Jack Reacher
Recensie

Jack Reacher (2012)

Tom Cruise luidt het Nederlandse bioscoopjaar uit, maar niet met een daverende knal.

in Recensies
Leestijd: 3 min 51 sec
Regie: Christopher McQuarrie | Cast: Tom Cruise (Jack Reacher), Rosamund Pike (Helen Rodin), Richard Jenkins (Alex Rodin), David Oyelowo (Emerson), Jai Courtney (Charlie), Werner Herzog (The Zec), e.a.| Speelduur: 130 minuten | Jaar: 2012

Wat is er toch aan de hand met de Hollywoodverfilmingen van boeken uit langlopende reeksen? Kregen deze voorheen nog de klinkende titels van hun papieren voorgangers, daar lijkt tegenwoordig de voor- en achternaam van de hoofdfiguur te volstaan. Zo verloor John Carter zijn definiërende ‘of Mars’ en gaat de nieuwe Jack Ryan-film gewoon Jack Ryan heten. Met een dergelijke trend is het haast bijzonder dat The Girl with the Dragon Tattoo niet is uitgebracht als Lisbeth Salander. Het nieuwste Tom Cruise-vehikel zet deze trend voort: de verfilming van het negende Jack Reacher-boek ‘One Shot’ heet simpelweg Jack Reacher. Aangezien de titel in hetzelfde lettertype voorbijkomt als de namen van de acteurs, kan deze de slecht geïnformeerde kijker makkelijk ontgaan. Misschien is dat de reden dat de naam in de volgende twee uur zodanig vaak wordt genoemd dat hierover geen enkele twijfel kan bestaan.

Jack Reacher is namelijk een flink bewierookt personage. Een man met een militair verleden, een flinke lijst heldendaden en bijpassende onderscheidingen, indrukwekkende vechtcapaciteiten en speurderskunsten waar Sherlock Holmes jaloers op kan zijn. Kortom: een kolfje naar de hand van de al jaren onmiskenbaar zich in ijdelheid drenkende Tom Cruise. Zonder vaste verblijfplaats is Reacher voor anderen onmogelijk te vinden, wat niet goed uitkomt wanneer de hoofdverdachte in een halszaak om zijn hulp vraagt. Gelukkig blijkt Reacher wel het type dat anderen kan vinden, dus duikt hij al snel op. Echter niet om de verdachte bij te staan, maar omdat hij nog een appeltje met de man te schillen heeft. De beschuldiging dat hij op klaarlichte dag vijf willekeurige mensen zou hebben neergeschoten, klinkt immers precies als de actie die hij jaren eerder in het leger pleegde. Een misdaad waar Reacher hem destijds als militair politieagent niet voor veroordeeld kreeg.

Aangezien de verdachte een enkeltje richting de dodencel op zak heeft, lijkt Reacher niets in de weg te staan de eerste bus de stad uit te pakken, maar het loopt iets anders: hij schaart zich aan de zijde van de verdedigend advocate en stort zich op het voorbereidend onderzoek voor de strafzaak. Een tamelijk opvallende situatie (het is alsof Peter R. de Vries in Peru de advocaat van Joran van der Sloot een helpende hand zou bieden), maar het scheelt dat Reachers nieuwe collega gespeeld wordt door de immer charmante Rosamund Pike, met wie Tom Cruise een aangename chemie blijkt te hebben. Na een goed uur ontdekt het tweetal dat de vijf slachtoffers niet geheel willekeurig de dood vonden. Voor de kijker geen verrassing: die heeft immers al in de eerste tien minuten gezien dat de schutter niet hetzelfde gezicht heeft als de man die is opgepakt.

Hoewel Cruise zijn rol zeer solide neerzet, beleeft de film zijn hoogtepunt voordat hij als titelfiguur zijn intrede doet. In de uiterst strak gefilmde openingsscène blijkt regisseur Christopher McQuarrie de kunst voor suspense zeer goed bij Alfred Hitchcock te hebben afgekeken. Door met een professioneel uitgevoerde ‘act of random violence’ te openen, plaatst hij de film bovendien zeer stevig in het heden (al doet de onthulling van een maskerade dat later wel enigszins teniet). Na te zijn begonnen als een lijvige thriller, wordt Jack Reacher al snel een tamelijk luchtig moordmysterie met de verplichte samenzwering. Daar is op zich niets mis mee, maar tegen de tijd dat de derde akte zich aandient (niet lang na een opvallend duister intermezzo) wordt alsnog alles overboord gegooid om te eindigen als een conventionele actiefilm. De actiescènes zijn prima uitgevoerd, maar dienen nauwelijks een doel en vallen behoorlijk uit de toon.

En dat geldt helaas voor veel zaken in Jack Reacher. De individuele elementen werken allemaal naar behoren, maar het is allemaal net te losjes met elkaar verbonden om te beklijven. Daarnaast zijn er net iets te veel onnatuurlijk aandoende scènes die er louter lijken te zijn om de superheldenstatus van het titelpersonage nog wat meer te benadrukken. Zo bezoekt Reacher in het kader van zijn onderzoek een schietbaaneigenaar die best bereid is hem van informatie te voorzien, maar alleen als Reacher op zijn schietbaan van een grote afstand driemaal in de roos schiet. Dergelijke opzetjes zijn in videogames niet ongebruikelijk, maar in films werken ze zelden. De uitdaging blijkt voor Reacher geen probleem, maar omdat op dit punt al enige tijd duidelijk is dat hij niet terugdeinst voor geweld, is het raadselachtig dat hij dit vreemde spelletje zo gewillig meespeelt. Met een goedgeplaatst dreigement zou hij waarschijnlijk sneller klaar zijn.