Het kan zelfs de trouwste fans van Joel en Ethan Coen vergeven worden als ze de laatste jaren wat aan het twijfelen zijn geraakt. The Man Who Wasnt There was dan misschien een ondergewaardeerd juweeltje, Intolerable Cruelty was ondanks wat Coen-accenten toch wel heel erg caloriearm. En The Ladykillers leverde het bewijs dat zelfs de waarde gebroeders Coen geen geslaagde grappen over het irritable bowel syndrome (spastische darm) kunnen maken. Maar geen zorgen, de Coens zijn terug en leveren met deze verfilming van een boek van Cormac McCarthy eindelijk weer eens een onverdeeld briljante film af, misschien zelfs wel hun beste.
Na een fantastische openingsscène, waarvan de details hier niet zullen worden onthuld, ontmoeten we Llewelyn Moss. Tijdens het jagen komt hij op een plek waar duidelijk iets is misgegaan. Eén man blijkt nog te leven. Agua!, smeekt hij. Aint got no agua is het enige antwoord van Llewelyn. Verderop ontdekt hij een koffer met twee miljoen dollar. Nu weet iedere filmkijker natuurlijk dat het beter is zon koffer niet mee te nemen, maar Llewelyn kan de verleiding niet weerstaan. s Avonds krijgt hij spijt van zijn harteloosheid jegens de gewonde man en gaat met een jerrycan water terug. Niet slim? Nee, niet slim. Gelukkig beseft hij dat zelf ook en slaat op de vlucht.
No Country for Old Men bestaat eigenlijk uit een driewegsachtervolging. Op de hielen van Llewelyn zit niet alleen een groep Mexicanen, maar vooral ook Anton Chigurh. Javier Bardem heeft van hem een van de meest memorabele slechteriken uit de recente filmgeschiedenis gemaakt: door zijn Prins Valiantachtige haar en zijn onplaatsbare accent lijkt hij niet van deze wereld te zijn, maar eerder het kwaad in menselijke vorm of misschien zelfs de dood. Met zijn ongewone wapen lijkt hij niet te stoppen. Hekkensluiter in de achtervolging is de oude, vermoeide sheriff Ed Tom Bell die niet zeker weet of hij tegen het kwaad is opgewassen.
Meer dan de helft van de film draait om de plekken die deze drie hoofdpersonen bezoeken. Eerst arriveert Llewelyn, dan Chigurh en uiteindelijk Ed Tom die hoofdschuddend de schade overziet. En ondanks deze nogal droge beschrijving is het onvoorstelbaar spannend. De drie hoofdrolspelers delen het doek geen moment, maar voortdurend volgen ze elkaars sporen en speuren ze naar elkaars aanwezigheid. Vooral de scènes waarin Llewelyn op het nippertje ontsnapt, zijn - letterlijk - adembenemend.
Maar de Coens hebben met No Country for Old Men niet alleen maar een spannende, formeel perfect uitgevoerde, verbluffend gefilmde thriller vol zwarte humor afgeleverd. Dat zou toch te saai zijn, te voorspelbaar. En dat is deze film zeker niet. Het is zonde meer over de ontknoping te zeggen, maar het is niet wat de meeste mensen zullen verwachten. Het is ook waarschijnlijk niet een einde waar iedereen tevreden mee zal zijn. Maar juist door dat einde is dit een film waar je nooit over uitgedacht raakt en die nog dagen door je hoofd blijft spoken. Een film met meer vragen dan antwoorden. Een film die je als een mokerslag raakt en enigszins overdonderd achterlaat, niet geheel zeker over wat je net gezien hebt. Uniek? Dat is hij zeker.
