Shirley is een bewerking van een roman, over een deels fictieve episode uit het leven van een andere schrijfster. Hoewel er veel in geschreven wordt, overheerst in Shirley niet het geschreven woord of de literatuur, maar een impressionistische beeldtaal die van een simpel ogend verhaal een koortsdroom maakt. Dat past bij de soms troebele mentale staat van Shirley Jackson, die haar leven moeilijk maakt, maar haar ook in staat stelt geweldige boeken en verhalen te schrijven.
Shirley Jackson was een Amerikaans schrijfster, die vooral bekend staat om haar werk in het horrorgenre. Ze schreef onder andere zes romans en meer dan tweehonderd korte verhalen. Ze trouwde met Stanley Edgar Hyman en had vier kinderen met hem, terwijl ze ondertussen de broodwinner werd met haar literaire successen in de jaren vijftig en zestig. Haar bekendste korte verhaal is The Lottery, haar bekendste roman The Haunting of Hill House, twee keer verfilmd als The Haunting.
Shirley is geen rechttoe rechtaan verfilming van haar leven, maar een bewerking van het gelijknamige boek van Susan Scarf Merrell. In zowel boek als film worden twee verschillende periodes uit Jacksons leven samengevoegd in één verhaal. Hierin worden bepaalde autobiografische elementen gebruikt, maar ook fictieve personages spelen een belangrijke rol. Zo zijn de ontrouw van Hyman en het open huwelijk dat hij afdwong op waarheid gebaseerd. Ook klopt het dat Jackson het boek Hangsaman schreef en dat zij kampte met een aantal fysieke en mentale problemen. Maar daar zat minstens tien jaar tussen, in een leven van nog geen vijftig jaar (Jackson werd slechts achtenveertig jaar oud). In Shirley gebeurt dat allemaal tegelijk, terwijl er van de vier kinderen geen sprake is.
Maar als we Shirley niet zien als historisch correcte biografie, maar als fictie met een kern van werkelijkheid (zoals Jackson ook haar eigen jeugd eens verwerkte in een boek), dan is het een fascinerende koortsdroom waarin werkelijkheid en fictie naadloos in elkaar overlopen. Jong koppel Rose en Fred Nemser komen tijdelijk bij Jackson en Hyman inwonen, omdat Fred is aangesteld bij de universiteit waar Hyman werkt. Rose is zwanger en bouwt een relatie op met Jackson, terwijl Fred al snel met studentes vreemdgaat. Jackson gebruikt Rose als inspiratie voor haar nieuwe boek Hangsaman, over een jonge studente die de grip op de werkelijkheid verliest, en manipuleert Rose zo dat ze steeds meer op Jacksons nieuwe hoofdpersoon lijkt en vice versa.
Rose verliest haar grip op de werkelijkheid, terwijl Jackson worstelt met depressie, een angststoornis, de medicijnen die ze daarvoor krijgt (in die tijd werden daarvoor doodleuk nog barbituraten en amfetaminen voorgeschreven) en de fysieke gebreken die uiteindelijk tot dodelijke hartproblemen zouden leiden. Hoe verder Shirley Rose opjaagt, hoe meer grip ze op haar wereld en haar boek krijgt. Josephine Decker neemt je mee in de strijd om die grip te krijgen, van beide personages, met koortsachtige beelden, daadwerkelijke dromen en elliptische montage. In de existentiële mist die daardoor ontstaat, staat niet alleen grip op de werkelijkheid op het spel, maar ook grip op het leven. En het is zaak om je er een weg door te banen, want als de mist opklaart, is het misschien al te laat.
