Het mooiste aan wereldcinema is wanneer het een publiek in contact brengt met een totaal andere wereld en maatschappelijke gebruiken. Een cultuurshock levert nieuwe inzichten op en zet je eigen wereld en situatie in een nieuwe perspectief. Hoe ridicuul dit soms ook mag aanvoelen. Verhalenvertellers weten echt raken wanneer ze universele thema's zoals liefde, lotsbestemming en rouwverwerking verkennen.
Een merkwaardig gebruik komen we tegen in de Brits-Indiaanse dramatische thriller Santosh. De titelfiguur krijgt namelijk een wel heel bijzondere erfenis in de schoot geworpen. Nou ja, eigenlijk heeft Santosh weinig keus nadat haar echtgenoot tijdens zijn werk als politieagent komt te overlijden. Santosh' schoonfamilie is nog minder betrokken dan voorheen en ze dreigt in een financieel en maatschappelijk isolement te belanden. Haar enige mogelijkheid en uitweg: het overnemen van de baan van haar man.
Het is een mogelijkheid die de politie haar biedt. Aanvankelijk wordt de nieuwbakken weduwe annex politierechercheur op allerhande betekenisloze rotklusjes gezet, tot zich een moordzaak op het platteland van Noord-India aandient. Amper dertig jaar oud moet Santosh niet alleen leren alleen een leven op bouwen, maar eveneens de dorpsgemeenschap aan het praten zien te krijgen na de ontdekking van een jonge vrouw in een put. Santosh wordt hierbij bijgestaan door een oudere vrouwelijke agent, die er behoorlijk hardhandige methodes op nahoudt.
Het is vooral de vraag hoelang Santosh nog bij zichzelf kan blijven. Niet alleen moet ze opboksen tegen de mannen en hun uitgesproken vrouwonvriendelijke instelling, maar debuterend regisseur Sandhya Suri laat ook zien dat het geijkte kastensysteem nog steeds in alle gelederen van de Indiase samenleving doorwerkt. Het staat buiten kijf dat Suri een feministische boodschap wil uitdragen, maar deze raakt voortdurend ondergesneeuwd door de mannelijke dominantie waarmee Santosh zich omringt.
De titelfiguur wordt vertolkt door een zelfverzekerde en dappere actrice die feilloos weet om te schakelen van de rouwende weduwe naar een trefzekere en daadkrachtige onderzoeker die de onderste steen boven wil krijgen. Het echte politiewerk leer je in de praktijk, moet Santosh hebben gedacht en ze wordt meteen in het diepe gegooid. Suri weet haar razendsnelle en toch realistische transformatie met slechts enkele rake scènes te treffen, waarbij Santosh' persoonlijke reis en belevingswereld er nog wel eens bij in schieten.
Want hoe plotmatig doeltreffend ook, de verkrachtings- en moordzaak waarin Santosh noodgedwongen haar tanden moet zetten, slokt niet alleen alle schermtijd, maar vooral alle emoties op. Wellicht is dat de enige manier waarop een goede politierechercheur, ervaren of niet, zijn of haar moeilijke werk kan doen. Suri verzuimt echter om Santosh' moraal aan het woord te laten, bijvoorbeeld wanneer de verhoormethoden wel heel fysiek worden. De zwijgzaamheid van de hoofdpersoon speelt Suri regelmatig parten.
Corruptie ligt bovendien op de loer; een ontwikkeling die niet alleen uit de lucht komt vallen, maar tevens te weinig uitgediept wordt. Het resultaat is dat een vrouw die aanvankelijk lijkt te staan voor verandering onherroepelijk en onomkeerbaar wordt meegezogen in giftige machocultuur die ze zo verafschuwt. Wat dit allemaal met Santosh doet blijft in nevelen gehuld.
Het grillig gefilmde, Hinditalige Santosh biedt nieuwe perspectieven op een onbekende wereld, maar leidt ook tot de treurige conclusie dat de mens met al zijn tekortkomingen eigenlijk niet in staat is te veranderen. Waar je wieg ook staat.
