Regie: Suzanne Hillinger| Speelduur: 94 minuten | Jaar: 2023

"Pornografie is de kanarie in de kolenmijn voor vrijheid van meningsuiting." Zo besluit pornoactivist Mike Stabile zijn bijdrage aan Money Shot: The Pornhub Story. Het verhaal eindigt niet bepaald waar het begon. Bij een documentaire over porno verwacht je scènes die je niet in een volle treincoupe wil kijken. Die kant lijkt het op te gaan, maar al snel gaat het vooral om andere morele randen, namelijk de juridische en culturele. Zo gaat Money Shot uiteindelijk meer om de samenleving dan om gemeenschap en is het allemaal eerder academisch dan sexy.

Razendsnel en met een prachtige Windows 95-esthethiek werkt de documentaire zich door de geschiedenis van internetporno tot 2021. Pornhub wordt online aangevallen, omdat het seksueel misbruik faciliteert door content van niet-geverifieerde accounts niet goed te modereren. Hierop volgt de succesvolle oproep Pornhub los te koppelen van betaalservices. Overheden, de media, activisten en ngo's zijn voor. Organisaties voor de vrijheid van meningsuiting, Pornhub en de sekswerkers zelf - die vooral het stigma en het verlies van inkomen betreuren - zijn tegen.

Zo ontstaan twee narratieven die elkaar voortdurend in de haren vliegen. Aan de ene kant wijzen sekswerkers seksueel misbruik in elke vorm af, maar zien in de backlash vooral de zoveelste uiting van het stigma op hun legitieme werk ("er bestaat niet zoiets als pornografie zonder consent, dat is verkrachting"). Aan de andere kant staan de mensenrechtenorganisaties die seksueel misbruik willen voorkomen, maar tegelijkertijd wat schimmig zijn over hun waarden omtrent pornografie in het algemeen.

Niemand van de betrokkenen blijft vrij van al het gegooide modder en hierdoor is bijna elk stukje informatie onbetrouwbaar. De sekswerkers die op twitter terugslaan zouden soldaten van de Pornhub-leiding zijn, aldus de advocaten van slachtoffers. Het bureau tegen kindermisbruik blijkt zijn wortels te hebben in rechts-conservatieve, christelijk-fundamentalistische kringen. Pornhub is extreem nalatig, maar niet alle kritiek is puur uit zorg voor de sekswerkers geuit - niemand kijkt sociaal of economisch naar hen om.

Soms gaat de documentaire willens en wetens mee in een narratief, om pas later te zeggen waarom ook daar weer het nodige op aan te merken is. Bij sommigen ingewijden verandert dit zelfs halverwege de functiebeschrijving, omdat de tegenstander weer een alternatief belang heeft geopenbaard. Het is voor de buitenstaander daardoor vaak wat lastig te volgen.

Dientengevolge doet de hoeveelheid informatie in Money Shot na een tijd duizelen. Wel is het knap hoe je loyaliteit voortdurend heen en weer wordt getrokken. Hierdoor moet je steeds je eigen mentale checkpoints weer afbreken. De steenrijke Pornhub-eigenaar die verontwaardigd is als een onderzoeker begint over de locatie van zijn dure villa, lijkt de slechterik in dit verhaal. Maar er komt weer enige sympathie voor hem terug als dat pand vlak daarna in de fik wordt gestoken door onbekende daders.

Het is knap dat de documentaire je steeds weer dwingt je (voor)oordelen terug te nemen, maar de prijs is hoog. Het verhaal is soms herhalend, het behandelt een beperkt aantal dimensies en het is desondanks erg chaotisch. Pas op het einde komt er een ook maar enigszins overzichtelijke conclusie bovendrijven. Namelijk, dat in al deze puinhopen van geld, wetgeving en cultuuroorlogen sekswerkers uiteindelijk ethisch het schoonst aan de haak zijn. Velen zullen dat ironisch vinden, misschien is juist dat precies het probleem.

Money Shot: The Pornhub Story is te zien bij Netflix.