In de Verenigde Staten heeft men Steve Jobs hard laten vallen in de box-office. Dankzij de treurige bezoekersaantallen is de film in één week tijd uit ruim tachtig procent van de theaters gegooid. Met Michael Fassbender, Danny Boyle en Aaron Sorkin als creatievelingen aan het roer kan dat best onverwachts genoemd worden. Waarom gaat deze biopic-achtige karakterstudie over de Apple-gigant niet The Social Network achterna?
Mogelijk staat Jobs, de biopic uit 2013 met Ashton Kutcher, aan het graf. Deze poging tot een levensfilm had de beste intenties maar bracht enkel televisieproductiewaarden, een tergend script en een mierzoet succesverhaal met de emotionele lading van een bekrast touchscreen. Na zo´n lastig verteerbare profijttrekker van een bekende naam zou het niet zo gek zijn als mensen twee jaar later een beetje klaar zijn met het verhaal. Desalniettemin is dat erg oneerlijk tegenover de nieuwste uiting. Steve Jobs kan behalve het gespreksonderwerp niet méér verschillen met eerder genoemde draak van een film. In plaats van een langdradige en voorspelbare opzet van een bildungsroman, benadrukt regisseur Danny Boyle de naturelle dialogen van schrijver Aaron Sorkin. De film heeft een duidelijk afgebakende drieaktestructuur, waarin Steve Jobs gevolgd wordt tijdens drie verschillende productlanceringen in de laatste minuten voor het podium en de confronterende discussies die hij daar voert met alle belangrijke personen in zijn leven.
De drukke en mooi gechoreografeerde twee uur achter de schermen zijn dan misschien niet geheel historisch verantwoord, waarbij allerlei grote confrontaties heel netjes op Hollywoodwijze worden samengevoegd of geromantiseerd. Maar de verloren chronologie en accuraatheid zijn niet voor niets opgeofferd. Steve Jobs is als een droomachtige verheerlijking van echte gebeurtenissen. De vervormingen zorgen voor een krachtige onderliggende laag, die de film uit 2013 nooit kon raken: het complexe karakter van de altijd serieuze en bikkelharde dromer Steve Jobs.
Zijn arrogantie, cynisme en 'showmanship komen uitstekend naar voren dankzij de scherpe dialogen van Sorkin, die het tempo vrij hoog houden, waardoor je verbale messteken en dubbele ladingen zomaar mist als je hersenen een seconde niet opletten. Fassbender weet ook een mooie balans te vinden tussen Jobs asociale reacties met af en toe een sprankeltje inzicht in zijn verborgen empathie. Seth Rogen speelt een vrij kleine rol als Wozniak en Kate Winslet is bijna onherkenbaar met haar seventiesuiterlijk en beiden verdienen meer tijd en uitdieping van hun relatie met Steve. Maar de kracht van de korte interacties getuigt ook van het idioom less is more. De film zwenkt nergens uit met nodeloos lange scènes of gepreek en de twee uur gaan snel voorbij. Danny Boyle weet de film goed getrimd te houden en zoomt in op het web van emotionele relaties rondom de hoofdpersoon.
Die kracht maakt Steve Jobs tot een succes waar anderen opdaagden met een kinderachtig feelgoodverhaal. Het mag dan niet de ideale film zijn voor mensen die graag willen weten hoe zijn leven verliep, het is wel een prachtige inkijk in Jobs visie op zijn werk en zijn leven. Zelfs de echte Wozniak onderstreept dat. In interviews geeft hij aan dat de gebeurtenissen niet stroken met de werkelijkheid, maar hij zegt ook dat hij in de discussies tussen Rogen en Fassbender nauwelijks nog de acteurs ziet, maar vooral zichzelf en de persoonlijkheid van zijn voormalige partner. Een ander leuk detail is de manier waarop regisseur Boyle voor de drie tijdperiodes verschillende cameras heeft gebruikt, vooral de korrelige 16mm-film voor de seventies valt op en voegt in ieder geval visuele authenticiteit toe, waarna het beeld overschakelt naar scherpere en boterzachte digitale beelden in het meer recente verleden.
Deze semibiopic is absoluut geen naslagwerk over Steve Jobs. Er is flink geknipt in zijn leven om het tempo erin te houden. De dialogen alleen al zijn echter de moeite waard voor een bioscoopbezoek. En dankzij de focus op karakter in plaats van plot hoef je geen i-Phoneverzamelaar te zijn om Fassbenders acteerprestatie te kunnen waarderen. Boyle en Sorkin leveren een film af met een prikkelende mix van koud cynisme en een natuurlijk opgebouwde emotionele climax vol empathie. Daarmee zetten ze Ashton Kutcher en diens medeplichtigen flink te kijk en bewijzen dat een film over de simpel geklede perfectionist wel degelijk goed kan zijn.
