Een horrorfilm leent zich prima voor een gimmick. In A Nightmare on Elm Street kon je dood gaan in je dromen, maar in slaap vallen is moeilijk tegen te houden. In The Ring had je een week te leven na het kijken van een video. De gimmick in Smile is datzelfde, met als toevoeging dat het hoofdpersonage wordt aangekeken door anderen met een enge glimlach. Een gimmick kun je altijd bedenken, maar de film die je daar omheen bouwt moet wel goed zijn. Het is ze bij deze niet gelukt.
Rose werkt als psycholoog bij een psychiatrisch noodhulpcentrum, en op een dag wordt een meisje binnengebracht met vreemde klachten. Ze claimt dat iemand haar volgt en dat die haar zal vermoorden. Het enige kenmerk van deze figuur is een ijzingwekkende grijns. Ze liegt niet, want enkele minuten later snijdt ze in het bijzijn van Rose haar eigen keel door. En vanaf dat moment begint Rose zelf de verontrustende ervaringen te beleven die het meisje omschreef. Inclusief de wetenschap dat ze niet lang meer te leven heeft.
Rose is helaas geen heel helder licht. Haar werk doet ze niet bijzonder goed, omdat ze vanwege een jeugdtrauma te graag ieders redder wil zijn. Wanneer de vloek aan haar wordt overgedragen, kan ze niet meer normaal communiceren en voor de hand liggende hulpmiddelen merkt ze erg laat op. In het horrorgenre wekt zo'n personage voornamelijk irritatie op.
Dat is niet de schuld van de actrice, zo is de rol nou eenmaal geschreven. Het scenario is op meer fronten zwak en standaard: de eerste helft bestaat uit een reeks enge momenten die het in dit geval vooral moeten hebben van schrikeffecten door harde geluiden, in de tweede helft is er weinig horror te bekennen omdat het hoofdpersonage op onderzoek gaat om het mysterie op te lossen. Het duurt allemaal onnodig lang, alsof de speelduur van bijna twee uur een eis van de filmstudio was.
Ook krijg je het typische horrorfilmgedoe waarin een personage zich op zo'n kromme wijze uitdrukt, dat anderen niet anders kunnen doen dan er niet in geloven. Rose staat al gauw te raaskallen tegen iedereen in haar omgeving, en raakt steeds gefrustreerder over het feit dat niemand haar serieus neemt. Thematisch klopt het, maar als verhaal is het ergerlijk. Verhaaltechnisch is het een makkelijke uitvlucht om het plot te laten verlopen.
Er is gekozen voor auditieve vormgeving boven muziek. Rare geluiden, zoals Christopher Young dat deed in Sinister. Zou dat een budgetkwestie zijn? Het produceren van ongewone klanken is vast goedkoper en sneller dan muziek componeren en deze synchroniseren met de scènes. Het werkt in ieder geval fantastisch. Vreemde geluiden combineren perfect met horrorbeelden, ze kruipen echt onder je huid.
Waar het allemaal om draait in Smile is de gimmick. Als jij getuige bent van de zelfmoord van de vorige vervloekte persoon, dan heb jij hem nu. En dan zie je ongeveer een weekje waanbeelden van mensen die je wel of niet kent (levend en dood) die je gek en bang maken met hun duistere glimlach. Een combinatie van The Ring en It Follows dus.
Het toegevoegde element van de glimlach, daar doet schrijver-regisseur Parker Finn niet heel veel mee. Op het moment dat Rose zich realiseert dat de persoon tegen wie ze praat er niet echt is maar een manifestatie van de vloek, zet die persoon zo'n grijns op. Dat is redelijk creepy, maar meer dan dat doen ze niet met het gegeven.
Waar het scenario wel in slaagt is dat het ergens over gaat. Smile geeft een kijkje in de beleving van mensen met ernstige psychische problemen. Je kunt wel tegen die mensen zeggen dat het allemaal niet echt is, dat het slechts in hun hoofd zit - en dat is ook waar - maar voor een patiënt is het een heftige ervaring, want het lijkt wel degelijk echt. En soms is het onmogelijk om te peilen of iets wel of niet echt is.
De vloek is een allegorie voor de emotionele littekens waar Rose mee rondloopt. Mooi bedacht, maar de griezelmomenten die af en toe om de hoek komen kijken zijn soms ronduit lachwekkend. Het ziet er suf uit, of iets blijkt een droom te zijn geweest. Het is niet de intentie, maar het werkt op de lachspieren. En dat is dan onbedoeld een glimlach op het gezicht van de kijker.
