en een carrière. Steeds wanneer het ook maar een tikkeltje saai dreigt te worden, voedt schrijver-regisseur Justine Triet het plot met nieuwe invalshoeken. Sandra Hüller zet een ijzingwekkende hoofdrol neer en zelfs de hond won een speciale Palm Dog.
Arjan Welles
10. The Quiet Girl (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Colm Bairéad | Cast: Carrie Crowley, Andrew Bennett, Catherine Clinch, Michael Patric | Duur: 95 min | Recensie
Er valt The Quiet Girl niets te verwijten. Van de jonge debutant Catherine Clinch tot het Iers met een beetje Engels, van het eenvoudige en intieme verhaal tot de aandoenlijke oom en tante van het stille meisje. Alles klopt. En dan is ieder shot ook nog een klein schilderijtje. The Quiet Girl was voor mij het hartverwarmende en emotionele rustpunt tussen de vele blockbusters en filmhuistitels die om onze aandacht schreeuwden.
Bram de Groot
11. Guardians of the Galaxy Vol. 3 (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: James Gunn | Cast: Chris Pratt, Chukwudi Iwuji, Bradley Cooper, Pom Klementieff | Duur: 150 min | Recensie
James Gunn wisselt in dit afsluitende deel van zijn geniale ruimte-epos donkere dramatiek af met spectaculaire actie en heerlijk flauwe humor. Net als zijn kolderieke personages is Guardians of the Galaxy Vol. 3 zeker niet perfect, maar werkelijk alles - van de aankleding en bezielde cast tot het geweldige script en de sublieme soundtrack - getuigt van de liefde waarmee de film is gemaakt. Een prachtig zwanenzang voor Gunn en een bitterzoet afscheid van onze geliefde beschermers van het heelal.
Justus Stemfoort
12. Godzilla Minus One (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Takashi Yamazaki | Cast: Minami Hamabe, Sakura Ando, Ryunosuke Kamiki, Yuki Yamada | Duur: 125 min | Recensie
De eerste Godzilla-film waarbij ik me zorgen maakte om de mensen waar het grote monster op trapte. Regisseur Takashi Yamazaki vertelt een verhaal over trauma en verlies waarin Godzilla een symbool is voor een eeuwigdurende oorlog. Hoe kan een film die gemaakt is voor een appel en een ei zó spectaculair zijn? De actie is waanzinnig, de visuele effecten zijn levensecht en Godzilla is een baas. Maar het zijn de sterke personages en de emotionele momenten die de show stelen.
Patrick Offermans
13. Inu-Oh (2021)
Bekijk de afbeeldingRegie: Masaaki Yuasa | Cast: Avu-chan, Mirai Moriyama, Tasuku Emoto, Kenjirô Tsuda | Duur: 98 min | Recensie
In een psychedelisch getinte Japanse animatiefilm volgt de blinde luitspeler Tomona zijn eigen weg. Samen met het vervloekte dansende monster Inu-Oh zet hij een spectaculaire show neer geïnspireerd door de verhalen die rondwarende geesten hem vertellen. Traditioneel no-spel versmelt meeslepend met de moderniteit, getuige onder andere het hilarisch op glamrock meedeinende publiek. Deze lofzang op authenticiteit prikkelt de verbeelding dankzij alle psychedelisch aandoende pracht en praal van de optredens.
Sjoerd van Wijk
14. John Wick 4 (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Chad Stahelski | Cast: Keanu Reeves, Donnie Yen, Bill Skarsgård, Laurence Fishburne | Duur: 169 min | Recensie
Chad Stahelski en zijn team hadden stuntwerk al tot een kunstvorm verheven met de vorige drie Wicks, maar overtreffen zichzelf met de inventieve actiescènes in dit drie uur durende epos. Keanu Reeves is volledig toegewijd aan zijn personage en kan zich met gemak meten aan zijn actiecollega's Donnie Yen en Hiroyuki Sanada. Een van de beste actiefilms van de laatste tien jaar en het beste vierde deel in een franchise sinds Mad Max: Fury Road.
