The Eyes of Tammy Faye is gebaseerd op de gelijknamige documentaire uit 2000, waarin niemand minder dan RuPaul als verteller optreedt. Het lijkt een ongebruikelijke keuze om het levensverhaal van een Amerikaanse televisie-evangeliste te laten vertellen door een bekende dragqueen, maar Tammy Faye Bakker was met haar opvallende outfits, valse wimpers en opzichtige make-up dan ook een ongebruikelijke verschijning in het predikerswereldje.
The Eyes of Tammy Faye is het type film waarvan je er ieder Oscarseizoen wel minstens een ziet: het waargebeurde verhaal van iemand die vanuit een simpele status opklimt naar groot succes, waarna het opgebouwde imperium alweer snel in elkaar stort. Eens te meer blijkt de Amerikaanse Droom een stuk makkelijker te realiseren dan te behouden.
Dat de grote lijnen van dit verhaal niet bijster uniek zijn, lijkt de makers niet te zijn ontgaan. Door te openen met nieuwsbeelden wordt gelijk duidelijk waar dit verhaal zal eindigen: schandalen, rechtszaken en gehavende reputaties. Best verfrissend eigenlijk dat die informatie niet wordt bewaard maar direct wordt gedeeld, al was het maar omdat de kijker vervolgens bij de verder nagenoeg chronologische vertelling goed kan zien waar het precies is misgegaan.
Eigenlijk al in het begin, wanneer de jonge Tammy Faye LaValley valt voor de charmes van medestudent Jim Bakker. Die predikt vol enthousiasme het christelijke geloof, maar laat daarbij iets te graag ontvallen dat leven naar de wetten van God prima te combineren is met leven in weelde. Het tekent Jims talent om al het kromme recht te lullen. Een auto die duidelijk niet past bij de bescheiden financiële situatie van het jonge koppel is dan ook geen onverstandige aankoop, maar gewoon een geschenk van God.
Tammy Faye en Jim raken al snel hoteldebotel verliefd en stappen maar gelijk in het huwelijksbootje zodat ze hun huwelijk kunnen consumeren. De consequentie is dat ze beiden hun studie moeten afbreken, want de universiteit heeft een regel die het studenten verbiedt met elkaar te trouwen. Het tekent de grenzeloze naïviteit van het jonge koppel, voor wie religie wellicht niet de best denkbare leidraad is. Maar goed, de teerling is geworpen en dus geven ze zich maar volledig over aan de verkondiging van "het goede woord".
Dat verloopt een stuk beter dan je zou verwachten. Hun enthousiasme blijkt aanstekelijk en dus vindt het koppel al gauw zijn weg naar de televisie, waar het voor een miljoenenpubliek in geuren en kleuren hun liefde voor God mag uiten, inclusief liedjes en poppenspel voor jeugdige kijkers. Daar blijkt opvallend goed van te leven, want donaties van de kijkers worden geaccepteerd als een bewijs van hun geloof.
Aldus worden met de jaren de outfits van Tammy Faye extravaganter en de make-up steeds overdadiger. Zodanig zelfs dat een make-updame voor een televisie-interview graag alles bij haar eraf wil halen om vervolgens iets minder opzichtigs aan te brengen. Maar helaas: het gezicht blijkt de nodige permanente make-up te bevatten en de enorme wimpers mogen niet worden aangeraakt, want die vormen nu eenmaal Tammy Fayes handelsmerk.
Op dergelijke momenten wordt duidelijk dat zij in de eerste plaats televisiester is en pas daarna evangelist. En valt het televisiewerk van Tammy Faye en Jim eigenlijk wel te omschrijven als een uiting van religie of is het gewoon puur entertainment? Dat het koppel op een zeker moment een christelijk pretpark opent (bedoeld voor Amerikanen die niet in de gelegenheid zijn om Jeruzalem te bezoeken) geeft wel een aardige indicatie in welke hoek we het mogen zoeken.
Maar al die make-up blijkt uiteindelijk een vrouw te verhullen die louter goede intenties lijkt te hebben. Al op jongvolwassen leeftijd heeft Tammy door dat ze in haar doen en laten een stuk theatraler is dan de meeste mensen, maar aangenaam genoeg is ze in haar geloofsovertuigingen een stuk oprechter dan je op basis daarvan zou verwachten.
Want waar concullega Jerry Falwell zijn gepreek op televisie openlijk inzet om zijn aartsconservatieve agenda te verkondigen en Jim dergelijke figuren maar al te graag naar de mond praat, blijkt Tammy Faye juist opvallend trouw aan haar progressieve opvattingen van het geloof. Dat uit zich in een groot gevoel voor naastenliefde, waardoor ze in haar televisieprogramma zelfs met aidspatiënten in gesprek gaat.
De vraag is hoe dat zich laat rijmen met haar exorbitante leefstijl, die geheel bekostigd is door de vrijwillige schenkingen van haar kijkers. Helaas heeft de film daar niet echt een antwoord op. Waar Jim Bakker zich al snel genoeg laat zien als een huichelachtige figuur die zijn status belangrijker vindt dan wat hij verkondigt, blijft Tammy Faye toch iets te veel een enigma, vooral als het aankomt op moraliteit.
Best opvallend, want The Eyes of Tammy Faye is opgezet als de grote Jessica Chastain-show. In de titelrol trekt de roodharige actrice alle registers open en weet consequent te imponeren met spel dat vanzelfsprekend groots en theatraal is, maar ook fragiel. Andrew Garfield biedt prima tegenspel als Jim Bakker, maar blijft er toch steeds uitzien als een kwieke dertiger, zelfs met een stevige laag make-up en grijs geverfd haar. Veertiger Chastain daarentegen overtuigt van jong grietje tot verlopen vijftiger.
The Eyes of Tammy Faye is daarmee precies de Oscarseizoensfilm die je ervan kunt verwachten: het vlot vertelde verhaal van de opkomst en val van een markant persoon, dat fungeert als showcase voor de hoofrolspeelster. Of het genoeg zal zijn om Chastain een Oscar te bezorgen is nog even afwachten, maar de prijs voor beste make-up moet er wel toch wel in zitten.
