De roman De Stad der Blinden van Portugese Nobelprijswinnaar José Saramago wordt in handen van regisseur Fernando Meirelles een schouwspel van menselijke degradatie en vernedering. In de film zien we burgers die één voor één besmet raken met een virus dat een white-out (in plaats van een black-out) tot gevolg heeft en de mensen blind en volledig hulpeloos achterlaat. Om een epidemie te voorkomen besluit de regering de geïnfecteerden onder quarantaine te plaatsen in een bewaakt ziekenhuis waar ze aan hun lot worden overgelaten.
Het personage van Julianne Moore krijgt een hoop te verduren in deze grimmige omgeving. Zij speelt de vrouw van de oogarts die net als al zijn patiënten besmet is geraakt door het virus. Als enige in de steeds groter wordende groep heeft ze haar zicht behouden en voelt ze zich hierdoor geroepen de anderen te helpen. Naarmate de dagen verstrijken komt ze onder grote druk te staan en kan ze zich op niemand beroepen die niet afhankelijk is van haar. Meirelles laat vervolgens zien hoe de steeds hechter wordende groep tot democratische besluiten komt. Na een tijdje ontstaat er zowaar een structuur in de dagelijkse activiteiten die voornamelijk bestaan uit het verzorgen van de basisbehoeften.
Het gegeven van de witte blindheid kan men als een symbolische blindheid interpreteren. In de spirituele richtlijn van het verhaal ligt besloten dat we elkaars innerlijk meer zullen waarderen wanneer we niet langer beperkt worden door uiterlijkheden. Danny Glover, die deze wijsheid in zijn rol als moreel steunpunt duidelijk probeert te maken aan de amicale groep gehandicapten, is naast Moore een sterk karakter dat helaas net als alle andere rollen beter tot zijn recht had kunnen komen in een vollediger script. De filmmaker lijkt meer aandacht te besteden aan de verslechterende situatie tussen de rivaliserende groepen dan in de verdieping van karakters.
De epidemische golf van acute blindheid wordt overtuigend gebracht. In het begin van de film laat Meirelles zien hoe een voorval van acute blindheid zich in het drukke verkeer zou voordoen. Hij laat het publiek delen in de paniek van de getroffen bestuurder. Op bepaalde punten zinkt het beeld weg in wittinten totdat alles oplost in een zee van licht. Dit heeft het gewenste effect, maar door de herhaaldelijkheid hiervan is het uiteindelijk een hinderlijke opsmuk die het realistische aspect van de film enigszins ondermijnt.
Meirelles weet ondanks de vaak bedrukkende omgeving een paar heldere scènes af te leveren. Wanneer het karakter van Danny Glover zijn radio introduceert wordt er net een nummer uit de jaren dertig gedraaid en dit is één van de spaarzame onschuldige momenten. De halfverlichte scène waarin we getuige zijn van een vreselijke ontmenselijking, mag naast effectief ook als extreem ongemakkelijk bestempeld worden.
Het leven in het quarantainehospitaal is in essentie een afspiegeling van onze samenleving en laat op een simpele manier zien waar het bijvoorbeeld fout ging in het verleden. Zo toont de film het wankelen van een democratie onder druk en de totstandkoming van een dictatuur. Blindness vertoeft ondanks sommige effectieve momenten en de stijlvolle aankleding ten slotte te lang in teveel drek om er schoon uit te komen. Een aangename kijkervaring is het dan ook niet.
