Arthur Harari lijkt zich te specialiseren in Franse rechtbankdrama's. Hij schreef mee aan Justine Triets Anatomy of a Fall, dat hen beiden eerder dit jaar de Oscar voor beste scenario opleverde, en als acteur is hij nu te zien als advocaat van de beruchte Pierre Goldman. Het genre ligt hem kennelijk goed, want ook Le Procès Goldman is een strakke film over een geruchtmakende rechtszaak.
Pierre Goldman was een communist, een revolutionair en een crimineel. Le Procès Goldman draait om de rechtszaak die de Franse staat in 1976 tegen hem voerde nadat hij twee jaar eerder was veroordeeld voor de moord op twee apothekers en de verwonding van een derde persoon bij een gewapende overval. Tussen de twee rechtszaken schreef Goldman een boek over zijn ervaringen in de gevangenis dat in Frankrijk een snaar raakte bij linkse groeperingen. Dit boek en de inconsistenties van het eerste proces leidden tot deze tweede rechtszaak in 1976. Goldman zegt onschuldig te zijn, maar is dat wel zo?
Al vanaf de eerste scène is duidelijk dat Goldman geen lieverdje is. In de rechtszaal is hij net een stier. De stoom komt bijna uit zijn oren. Hij lijkt elk moment te kunnen ontploffen. Als blikken konden doden, dan was er niemand levend uit de rechtszaal gekomen. Dit is allemaal het formidabele werk van vertolker Arieh Worthalter, die met zijn houding, bulderende stem en stalen ogen een hypnotische charme uitstraalt. Knap is ook hoe hij Goldman tijdens bepaalde getuigenissen verandert in een kleine, bijna pathetische man. Worthalter laat werkelijk alle facetten van de revolutionair zien.
Dit geweldige acteerwerk wordt gevangen in magnifieke shots. Elke compositie maakt de relatie tussen de verschillende spelers merkbaar. Een voorbeeld hiervan is hoe een klein wazig deel van Goldman de shots van de rechter inkruipt, terwijl de microfoon van die rechter vaak aanwezig is in de shots van Goldman of andere getuigen. Hierdoor lijkt de rechtszaal kleiner dan dat hij is, waardoor een beklemmende sfeer ontstaat.
Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan de reacties in de zaal - soms op de achtergrond, soms in aparte shots. Dit is vooral amusant als de advocaten, die direct voor Goldman zitten, hem proberen te kalmeren wanneer hij weer eens een speech afsteekt. De compositie zorgt voor een intrigerend geheel, waardoor de spanning tussen verschillende spelers op slag duidelijk is.
Dankzij de logische opbouw blijft de rechtszaak intrigerend. De dialogen zijn scherp en gedetailleerd, en elke getuigenis onthult nieuwe details over de zaak en het leven van Goldman. Als kijker ben je haast onderdeel van de jury en is het alsof je moet gaan beslissen over het lot van de beklaagde.
De spanning wordt door de montage goed opgebouwd. Steeds vaker verliest de rechter de controle en wordt het rumoerig in de zaal, maar na zo'n uitbarsting is het in het volgende shot weer muisstil. Dit creëert een soort ritme dat steeds vaker wordt herhaald. De shots duren steeds korter, waardoor de film langzaam opbouwt naar de uitspraak.
Le Procès Goldman gaat weliswaar over de rechtszaak van 1976, maar levert ook vlijmscherp kritiek op de huidige Franse maatschappij. Veel van de problemen waar Frankrijk in de jaren zeventig mee worstelde - antisemitisme, politiegeweld, het racisme van de politie - zijn helaas nog steeds actueel. Daarmee is Le Procés Goldman niet alleen een strakke verbeelding van een controversiële rechtszaak, maar ook van het huidige Frankrijk.
Het is daarom jammer dat de film met een te sentimenteel slotstuk zijn scherpe rand verliest. Ook is het spijtig dat de slachtoffers en hun familieleden niet aan bod komen, maar dat de focus volledig ligt op een bijna geïdealiseerde mogelijke dader. Maar dankzij charismatische acteerprestaties, prachtige cinematografie en beklemmende maatschappijkritiek is Le Procés Goldman toch zeker het kijken waard.
