in Recensies
Update:
De toeslagenaffaire is een van de grootste schandalen in de recente politieke geschiedenis. Het schandaal, dat de val van kabinet Rutte III betekende, heeft tienduizenden mensen getroffen. Talloze mensen, voornamelijk met een migratieachtergrond, werden onterecht bestempeld als fraudeur. Ze kregen niet alleen onterechte boetes, maar kwamen ook niet meer in aanmerking voor essentiële financiële steun. In sommige gevallen zijn zelfs kinderen uit huis geplaatst.
Als iemand verdachte is van een misdaad, maar nog niet veroordeeld, wordt de achternaam vaak gecensureerd. Hoewel dit niet wettelijk verplicht is, hanteren veel nieuwsbronnen deze mediacode. De titel van deze film impliceert dan ook de achtervolging van een zware crimineel. Het tegendeel is echter waar. Toch is de algemene opinie dat de slachtoffers van dit schandaal zo zijn behandeld.
Hoewel deze misstanden al in 2017 aan het licht kwamen zijn veel slachtoffers nog niet gecompenseerd. Bovendien houdt de problematiek de overheid nog steeds bezig. Is het dan wel moreel om een film te maken over het onderwerp?
Gelukkig is de intentie van deze lowbudgetfilm niet om een slaatje te slaan uit het leed van anderen. De kijkervaring is verre van plezant, eerder stressvol. De manier waarop Meral in de gaten wordt gehouden door de belastingdienst wekt paranoia op en de oneerlijke gang van zaken is uitermate frustrerend.
Centraal staat Dilan Yurdakul, die haar personage Meral waanzinnig veel diepte en emotie bijbrengt. Hoewel ze is omringd door veel talent, stijgt ze boven alle andere acteurs uit. De schrijnende situatie maakt het gemakkelijk om met Meral te sympathiseren, maar de veelzijdige en emotionele prestatie van Dilan maakt veel los.
De film brengt nuance in de situatie door ook het perspectief van sociaal rechercheur Ron, mooi gespeeld door Gijs Naber, te tonen. Zonder de acties van Ron of de belastingdienst goed te praten geeft De Jacht op Meral Ö. goed weer hoe deze onmenselijke situatie tot stand is gekomen. Racisme, ongezonde bedrijfscultuur, druk vanuit de politiek om strikt de wet te volgen en een gebrek aan compassie dragen allemaal bij aan de gevolgen. Het zou komisch overdreven zijn als het niet echt gebeurd was.
De Jacht op Meral Ö. is duidelijk gemaakt om de menselijke kant van het schandaal te belichten en blijft dicht bij de feiten. Het is een belangrijke film die belangrijke punten aankaart. Toch blijft de vraag hangen: is het niet immoreel om een film te maken over een recente of actuele tragedie? Is het nog te vroeg? Daar is geen eenduidig antwoord op, en de meningen zullen daarover verschillen.
Los van de actualiteit is De Jacht op Meral Ö. een aangrijpende film. Het lage budget is merkbaar, maar op een ondersteunende manier. Het geeft de film een Dardenne-achtige atmosfeer; nuchter, realistisch en gefocust op individuele personages. Het is duidelijk dat iedereen die hieraan heeft gewerkt achter het onderwerp stond. Daar kan de overheid nog wat van leren.
