Disney is er vele malen om verguisd wel erg makkelijk een slaatje te willen slaan uit de grootste bioscoopsuccessen uit de lange en veelzijdige geschiedenis van de animatiestudio. Zo kon het gebeuren dat er tv-series en vervolgen, prequels en spin-offs op VHS en dvd ontstonden van animatietoppers als The Little Mermaid, Aladdin en The Lion King. Zelfs klassiekers als Bambi en Peter Pan moesten eraan geloven. De critici bestempelden deze in hun ogen goedkope kopieerdrift al snel tot 'cheapquels'. Gelukkig heeft Pixar zich nooit gewaagd aan dergelijke gemakzuchtige praktijken, maar helemaal geloofwaardig is hun verhaal inmiddels ook niet meer. Planes wordt weliswaar uitgebracht onder de vlag van Disney, maar het is natuurlijk een spin-off die zich afspeelt in de wereld van Pixars Cars.
Cars heeft nooit op de grootste lof van de critici kunnen rekenen. Een poging om revanche te nemen op het eerste deel uit 2006 werd twee jaar geleden ook maar lauwtjes ontvangen. Toch is de reeks rondom de rode racewagen Lightning McQueen een lucratieve business voor Pixar, dat inmiddels in handen van Disney is. Kids lopen weg met de merchandise die rondom de twee Cars-delen werd uitgebracht en dit betekent nu eenmaal flink wat geld in het laatje. Ze zouden dus wel gek zijn om de wereld van de autos met de gezichtjes links te laten liggen. Wat dat betreft neemt Planes nauwelijks enige risicos. In feite hebben we hier te maken met vliegtuigjes met gezichtjes en is het enkel de derde dimensie die wat extra mogelijkheden schept. Planes was aanvankelijk bedoeld om direct op dvd uitgebracht te worden, maar Disney besloot om het toch eerst in de bioscopen te proberen.
We maken kennis met Dusty, een bescheiden sproeivliegtuigje met grootse dromen. In de openingssequentie zien we Dusty twee straaljagers de maat nemen. Het blijkt slechts een droom, want Dusty wil weliswaar de beste luchtacrobaat zijn, hij is en blijft maar een eenvoudig stuk landbouwwerktuig. Ook niet helemaal handig voor het verwezenlijken van zijn dromen is het feit dat hij te kampen heeft met hoogtevrees. Desondanks probeert Dusty, aangemoedigd door zijn vrienden, zijn angsten te overwinnen. In zijn vrije tijd traint het vliegtuigje zich helemaal suf. Hij zal de wereld wel eens laten zien dat zelfs een eenvoudig sproeivliegtuig de meest supersonische collega-vliegtuigen te snel af kan zijn. De norse oorlogsveteraan Skipper Riley besluit na enige tegenzin om Dusty te trainen. Dusty weet zich op te werken naar de wereldkampioenschappen, waar hem nieuwe vrienden en nieuwe tegenslagen te wachten staan.
Planes gaat net als in de Cars-delen de hele planeet over om Dusty tot kampioen te kunnen kronen. De animaties zien er best prima uit, al worden de technische uitdagingen die Pixar zichzelf altijd stelde hier nergens gehaald. Dan zou je denken dat er ruimschoots aandacht zal zijn voor de karakter- en verhaalontwikkelingen, maar hier ligt echter de grootste teleurstelling. Planes is nogal formulematig uitgewerkt en de personages zijn erg vlak. Bovendien zit het verhaal niet bepaald vernuftig in elkaar. Grote themas als je eigen krachten zien te vinden, de ware betekenis van vriendschap en het opkijken naar je grote voorbeeld worden er met de haren bijgesleept en kennen we zo onderhand wel. Het zijn zulke enorme dooddoeners die vaak ook nog eens worden geïllustreerd door stereotiepe bijfiguren met diverse culturele en etnische achtergronden.
Het is zeer begrijpelijk dat Pixar zijn handen niet heeft willen branden aan deze inspiratieloze spin-off, al mag je je afvragen of Disney en Pixar nog wel twee verschillende bedrijven zijn. De jeugd voor wie dit animatieavontuur bedoeld is, zal denken met een nieuw deel in de Cars-reeks te maken te hebben. Hoe matigjes deze reeks ook was, Planes doet hier nog verder afbreuk aan. Voorlopig zijn we nog niet af van Dusty en zijn vliegende brigade. Er zijn namelijk plannen om er een trilogie van te maken. De andere twee delen dan wel graag gelijk op dvd voor onder de kerstboom.