Zilko Tarici
15. The Fabelmans (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Steven Spielberg | Cast: Michelle Williams, Gabriel LaBelle, Paul Dano, Judd Hirsch | Duur: 151 min | Recensie
Een verfilming van je jeugd boeiend maken, dat kan alleen Steven Spielberg. The Fabelmans is een film waarin de passie voor cinema van het scherm spat en daarmee een zinderend betoog voor het maken van kunst. Daarnaast is het een pijnlijke vastlegging van het langzame uiteenvallen van Spielbergs ouders, magistraal vertolkt door Paul Dano en Michelle Williams. De combinatie van magie en intense realiteit levert een explosieve, nostalgische en emotionele film op.
Caitlyn van Doorn
16. Perfect Days (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Wim Wenders | Cast: Kôji Yakusho, Tokio Emoto, Arisa Nakano, Aoi Yamada | Duur: 123 min | Recensie
Soms zit de schoonheid in de simpele dingen en heb je een film nodig om dat in te zien. Perfect Days is een film die ons doet inzien dat een leven in een cirkeltje niet saai is, maar vooral heel overzichtelijk: een barman die je naam kent, een badhuis waar men weet welke handdoek je nodig hebt, een cassettebandje met herkenbare klanken. Het leven kan zo mooi zijn.
Niels van Arkel
17. Aurora's Sunrise (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Inna Sahakyan | Cast: Anzhelika Hakobyan, Arpi Petrossian, Shushan Abrahamyan, Seyran Akopov | Duur: 96 min | Recensie
Aurora Mardiganian overleefde de Armeense genocide en werd in de VS een stille filmster om de wereld te vertellen wat er met haar volk gebeurde. De oorspronkelijke film is verloren gegaan, maar gelukkig is er nu deze inventieve, unieke documentaire. Door haar (levens)verhaal met animatie te vertellen wordt haar hartverscheurende relaas zoveel indringender dan wanneer dat met archiefbeelden en pratende hoofden zou zijn gedaan. Opdat de Armeense genocide niet vergeten of ontkend kan worden.
Kaj van Zoelen
18. Tár (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Todd Field | Cast: Cate Blanchett, Noémie Merlant, Nina Hoss, Sophie Kauer | Duur: 158 min | Recensie
In een triomfjaar voor ambigue vrouwelijke hoofdpersonages mag Todd Fields compromisloze karakterstudie van componist en dirigent Lydia Tár niet ontbreken. Fields maakt de tongen los door cancelcultuur en de kunstwereld genadeloos binnenstebuiten te keren, daarbij optimaal gebruikmakend van claustrofobische interieurs, eclectisch camerawerk, afstandelijke kleuren en een verontrustend geluidsontwerp. Een vlijmscherpe en eigentijdse zondeval in slowmotion onder leiding van maestro Cate Blanchett, presterend op de top van haar kunnen.
Thomas Streekstra
19. The Whale (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Darren Aronofsky | Cast: Brendan Fraser, Sadie Sink, Ty Simpkins, Hong Chau | Duur: 117 min | Recensie
Lange tijd was Brendan Fraser onzichtbaar in Hollywood, maar met The Whale maakt hij een ongelofelijke comeback. Hij kruipt in de huid van Charlie, een man die gevangen zit in zijn eigen lichaam, waar hij een zeer verdiende Oscar voor won. Regisseur Darren Aronofsky brengt met The Whale een intens en hartverscheurend verhaal dat de complexiteit van het menselijk bestaan op een unieke wijze in beeld brengt. Vergeet niet een pakje tissues wanneer je je waagt aan deze tranentrekker.
Wouter Drummen
20. The First Slam Dunk (2022)
Bekijk de afbeeldingRegie: Takehiko Inoue | Cast: Luis Bermudez, Paul Castro Jr., David Cui Cui, Abby Espiritu | Duur: 124 min
Takehiko Inoue bracht dit jaar zijn iconische basketbalmanga Slam Dunk naar het witte doek met The First Slam Dunk. Dit een meesterlijke regiedebuut benut de typerende elementen van anime- en sportfilms om een veelzijdig verhaal te vertellen over het unieke vermogen van sport om mensen te helpen hun ergste dieptepunten en zwaarste verliezen te verwerken. Of je nu wel of geen fan bent van anime of basketbal, deze film houdt je tot de laatste seconde op het puntje van je stoel.
