[b]Wie een Netflix-film met Adam Sandler in de hoofdrol voorbij ziet komen, gaat waarschijnlijk klaarzitten voor een avond lachen. Helaas komt diegene met Spaceman bedrogen uit. De film, gebaseerd op de roman Spaceman of Bohemia, kan veel emoties naar boven brengen, maar blijdschap hoort daar niet bij. Verwarring wel. Niet alleen omdat we Sandler in een van zijn schaarse serieuze rollen zien, maar vooral omdat alles erop wijst dat Spaceman bedoeld was als een goede film en dat niet helemaal is geworden.
Niet alle films zijn gemaakt als verrijking van de cultuur of om een betekenisvol verhaal te vertellen. Spaceman is echter geregisseerd door Johan Renck, die eerder de miniserie Chernobyl maakte, en bevat naast Sandler, die best aardig kan acteren als hij er de kans voor krijgt, ook een rol voor de drievoudig Oscargenomineerde Carey Mulligan, terwijl Max Richter de muziek voor zijn rekening nam. Deze namen doen vermoeden dat men wel mikte op een serieuze film.
Wellicht net iets té serieus. Niet dat Sandler zich niet buiten het komediegenre zou mogen wagen, maar zijn gezicht draagt die associatie wel een beetje met zich mee. De premisse van de film biedt ook zeker kansen voor een komisch randje. Een eenzame astronaut die verbinding zoekt met een enorme ruimtespin klinkt gewoon grappig. Maar er kan geen lachje vanaf. In plaats daarvan zien we hoe Sandlers personage steeds verder wegzakt in zijn kosmische depressie, terwijl zijn spinachtige beste vriend functioneert als psycholoog.
In bijna twee uur tijd zien we helemaal niets gebeuren. Er is geen plot, alleen astronaut Jakub die zich langzaam realiseert dat hij een slechte echtgenoot is geweest. We zien flashbacks naar het begin van zijn relatie en zijn traumatische jeugd en aan het einde babbelt hij iets over de zonden van zijn vader, waarmee een diepe boodschap lijkt te worden uitgedragen. Die boodschap komt niet over.
Verder krijgen we geen duidelijkheid waarom Jakub zo ver boven de aarde zweeft. Er hangt al vier jaar een paarse wolk boven de planeet en dat moest maar eens onderzocht worden. We weten niet wat voor consequenties die wolk heeft en of mensen daar überhaupt last van hadden, maar het was blijkbaar toch nodig om er iemand op af te sturen. Het had een commentaar kunnen zijn op de onstuitbare gedrevenheid van de mens om alles te willen verklaren.
Wat Jakub daarboven precies zou moeten doen wordt ook niet verteld, evenals waarom Zuid-Korea het enige andere land is (buiten Tsjechië, waar Jakub vandaan komt) dat probeert bij de wolk te komen. Oh, en we weten ook niet welk jaar het is. Wat weten we eigenlijk wel? Niet alles hoeft altijd voor de kijker uiteen te worden gezet, vooral niet als het irrelevant is voor het plot, maar bij de afwezigheid van een plot is het toch fijn om je ergens aan vast te kunnen klampen. Nu zweven we net als Jakub zonder leidraad in de lege ruimte.
Spaceman is te zien bij Netflix.
