'Libre': moreel dubieuze film zet een overvaller in het zonnetje
Recensie

'Libre': moreel dubieuze film zet een overvaller in het zonnetje (2024)

Waargebeurde misdaad is niet Mélanie Laurents sterkste genre als regisseur.

in Recensies
Leestijd: 3 min 31 sec
Regie: Mélanie Laurent | Scenario: Chris Deslandes | Cast: Lucas Bravo (Bruno), Léa Luce Busato (Annie), Yvan Attal (commissaris Moréas), Radivoje Bukvic (Steve), Steve Tientcheu (Steve), e.a. | Speelduur: 110 minuten | Jaar: 2024

Mélanie Laurent, de acteur die zo memorabel gestalte gaf aan de dappere Shosanna in Inglourious Basterds, heeft inmiddels al weer acht speelfilms als regisseur op haar conto staan. Qua genre laat ze zich in deze rol achter de camera ook niet vastpinnen. Laurent maakte onder andere een documentaire, een wraakthriller, een coming-of-agedrama en een kostuumfilm. Vorig jaar verscheen haar actiekomedie Voleuses, maar nu neemt ze ons mee in een serieuzer misdaadverhaal: de meer min dan meer waargebeurde geschiedenis van Bruno Sulak, de 'gentleman dief'.

Bruno, een deserteur uit het Vreemdelingenlegioen, maakt in de jaren tachtig nationaal furore als een overvaller die gewapend is, maar nooit geweld gebruikt en uiterst beleefd en elegant optreedt bij zijn berovingen. Laurents film wil ons ook doen geloven dat Bruno als een soort Robin Hood alleen van rijke bedrijven ("de echte dieven") steelt, maar daar vallen nog wel een paar vraagtekens bij te zetten. Hoe dan ook, Bruno wordt een aantal keer gearresteerd, maar weet telkens weer op spectaculaire wijze te ontsnappen. Een legende is geboren.

De grootste vrijheid die Libre neemt met de werkelijke geschiedenis is dat Bruno's criminele escapades allemaal worden opgevoerd als achtergrond van een gepassioneerd liefdesverhaal waarvoor de fictieve Annie Bragnier ten tonele wordt gevoerd. Annie en Bruno zijn een soort Franse Bonnie and Clyde, maar dan zonder het bloedvergieten en de impotentie. De twee beroven juweliers (zij in de vluchtwagen), hebben stomende seks, praten over vrijheid en liefde, tellen hun geld en houden dinertjes met vrienden in hun huis op het platteland. Lekker leventje toch?

Die 'vrijheid' waar de film dus ook zijn titel aan dankt slaat dan vooral op de keuze om te doen wat je wilt zonder je iets van de maatschappij aan te trekken: "Zelfs in de gevangenis ben ik vrij." Bruno verklaart wanneer hij weer eens voor een rechter staat dat hij diens gezag niet erkent en zich niet door hem laat veroordelen. Op deze manier vrij zijn botst wel enigszins met de wensen van zijn geliefde die steeds meer afstand wil nemen van het criminele leven omdat ze bang is dat het Bruno de das om zal doen. In haar (maar ook zijn eigen) belang zou Bruno er misschien beter aan doen om zich toch meer te verbinden aan geschreven en ongeschreven regels.

Maar dat kan deze verwaande en eigengereide narcist natuurlijk niet. Annie omschrijft Bruno als een artiest, een poëet en een visionair en regisseur Laurent gaat in die bewondering mee. Het leidt tot een oppervlakkige film waarin de protagonist eigenlijk niets verkeerd kan doen, ook al doet hij alles verkeerd. Verheerlijking van overvallen waarbij mensen wel degelijk psychologisch geweld aan wordt gedaan, ook al blijven de patronen in de revolvers, is een moreel dubieuze keuze, wat de echte Bruno Sulak al veel ongepaste lof heeft opgeleverd en nu in Libre dus nog eens dunnetjes wordt herhaald.

Ook de rechercheur die de zoektocht naar Bruno leidt, commissaris Moréas, heeft groot respect voor de crimineel. Gaandeweg de film ontstaat er een Catch Me If You Can-achtig kat- en muisspel, waarbij Bruno op vrije voeten zelfs een aantal keer op eigen initiatief het contact zoekt met Moréas, iets wat in werkelijkheid ook het geval was. Respect, haast vriendschap, tussen de wetshandhaver en de wetsovertreder zagen we bijvoorbeeld ook in Heat, maar blijft toch iets problematisch hebben en in die laatste film was het tenminste ondubbelzinnig duidelijk dat zij beiden het fatale schot zouden lossen indien de gelegenheid zich voordeed. Libre kiest te veel de kant van de dief.

Deze film biedt helaas ook niet genoeg vuurwerk om de dubieuze moraal te rechtvaardigen. Het liefdesverhaal mist - ondanks een flinke portie filosofisch geneuzel - echte diepgang en de actiescènes zoals de arrestaties van Bruno en zijn partners in crime zijn aan de tamme kant. In het algemeen wordt er goed geacteerd en de personages zijn best innemend (behalve de zelfingenomen Bruno), maar voor haar volgende film kan Laurent zich misschien toch beter weer tot een ander genre wenden.

Libre is te zien bij Prime Video.