Frank Vermeij
21. Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: John Francis Daley, Jonathan M. Goldstein | Cast: Chris Pine, Michelle Rodriguez, Rege-Jean Page, Justice Smith | Duur: 134 min | Recensie
De verrassing van 2023. Deze fantasyfilm is een frisse wind tussen alle superheldenfilms, remakes en vervolgen. De personages en acteurs nemen zichzelf niet te serieus of slaan er juist in door, wat erg vermakelijk is om naar te kijken. Dit geldt ook voor actiescènes. Naast de gebruikelijke CGI wordt gelukkig veel gebruikgemaakt van praktische effecten. Gecombineerd met het simpele plot zorgt dit voor een grote glimlach aan het einde van de voorbijgevlogen twee uren.
Mark Dijkstra
22. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Christopher McQuarrie | Cast: Tom Cruise, Hayley Atwell, Ving Rhames, Simon Pegg | Duur: 163 min | Recensie
Ik word vaak smakeloos genoemd, maar ik vertegenwoordig graag de kijker die houdt van simpel vermaak waarvoor je verstand op nul mag. Het zevende avontuur van Ethan Hunt en kornuiten neigt door de AI-schurk bijna naar sciencefiction en is daardoor misschien niet het beste uit de reeks, maar dat zegt eigenlijk weinig. Er is nog steeds genoeg actie, spanning (de vliegveldscène!) en een samenhangend verhaal dat gewoon goed in elkaar zit en voldoende nieuwsgierigheid opwekt voor het achtste deel.
Arjen Rooseboom
23. Beau Is Afraid (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Ari Aster | Cast: Joaquin Phoenix, Patti LuPone, Amy Ryan, Nathan Lane | Duur: 179 min | Recensie
Ari Aster staat inmiddels bekend om zijn onconventionele horrorfilms en op dat gebied spant Beau Is Afraid de kroon. Deze drie uur durende zwarte komedie vervaagt de grenzen tussen realiteit, fantasie en nachtmerrie, waarmee de angststoornis van het titelpersonage perfect wordt overgebracht. Die onrust komt waanzinnig naar voren in Joaquin Phoenix' hoofdrol, die alle emoties van het spectrum intens overbrengt. Met de talloze absurdistische segmenten is Beau Is Afraid niet voor iedereen, maar zeker weten een van de meest unieke films van het jaar.
Aram Isaac
24. No Dogs or Italians Allowed (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: Alain Ughetto | Cast: Ariane Ascaride, Carlo Ferrante, Jacques Chambon, Pascal Gimenez | Duur: 70 min | Recensie
Animatie wordt vaak onterecht afgeschreven als een genre voor kinderen, dus gelukkig zijn er steeds meer filmmakers zoals Alain Ughetto. Op een inventieve manier zet hij animatie in om een familieverhaal met grote historische waarde uit te beelden. No Dogs or Italians Allowed is een humorvolle ode aan alle Italiaanse migranten die de armoede van hun thuisland inruilden voor Frankrijk, maar ook aan de animatiefilm als handarbeid.
Lisa van der Waal
25. Indiana Jones and the Dial of Destiny (2023)
Bekijk de afbeeldingRegie: James Mangold | Cast: Harrison Ford, Phoebe Waller-Bridge, Antonio Banderas, Karen Allen | Duur: 154 min | Recensie
De man met de hoed en de zweep is inmiddels de man met het slabbetje en de rollator, maar gaat toch nog lekker op avontuur. Indy gaat met zijn energieke peetdochter Helena en minderjarige sidekick Teddy op zoek naar een uitvinding van Archimedes, maar wordt natuurlijk tegengewerkt door... nazi's! Achtervolgingen, archeologische puzzels, karakteristieke humor en dieren die zich onnatuurlijk gedragen zorgen weer voor dat fijne Indiana Jones-gevoel. Flinke dosis nostalgie inbegrepen.
