Het verhaal van Les Gardiennes speelt zich af tussen 1914 en 1919 op een Franse boerderij. De Eerste Wereldoorlog is in volle gang en de mannen zijn naar het front vertrokken om tegen de Duitsers te vechten, terwijl de vrouwen op het platteland achterblijven. Noodgedwongen houden de vrouwen zich bezig met de taken die voorheen door de mannen werden uitgevoerd. Ze ploegen de aarde, zaaien de zaadjes en oogsten het graan. Ondanks het gezwoeg en geploeter lijkt de tijd voor moeder Hortense en dochter Solange stil te staan.
Les Gardiennes vertoont een aantal overeenkomsten met het vorig jaar verschenen The Beguiled, waarin Nicole Kidman als strenge matriarch een meisjeskostschool bestierde tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Ook in dit Franse plattelandsdrama blijft het oorlogsgeweld buiten beeld, vormen de mannen een bron van dreiging of seksuele drift en viert het feminisme hoogtij. Aardig is vooral dat de vrouwen niet alleen verbaal sterk uit de hoek komen, maar ook de armen uit de mouwen steken en fysiek zwaar werk verrichten als het nodig is.
Toegegeven: het leven op het boerenland van Bourgogne wordt enigszins geromantiseerd. Bijna altijd schijnt de zon over de akkers en het goudgele graan wuift regelmatig zachtjes in de wind. Zelfs het kraken van het houten wiel van een hooiwagen, rustig voortgetrokken door een paard of een ezel, draagt bij aan het creëren van een romantisch tijdsbeeld. Misschien is dat niet helemaal de bedoeling van de makers, maar de ernst van de oorlog wordt door zulke beelden behoorlijk tenietgedaan.
Wanneer de roodharige Francine haar entree op de boerderij maakt, krijgt de film van Xavier Beauvois (die eerder Des Hommes et des Dieux maakte) een volledig nieuwe lading. Min of meer breekt de film open, want tijdens Francines aankomst is voor de eerste keer muziek te horen. Bovendien blijkt dat de jonge landarbeidster, die immer een schone jurk draagt, een ware engelenstem te hebben. Ze weet de mannen die van het slagveld terugkeren binnen enkele seconde verliefd op haar te maken, wat niet altijd even geloofwaardig overkomt. Om die redenen heeft Francine iets weg van een sprookjesprinses, die ondanks alle misère blijft zingen bij de waterput. Iemand die zichzelf heeft gedistantieerd van al het kwaad in de wereld.
Het duurt een poosje voordat duidelijk is dat Francine degene is aan wie de kijker zich moet optrekken. Dat is erg jammer, want in het eerste uur wordt allemaal tijd verspild aan zaken die er helemaal niet toe doen. Het narratieve verband tussen de gebeurtenissen is bijzonder zwak en het perspectief verschiet van personage naar personage. Als gevolg daarvan wordt Les Gardiennes een vrij langdradige film, die schreeuwt om een scherpere focus.
Beauvois maakt geen duidelijke keuze in het soort verhaal dat hij wil vertellen. Aan de ene kant zet hij in op poëtische beelden en verwijzingen naar Assepoester, aan de andere kant wil hij ineens de gruwelen van de oorlog voor de voeten van de kijker werpen. Natuurlijk zijn gruwelijkheden niet onbekend in sprookjes, maar hier mengen die twee uiteenlopende tonen niet lekker. Na een aantal mierzoete Franse liedjes vindt de regisseur het toch ineens tijd voor het serieuzere werk en schotelt hij de kijker een nachtmerrie van een getraumatiseerde Franse soldaat voor. Die scène, waarin Duitse soldaten met gasmaskers over de kling worden gejaagd, is fraai gefilmd, maar eindigt als een doorzichtige kopie van een beroemde scène uit The Empire Strikes Back.
Zonde, want uit die kluwen van verschillende verhaallijntjes valt wel degelijk interessant gedachtegoed te halen, maar je moet zorgvuldig kijken om het te zien. Aan alle kanten pogen de vrouwen om de landbouwtechnieken te verbeteren, om de wereld te herscheppen, maar de mannen zijn enkel uit op vernietiging en glijden bij thuiskomst meteen weer terug in hun oude leefpatroon. Les Gardiennes schetst een tijdsbeeld waarin onder druk van nieuwe technieken en opkomend feminisme een verandering in de samenleving op gang komt. Het verhaal mag zich dan ruim honderd jaar geleden afspelen, de thematiek is anno 2018 verrassend actueel.
