Regie: Sam Pollard en Llewellyn M. Smith | Speelduur: 89 minuten | Jaar: 2023

Het is een hardnekkig misverstand dat Black Power impliceert dat de witte bevolking het zou moeten afleggen. De beweging, die vooral na de laffe en gruwelijke moord op George Floyd wereldwijd voet aan de grond kreeg, streeft er niet naar om de wereld te overheersen. Het enige dat de activisten willen is op gelijke voet staan met de witte bevolking. Nog te vaak en te veel worden de Amerikaanse staten geregeerd door witte bestuurders die de zwarte bevolking op achterstand zetten

In de decennia voor de Tweede Wereldoorlog vond er een opmerkelijke en grootschalige migratiegolf plaats binnen de Verenigde Staten. In het arme zuiden was het bestaan zwaar, vooral voor de zwarte bevolking, dus trokken veel inwoners naar de noordelijke staten. Het gevolg was dat de Zuidelijke Staten conservatiever en vooral veel witter werden. New York Times-journalist Charles M. Blow deed onder de titel The Devil You Know: A Black Manifesto een plan uit te doeken om de macht in de VS eerlijker verdelen.

Blow stelt voor dat de naar het noorden gemigreerde bevolking weer terugverhuist naar de zuidelijke staten, waar de bevolking voor zeventig tot tachtig procent wit is. Alleen door de macht eerlijker te verdelen kunnen ook de omstandigheden voor alle Amerikanen verbeteren. Blow voegde de daad bij het woord door van Brooklyn te verhuizen naar Atlanta, Georgia. De stellingen die hij in zijn boek poneerde probeert hij kracht bij te zetten door de bevolking te verenigen en de dialoog aan te gaan.

Regisseursduo Sam Pollard en Llewellyn M. Smith volgen Blow in zijn missie om de boodschap van 'reversed migration' te verspreiden. Dat dit succesvol maar nog niet zo makkelijk is blijkt uit de tegenstrijdigheden die hij tegenkomt. Zo wordt Jackson, de hoofdstad van Mississippi al sinds jaar en dag gerund door een zwarte burgemeester, maar is de deelstaatregering overwegend wit. De burgemeester krijgt door tegenstand van hogerhand weinig gedaan om zijn zwarte inwoners een betere positie te geven. Dit begint al met zoiets eenvoudigs als schoon drinkwater.

Het is duidelijk dat de uiterst charismatische Blow leidend is en de route voor de regisseur heeft uitgestippeld. Hij staat graag stil bij zijn jeugd in Lousiana en reist terug naar zijn geboortehuis waar zijn moeder en broers nog steeds wonen. De boodschap is vooral een positieve, hetgeen leidt tot een eenzijdige blik. Er zullen ongetwijfeld tegenstanders zijn van Blows migratietheorie, maar deze komen niet aan het woord. Ook spreekt er een zekere weemoed door in de woorden van de journalist, dus in hoeverre spreekt hij uit pure nostalgie of sluit het ook aan bij de realiteit?

Het is bovenal een theorie die hij onderzoekt, waarbij vele aspecten spelen. Toen de zwarte bevolking namelijk naar het noorden vertrok hebben ze ook veel grondgebied moeten afstaan, wat ze bij terugkomst op een flinke economische achterstand heeft gezet. Dat racisme nog steeds wijdverspreid is komt naar voren wanneer Blow een oud-studiegenoot bezoekt die laat weten dat ze zich in allerlei bochten heeft moeten wringen om zich aan de veelal witte meerderheid van haar collega's te conformeren.

South to Black Power volgt recente maatschappelijke ontwikkelingen die door Blow enkel worden omlijst met succesverhalen. Van het echt onderzoeken van zijn hypothese is geen sprake. Hoe groot het succes daadwerkelijk is wordt door de fragmentarische en onsamenhangende aanpak in het ongewis gelaten. Dit laat niet onverlet dat Blows missie bewondering oproept en een enorme inspiratie uitstraalt. Alleen daarom is deze documentaire al de moeite van het kijken waard.

South to Black Power is te zien bij HBO Max.