Dirk Sung van Aalsburg
INDIVIDUELE TOP TIENS
Justus Stemfoort
1. Oppenheimer
2. Guardians of the Galaxy Vol. 3
3. John Wick 4
4. Spider-Man: Across the Spider-Verse
5. Tetris
6. Air
7. Barbie
8. Killers of the Flower Moon
9. Renfield
10. A Haunting in Venice
Lise Knipping
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Asteroid City
3. Wonka
4. Gran Turismo
5. Barbie
6. Killers of the Flower Moon
7. Haunted Mansion
8. Oppenheimer
9. The Super Mario Bros. Movie
10. The Little Mermaid
Thomas Streekstra
1. Aftersun
2. Saint Omer
3. Safe Place
4. Past Lives
5. Anatomy of a Fall
6. Geographies of Solitude
7. Tár
8. Oppenheimer
9. Atlantide
10. All the Beauty and the Bloodshed
Arjan Welles
1. Past Lives
2. Oppenheimer
3. Anatomy of a Fall
4. Godzilla Minus One
5. The Boy and the Heron
6. Barbie
7. Killers of the Flower Moon
8. The Whale
9. The Banshees of Isherin
10. Spoiler Alert
Zadok Samson
1. Killers of the Flower Moon
2. Oppenheimer
3. Babylon
4. The Fabelmans
5. The Quiet Girl
6. Evil Dead Rise
7. Spider-Man: Across the Spider-Verse
8. Barbie
9. Talk to Me
10. Fallen Leaves
Emelyne Six
1. Barbie
2. Spider-Man Across the Spider-Verse
3. The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes
4. Guardians of the Galaxy Vol. 3
5. Oppenheimer
6. John Wick 4
7. Past Lives
8. The Creator
9. Zillion
10. Killers of the Flower Moon
Ruud Vos
1. The Boy and the Heron
2. Barbie
3. Past Lives
4. Tár
5. How to Blow Up a Pipeline
6. Aftersun
7. Killers of the Flower Moon
8. The Banshees of Inisherin
9. Toen We van de Duitsers Verloren
10. Bottoms
Zoë van Leeuwen
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Aftersun
3. A Good Person
4. Past Lives
5. Killers of the Flower Moon
6. Barbie
7. The Marvels
8. Oppenheimer
9. Joy Ride
10. Scream VI
Mark Dijkstra
1. Dungeons & Dragons: Honor Among Thieves
2. Godzilla Minus One
3. Guardians of the Galaxy Vol. 3
4. John Wick 4
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Barbie
7. The Creator
8. Saltburn
9. Saw X
10. Sisu
Lisa van der Waal
1. Aurora's Sunrise
2. No Dogs or Italians Allowed
3. Dalva
4. Inu-Oh
5. Medusa Deluxe
6. Barbie
7. Lola
8. Suzume
9. The Banshees of Isherin
10. Asteroid City
Kaj van Zoelen
1. Inu-Oh
2. Aurora's Sunrise
3. Aftersun
4. The Quiet Girl
5. Killers of the Flower Moon
6. Fallen Leaves
7. Suzume
8. The Fabelmans
9. Godzilla Minus One
10. The Blue Caftan
Wouter Drummen
1. The Boy and the Heron
2. Oppenheimer
3. The Whale
4. Past Lives
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Anatomy of a Fall
7. Killers of the Flower Moon
8. Perfect Days
9. Maestro
10. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One
Sjoerd van Wijk
1. Return to Seoul
2. Numb
3. Roter Himmel
4. Youth
5. Letzter Abend
6. The Natural History of Destruction
7. The Adults
8. Inu-Oh
9. The Blue Caftan
10. The Devil's Drivers
Caitlyn van Doorn
1. Aftersun
2. The Quiet Girl
3. The Fabelmans
4. Barbie
5. The Banshees of Inisherin
6. Oppenheimer
7. Rye Lane
8. Past Lives
9. How to Blow Up a Pipeline
10. Spider-Man: Across the Spider-Verse
Patrick Offermans
1. Oppenheimer
2. Past Lives
3. Barbie
4. Aftersun
5. Spider-Man: Across the Spider-Verse
6. Godzilla Minus One
7. Mission Impossible: Dead Reckoning Part One
8. Killers of the Flower Moon
9. Talk to Me
