Ruim een eeuw geleden verscheen een in de Angelsaksische wereld inmiddels zeer geliefd boek. Nadat het in eerste instantie als feuilleton in een tijdschrift het licht zag, verscheen The Secret Garden in 1911 ook in boekvorm. Het kinderboek kende vele verfilmingen, waarvan de eerste al acht jaar na het boek verscheen. Het werd ook bewerkt voor toneel, televisie, animatiefilm, stripboek en musical. De meest recente klassieke verfilming dateert uit 1993, dus hoog tijd om een nieuwe generatie kennis te laten maken met het verhaal van Frances Hodgson Burnett.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog in het door Groot-Brittannië gekoloniseerde India maken we kennis met de tienjarige Mary, treffend gespeeld door Dixie Egerickx (tevens te zien in een bijrol in Summerland die ook deze week uitkomt). Het meisje wordt wees door de gewelddadigheden die leidden tot de onafhankelijkheid van Pakistan. Ze wordt op het vliegtuig naar een oom in Engeland gezet. In Europa is men aan het opkrabbelen van de Tweede Wereldoorlog en buiten kijf staat dat Mary er grotendeels alleen voor staat. De gebochelde oom Archibald treurt nog steeds om het verlies van zijn vrouw en biedt geen warm thuis.
Huishoudster Mrs. Medlock helpt Mary met het hoognodige, maar het kost de tienjarige moeite om te wennen aan haar nieuwe omgeving en het enorme landhuis waar ze in terecht is gekomen. Mary is nieuwsgierig van aard en gaat op onderzoek uit. In het bos ontmoet ze een brutale hond. Door een magische speling van het lot stuit Mary op een geheime tuin met wonderlijke gaven, wat iets te doen heeft met de tragische dood van Archibalds vrouw.
Voor zijn tweede speelfilm sprong regisseur Marc Munden nogal losjes om met het oorspronkelijke boek van Hodgson Burnett. Zo situeert hij het verhaal ruim een halve eeuw later en verandert hij de wijze waarop Mary zonder ouders komt te zitten. Door het verhaal vlak na de oorlog te plaatsen en Mary te laten vertrekken uit een gewelddadig milieu tracht de filmmaker samen met zijn scenarist de contrasten tussen de brute werkelijkheid en de levendige fantasie van een mysterieuze tuin sterker aan te zetten.
Maar de makers laten ook een boel liggen, vooral wanneer het gaat om de context waarin Mary is opgegroeid en de geschiedenis die zich herhaalt zodra ze gedwongen in Engeland moet vertoeven. Al in India keken haar ouders weinig naar haar om en het bedienend personeel had ook geen trek in de opvoeding van een kind. Het is een omstandigheid die zeer marginaal aan bod komt.
Het gevolg is een onsamenhangend fantasydrama dat een mooie vloeiende verhaalboog ontbeert. Om een breder publiek te trekken wist Munden bekende namen zoals Colin Firth en Julie Walters aan zich te binden, maar de twee hebben slechts magere bijrollen. Fantasie en werkelijkheid kennen slechts een dunne scheidslijn, maar de wijze waarop Munden het beroemde boek heeft uitgewerkt, nodigt niet uit om dit verder te onderzoeken.
Wat een tragisch verhaal over de omgang met verlies zou moeten zijn, is verworden tot een vlak drama, waarbij de magie een te grote rol toebedeeld heeft gekregen zonder dat dit de zintuigen prikkelt. Het is altijd een slecht teken als filmmakers het incasseringsvermogen van kinderen onderschatten.
