Wonderbroeders
Recensie

Wonderbroeders (2014)

Deze komedie van ‘de makers van De Marathon’ gooit het over een wat serieuzere boeg. Dit pakt ondanks de geweldige cast niet altijd even wonderlijk uit.

in Recensies
Leestijd: 3 min 34 sec
Regie: Johan Timmers | Cast: Martin van Waardenberg (Dominicus), Thomas Acda (Johannes), Kees Hulst (Paulus), Ton Kas (Franciscus), Egbert Jan Weeber (Lucas), Noortje Herlaas (Jessica), Bert Luppes (bisschop Heijntjes), e.a. | Speelduur: 88 minuten | Jaar: 2014

De Rooms-Katholieke Kerk heeft zwaar te lijden onder de toenemende secularisatie. Maar ook de doorgeslagen commerciedrang van de moderne maatschappij eist zijn tol. Het bisdom is overstag gegaan en heeft het klooster in het Brabantse Wanroij van de hand gedaan. Omdat het geloof toch geen toekomst meer heeft en er na de dood van een Afrikaanse broeder nog maar vijf geestelijken in de abdij vertoeven, kan er wel een wellnessresort voor in de plaats komen. Het handjevol kloosterlingen kan terecht in een streng stilteklooster in het fictieve Achelen. “De Belgen zijn immers ook Gods kinderen,” aldus de machtsbeluste bisschop Heintjes. Dat de sfeer in een Siberisch strafkamp gezelliger is, is volgens de kerkbons een kulargument. De vijf monniken onder leiding van de dementerende abt Paulus kunnen enkel hopen op een wonder. Al dan niet door toedoen van de mens.

De vlakke relikomedie Wonderbroeders wordt geplugd als het nieuwste werkje van de makers van De Marathon. Nu roepen producenten wel vaker vergelijkingen op met vorige projecten om zo bezoekers lekker te maken, maar in dit geval roept het torenhoge verwachtingen op die het onmogelijk kan waarmaken. De grootste overeenkomt tussen beide komedies is de aanwezigheid van hoofdrolspeler en schrijver Martin van Waardenberg. Zijn opzet is dit keer een stuk ingetogener, zoals dit nu eenmaal past bij een verhaal dat zich afspeelt in een klooster. De grappen zijn grotendeels verbaal van aard en personages een stuk minder uitgesproken. Dit had eigenlijk ook niet anders gekund, want niemand zit te wachten op platte humor verwoord en vertolkt door een stel idioten in pijen. Het had dan al snel iets enorm schijnheiligs gekregen.

Toch steekt Van Waardenberg, die samen met regisseur Johan Timmers tekende voor het scenario, wel degelijk de draak met het geloof. Als het wonder eenmaal is geschied komen er van heinde en ver gelovigen op af. Sommigen hebben alles al geprobeerd om van hun problemen af te komen, van Lourdes tot Jomanda tot het Maasstadziekenhuis. Het mirakel was nu net het zetje in de rug dat het klooster nodig had om zijn bestaan zeker te stellen. Broeder Paulus heeft even een paar brieven van zowel het bisdom als de gemeente gemist, waarin hij een kans kreeg om bezwaar te maken tegen de nieuwe bestemmingsplannen. Door een ideetje van de mondige broeder Franciscus weet het vijftal de bisschop van het plan te overtuigen dat als ze zelf de achtduizend euro’s per maand bij elkaar weten te schrapen het klooster intact kan blijven. Het ongelooflijke voorval dat zich vlak voor vertrek naar Achelen voltrekt komt als een geschenk van God. De vraag is echter of de kloosterlingen zichzelf recht in de ogen kunnen blijven aankijken als ze de zaak wel erg naar hun hand proberen te zetten. Dan duikt er ook nog eens een mysterieus meisje op dat onderdak in het klooster zoekt. Het meest interessante (innerlijke) conflict van Wonderbroeders wordt hierbij eigenlijk vrij gemakkelijk beslecht.

Het is niet zo’n grote verrassing welke functie de verschillende plotelementen vervullen. Ze worden stuk voor stuk geïntroduceerd om op voorspelbare momenten het de plot weer recht te trekken. Er schuilt een zekere gemakzucht in deze tactiek die het veelal kabbelende verhaaltje moet begeleiden. Timmer heeft een stel hele fijne acteurs de kerkbanken in gekregen. De meesten van hen, onder wie Van Waardenberg zelf en Ton Kas (van wie we nooit genoeg krijgen, hoe vaak hij ook komt opdraven) hebben de lach aan hun kont hangen. Dit wringt vooral in de beginscènes. Het serene, harmonieuze leven in een klooster past niet zo goed bij deze acteurs. Het contrast tussen hun reputaties en hun filmomgeving had lekker kunnen werken, maar voelt hier toch te geforceerd aan. Naarmate Wonderbroeders losser wordt, komt de ensemblecast beter tot zijn recht. De verschillende facetten van de personages en hun persoonlijke achtergronden en beweegredenen om zich tot de Heer te richten komen niet helemaal goed uit de verf. Het venijn zit hem in deze lichtzinnige komedie helaas niet in de staart. Het slot is namelijk uiterst teleurstellend, want het mondt uit in de vraag waar al dit gedoe nu toe heeft geleid.