10. Beau Is Afraid
Aram Isaac
1. Aftersun
2. Beau Is Afraid
3. Anatomy of a Fall
4. Perfect Days
5. The Banshees of Inisherin
6. Spider-Man: Across the Spider-Verse
7. Guardians of the Galaxy Vol. 3
8. Tár
9. White Plastic Sky
10. Oppenheimer
Bram de Groot
1. The Quiet Girl
2. Past Lives
3. The First Slam Dunk
4. The Blue Caftan
5. John Wick 4
6. Nostalgia
7. Perfect Days
8. No Dogs or Italians Allowed
9. Wil
10. Guardians of the Galaxy Vol. 3
Mitchell van Vuren
1. Aftersun
2. Le Pot-au-Feu
3. Oppenheimer
4. The Boy and the Heron
5. Past Lives
6. Killer of the Flower Moon
7. Reis door Onze Wereld
8. Return to Dust
9. Beau Is Afraid
10. Tár
Arjen Rooseboom
1. Mission: Impossible - Dead Reckoning: Part One
2. Extraction 2
3. Heart of Stone
4. The Flash
5. Scream VI
6. Thanksgiving
7. Indiana Jones and the Dial of Destiny
8. 65
9. Renfield
10. The Last Voyage of the Demeter
Tim Bouwhuis
1. Aftersun
2. The Maiden
3. The Quiet Girl
4. Godland
5. About Dry Grasses
6. Falcon Lake
7. Geographies of Solitude
8. Riceboy Sleeps
9. Pacifiction
10. Tchaikovsky's Wife
Zilko Tarici
1. Oppenheimer
2. Godzilla Minus One
3. John Wick 4
4. Spider-Man: Across the Spider-Verse
5. The Whale
6. Past Lives
7. Killers of the Flower Moon
8. Reality
9. The Killer
10. Teenage Mutant Ninja Turtles: Mutant Mayhem
Aram Rook
1. The Banshees of Inisherin
2. The Whale
3. Anatomy of a Fall
4. Quand Tu Seras Grand
5. Godzilla Minus One
6. The Boy and the Heron
7. Blind Willow Sleeping Woman
8. Tár
9. Das Lehrerzimmer
10. Spider-Man: Across the Spider Verse
Niels van Arkel
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. Past Lives
3. The Banshees of Inisherin
4. Oppenheimer
5. Maestro
6. Perfect Days
7. Killers of the Flower Moon
8. The Fabelmans
9. Rye Lane
10. Asteroid City
Dirk Sung van Aalsburg
1. Spider-Man: Across the Spider-Verse
2. The Boy and the Heron
3. Indiana Jones and the Dial of Destiny
4. Killers of the Flower Moon
5. Dungeons and Dragons: Honor Among Thieves
6. La Ragazza del Futuro
7. Empire of Light
8. Wonka
9. The Creator
10. Oppenheimer
Frank Vermeij
1. Aftersun
2. The First Slam Dunk
3. The Boy and the Heron
4. Anatomy of a Fall
5. Oppenheimer
6. Past Lives
7. Killers of the Flower Moon
8. The Killer
9. The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes
10. John Wick 4
Thierry Verhoeven
1. Guardians of the Galaxy Vol. 3
2. The Banshees of Inisherin
3. Oppenheimer
4. Blue Jean
5. The Fabelmans
6. Falcon Lake
7. Talk to Me
8. Dalva
9. Anatomy of a Fall
10. Killers of the Flower Moon
FilmTotaal kiest al sinds 2006 een film van het jaar. Voorgangers van Oppenheimer zijn:
Everything Everywhere All at Once (eindejaarslijst 2022), Dune (eindejaarslijst 2021), 1917 (eindejaarslijst 2020), Parasite (eindejaarslijst 2019), Mission: Impossible - Fallout (eindejaarslijst 2018), Dunkirk (eindejaarslijst 2017), La La Land (eindejaarslijst 2016), Mad Max: Fury Road (eindejaarslijst 2015), Nightcrawler (eindejaarslijst 2014), Gravity (eindejaarslijst 2013), Shame (eindejaarslijst 2012), Drive (eindejaarslijst 2011), The Social Network (eindejaarslijst 2010), Let the Right One In (eindejaarslijst 2009), No Country for Old Men (eindejaarslijst 2008), 4 Maanden, 3 Weken & 2 Dagen (eindejaarslijst 2007) en Caché (eindejaarslijst 2006).
