Regie: Adze Ugah | Scenario: Glenrose Ndlovu, Adze Ugah | Cast: Michelle Botas (Tyra), Nquobile Nunu K.H. (Siya), Connie Chiume (Mam' Zikode), Senzo Radebe (Tshepo), Robert Whitehead (Sean), e.a. | Speelduur: 81 minuten | Jaar: 2022

Tyra maakt foto's voor een reisbrochure. Om interessante plekken te vinden, volgt ze een tour. Die brengt haar onder andere bij de herdenkingsplaats van een bloedbad waarbij witte politieagenten zwarte Zuid-Afrikaanse burgers in de rug schoten. Op haar zoektocht naar het perfecte plaatje komt ze in aanraking met Siya. Tyra kan deze jonge vrouw niet loslaten en vraagt haar om haar nieuwe gids te worden. Siya heeft echter een jaloerse vriend die daarnaast wanhopig op zoek is naar wraak vanwege het bloedbad van decennia geleden.

Hoewel de film een poging doet om nuance te brengen in hoe wraak werkt, vervalt hij gauw in clichés die we beter kwijt dan rijk zijn. Tyra's vriend Tshepo is bezitterig, gewelddadig en gaat meerdere grenzen over om zijn wraak te kunnen verwezenlijken. De dingen die hij doet zijn echter zo ernstig dat het niet meer geloofwaardig is. Er is geen enkele manier waarop hij succesvol met zijn acties kan wegkomen. Daardoor verworden de complexe mechanismen van wraak tot pijnlijke scènes waarin (zwarte) mannelijkheid gelijkgesteld wordt aan jaloezie en geweld.

Wanneer het om problematische stereotypen gaat, is Tshepo niet het enige personage dat lijdt onder een slecht script. Tyra zit de hele tijd achter Siya aan, een veel jongere vrouw dan zij, en geeft haar amper de kans om een eigen mening en eigen gevoelens te hebben. De 'romantiek' die dit verhaal moet bieden valt dan ook in het water. Het meest interessant is Tyra's vermogen om te accepteren dat zij als witte vrouw in een traditie van verwrongen machtsverhoudingen staat.

Hoewel Tyra's vermogen om op zichzelf te reflecteren fijn is om te zien, is het de vraag waarom haar personage de spil van de film is. Dergelijke verhalen over boetedoening zijn al vaker verteld. Helemaal als in ogenschouw genomen wordt dat door dit perspectief Siya's belevingswereld ondersneeuwt en zij door Tyra in zekere zin gereduceerd wordt tot hoe ze eruitziet. Dat Siya een 'juweel' is, lijkt namelijk de enige reden dat Tyra verliefd op haar wordt.

Door de film heen blijkt dat Tyra niet zomaar hier terecht is gekomen en dat haar fotografie eigenlijk een dekmantel is. Waar het verhaal vervolgens heen gaat is weinig verrassend. Omdat de film verkeerd inschat hoe makkelijk het te raden is wat zich in het verleden heeft afgespeeld, is de spanningsopbouw niet overtuigend. Als de waarheid eindelijk helder wordt en ook de personages erachter komen, is het al te laat om de aandacht weer bij het verhaal te brengen.

Daarnaast probeert Jewel te veel tegelijkertijd. Naast het belichten van de historie, de littekens van apartheid en de verhoudingen tussen personages, bevat de film een bovennatuurlijke verhaallijn. Mam' Zidoke is een zieneres, maar de segmenten waarin zij verbinding zoekt met hogere krachten, voelen alsof ze eigenlijk in een andere film thuishoren. Zo is er veel dat in potentie interessant is en een boeiend perspectief op de nasleep van apartheid kan bieden, maar helaas mondt de mengeling van al deze matig uitgevoerde elementen uit in een zeer teleurstellende film.

Jewel is te zien bij Netflix.