in Recensies
Update:
De vermaarde Luis Buñuel maakte een hele rits surrealistische films. In 1929 bracht hij zijn controversiële Un Chien Andalou uit, mede geschreven door Salvador Dali met wie hij vaker zou samenwerken. In Le Fantôme de la Liberté uit 1974 zit een moment waarop een man ontwaakt en een struisvogel ziet in de kamer ernaast. Aan het begin van Daaaaaali! zit een moment waarop een vrouw ontwaakt en een geit ziet in de kamer ernaast. Het is meteen duidelijk: Quentin Dupieux trakteert ons op zijn liefde voor dit nichegenre.
Judith krijgt de opdracht om Salvador Dali te interviewen. Wanneer de kunstenaar opdaagt en ziet dat er geen camera's aanwezig zijn vertrekt hij weer. Judith is niet van plan om hem te filmen, maar is bereid om te doen alsof om alsnog haar interview te krijgen. Maar zelfs dan nog blijkt de man moeilijker vast te pinnen dan gehoopt.
Dat Quentin Dupieux (als muzikant ook bekend als Mr. Oizo) een passie heeft voor het absurde was te merken aan een vroegere film van hem die gaat over een levende autoband die mensen telekinetisch kan laten exploderen. Ook al wisselt per film hoe hoog het mafheidsgehalte is, er zit altijd creatief surrealisme in. En niet per se komisch bedoeld.
Daaaaaali! zet snel de toon wanneer Salvador Dali uit de lift stapt en richting een hotelkamer loopt om geïnterviewd te worden. De twee dames die hem ontvangen voeren nog een gesprek, bestellen wat water en gaan zelfs nog naar het toilet. Want ondanks dat Dali visueel vlakbij is komt hij lange tijd niet aan - alsof de hotelgang op magische wijze een kilometer lang is.
Extra komisch is dat het verhaal niet (auto)biografisch is, maar compleet uit de duim gezogen, met een Salvador Dali die niet is zoals hij was maar zoals het beeld dat men van hem heeft. Het personage van Judith is veel aanwezig, maar Dali heeft verreweg de meeste tijd in beeld en is daarmee de hoofdpersoon.
Le Fantôme de la Liberté had geen doorlopend verhaal maar een reeks korte momenten, en is bedoeld als een kijk op onze eigen cultuur. Daaaaaali! verschilt op die twee punten, maar voor de rest is het helemaal gemaakt in die stijl. Dupieux maakt ook gebruik van ouderwetse praktische effecten zoals scénes achterstevoren opnemen en eenvoudige montage om te doen alsof twee verre locaties gewoon naast elkaar liggen.
Surrealisme is krachtig wanneer het iets doet wat niemand zag aankomen, als het bizar is maar toch past binnen het verhaal en wanneer duidelijk is wat ermee bedoeld wordt. Dupieux is hier dik in geslaagd en er kan ook nog eens hardop om gelachen worden. Hooguit is het jammer dat het nergens over gaat.
Van begin tot einde is het uiterst creatieve onzin met amper een ander doel dan verrassen en aan het lachen maken. Dat doel wordt zeker behaald, maar het maakt Daaaaaali! eenmalig leuk om daarna te vergeten. Misschien maakt hij nog wel de meeste indruk op kijkers die onbekend zijn met dit type film.
Een ander kenmerk van Dupieux is dat zijn films zelden de negentig minuten halen. Ook hier is het snel voorbij, maar het voelt alsof geen minuut te lang of te kort is. De film is koddig maar helder in beeld gebracht, de speciale effecten zijn ouderwets praktisch in plaats van digitaal. Als filmmaker is Dupieux hyperactief en met 'oefening baart kunst' in gedachte zou hij over enkele jaren aan de top van zijn kunnen moeten zitten. Op de weg daarnaartoe mag deze worden gezien als een van zijn betere.
