'Crossing Istanbul': stille momenten van reflectie in krachtig drama over acceptatie en solidariteit
Recensie

'Crossing Istanbul': stille momenten van reflectie in krachtig drama over acceptatie en solidariteit (2024)

Lia en Achi doorkruisen Istanbul op zoek naar Lia's transgendernichtje Tekla.

in Recensies
Leestijd: 3 min 5 sec
Regie: Levan Akin | Scenario: Levan Akin | Cast: Mzia Arabuli (Lia), Lucas Kankava (Achi), Deniz Dumanli (Evrim), Tako Kurdovanidze (Tekla), e.a. | Speelduur: 105 minuten | Jaar: 2024

Drie personages doorkruisen Istanbul, ieder op zoek naar iets anders. Lia, een gepensioneerde geschiedenislerares is op zoek naar haar transgendernichtje Tekla om de belofte aan haar overleden zus waar te maken. Achi, een doelloze, werkloze jongeman, helpt Lia in haar zoektocht, maar is zelf op zoek naar een toekomst in Istanbul. En Evrim, een transgendervrouw die advocaat is voor een non-profitorganisatie, is op zoek is naar de ware liefde. Deze wirwar van relaties resulteert in een charmante en hoopvolle film over solidariteit en vriendelijkheid tussen vreemden.

Arabuli speelt Lia als een vrouw met haar neus in de lucht, die geen tijd heeft voor getreuzel en afleiding. Haar gezicht is als een stenen masker, zonder ook maar een greintje emotie. Op een meesterlijke, subtiele manier laat Arabuli Lia's masker steeds meer verzachten. Liefde en vooral verdriet zijn langzaam leesbaar in haar ogen. Deze verfijnde acteerkunst van Arabuli is de reden dat het publiek zo met Lia kan meeleven en wat het verhaal boeiend houdt.

De relatie tussen Achi en Lia is een hoogtepunt en geeft de film een warme, familiale atmosfeer. Het vreemde duo inspireert elkaar om weer tot leven te komen. Hun geruzie verandert geleidelijk in wederzijdse steun. In een ontroerende scène klampt Achi zich vast aan Lia, omdat hij niet wil dat ze hem verlaat.

Crossing Istanbul brengt een hoopvolle boodschap in tijden van polarisatie. Verweven door de film zijn momenten waarop vreemden Lia en Achi helpen in hun zoektocht. De cruciale boodschap is dat vreemden, ongeacht generatie of groepering, elkaar kunnen helpen en elkaars leven kunnen verrijken.

Crossing Istanbul is echter geen utopistische film. Zonder romantisch filter zien we de harde realiteit van het leven in Istanbul. De huizen die Lia en Achi betreden, zijn rommelig, viezig en lijken bijna uit elkaar te vallen. Ook wordt duidelijk dat veel transgendervrouwen afhankelijk zijn van sekswerk om te overleven.

Transfobie is een belangrijk thema in de film. Een voorbeeld hiervan is hoe de politie weigert te geloven dat Evrim een advocaat is omdat ze transgender is. Deze transfobie wordt goed afgewisseld met 'trans joy', een term die het belang benadrukt van het afbeelden van transgenderpersonen als gelukkig, in plaats van enkel als ongelukkige mensen. Op deze manier voorkomt de film een eenzijdige weergave van transgenderpersonen.

Istanbul wordt zeker niet eenzijdig afgebeeld. De regisseur heeft vaak zelf de reis van Georgië naar Istanbul gemaakt en dat is te merken. De cinematografie waarmee Akin zijn geliefde stad vastlegt, is prachtig. De camera glijdt door menigtes heen en zweeft tussen gebouwen door. Akin neemt de tijd om ook andere inwoners van Istanbul te tonen die niks met het verhaal te maken hebben. Deze momenten van reflectie zorgen ervoor dat de film niet alleen draait om Lia's verhaal, maar ook een portret schetst van Istanbul en zijn bewoners.

In één scène beweegt de camera zich dynamisch over een veerboot. We worden van de ingang meegevoerd naar boven, waar het personeel de tafels dekt. In één vloeiende beweging gaan we van het bovenste dek terug naar de onderste reling waar Lia en Achi hun reis vervolgen. Deze gedetailleerde aandacht voor de omgeving en de personages maakt Crossing Istanbul tot een bijzondere film.

De film verliest zich echter iets te vaak in details. De vele uitstapjes naast de zoektocht van Lia en Achi naar Tekla zorgen soms voor rommelige en verwarrende momenten. Vooral halverwege vertraagt het verhaal waardoor je de draad kwijtraakt. Gelukkig wordt die vrij snel weer opgepakt en blijft Crossing Istanbul een prachtig portret van de stad met een belangrijke boodschap over solidariteit tussen verschillende groepen mensen.