A Touch of Sin
Recensie

A Touch of Sin (2013)

IJzersterk bloederig vierluik vol kritiek op modern China.

in Recensies
Leestijd: 2 min 44 sec
Regie: Jia Zhangke | Cast: Wu Jiang (Dahai), Tao Zao (Xiao Yu) e.a. | Speelduur: 133 minuten | Jaar: 2013

A Touch of Sin zou eind vorig jaar in China moeten uitkomen, maar die release is tot nader order uitgesteld. Mogelijk komt de film daar helemaal niet meer uit, of tenminste niet zolang het huidige regime aan de macht is. Van de scherpe, maatschappelijke kritiek op de Chinese samenleving van Jia Zhangke is men bij de overheid niet gediend. De internationaal gerespecteerde filmmaker van zowel documentaires als speelfilms is boos, en dat is goed aan zijn nieuwste film af te zien. Hij zet voor het eerst in zijn oeuvre bloed en geweld in om een duidelijke boodschap over het huidige China over te brengen, en dat werpt smakelijke vruchten af.

Jia noemt het zelf zijn wuxia (volgens sommigen een term voor een specifiek soort historische kungfufilms, volgens anderen een verzamelwoord voor alle Chinese martial-artsverhalen), maar ondanks een aantal gewelddadige sequenties gaat dat toch te ver. Verwacht geen The Grandmaster, Crouching Tiger, Hidden Dragon of een Bruce Lee-film. Jia is en blijft een filmhuisfilmer, hoewel zijn stijl en aanpak wel enigszins anders is dan voorheen. De shots duren nog steeds lang, maar de camera beweegt nu in plaats van stil te staan, en de bewegingen zijn sneller. Als het spectrum van cameravoering van statisch tot Scorsese gaat, is Jia nu een stuk meer naar rechts opgeschoven.

Dit levert een aantal memorabele en indrukwekkende beelden op, zoals het nachtelijke tracking shot van de bebloede Tao Zao die met een mes in de hand langs een landweg loopt. Tao is de muze en vrouw van Jia die in (bijna) al zijn films een belangrijke rol heeft. In het derde gedeelte van de film speelt zij een schoonmaakster/receptioniste in een massagesalon. Enkele rijke lokale machthebbers proberen haar andere diensten te laten verrichten, maar dan trekt zij het mes dat even later zo'n mooi en indringend plaatje oplevert.

A Touch Of Sin bestaat in totaal uit vier van zulke segmenten die eigenlijk alleen thematisch echt met elkaar verbonden zijn, en die in vier verschillende regio's van China plaatsvinden. Een boze mijnwerker roept de corruptie van zijn dorpsleiders, die de opbrengst van de lokale mijn gebruiken om zichzelf te verrijken ten koste van de rest van het dorp, een halt toe met een dubbelloops. Een huurmoordenaar reist als een soort moderne gastarbeider het land rond om zijn familie financieel te kunnen onderhouden. Zijn tijdelijke thuiskomst is niet bepaald een feest. Ten slotte probeert een jonge fabrieksarbeider het hoofd boven water te houden terwijl hij door verscheidene bazen wordt uitgebuit. 's Nachts in een bordeel voor zakenmannen werken biedt ook geen uitkomst.

Jia baseerde elk van deze verhaallijnen op berichten die hij op Weibo (het Chinese Twitter) vond. Vier verhalen over vier verschillende personen in evenzoveel provincies, in een portret van het hedendaagse China en wat die modernisering met de inwoners daarvan doet. In naam is de Chinese staat nog communistisch, in praktijk ontzettend kapitalistisch – maar zonder de vrijheid die daarmee in het westen gepaard gaat. Dat levert allerlei vormen van geweld op die de samenleving langzaamaan eroderen, en zowel een reflectie als een reactie op die moderne maatschappij. Jia laat de ambiguïteit van vroeger varen voor een vrij direct doch stilistisch sterk statement en keiharde kritiek.