Blinded by the Light
Recensie

Blinded by the Light (2019)

Ontroerende, hoopvolle feelgoodfilm over de connectie tussen een Brits-Pakistaanse jongen en de muziek van Bruce Springsteen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 40 sec
Regie: Gurinder Chadha | Cast: Viveik Kalra (Javed Khan), Kulvinder Ghir (Malik Khan), Hayley Atwell (Ms. Clay), Rob Brydon (Matts vader), Nell Williams (Eliza) e.a. | Speelduur: 117 minuten | Jaar: 2019

Laat je niet tegenhouden als je tegenstand, tegenspoed en tegenslag tegenkomt in het leven. Geef je dromen en hoop niet op, ook al lijken ze zo ver weg. We hebben allemaal recht op een eigen leven en eigen gevoelens. Het is slechts een greep uit de boodschappen die Bruce Springsteen door de jaren heen in zijn muziek heeft gestopt. Het leverde hem wereldwijd vele toegewijde fans op. Voor de Brits-Pakistaanse Sarfraz Manzoor werd Bruce een levenslange inspiratie en obsessie. Blinded by the Light is gebaseerd op zijn leven, door hem geschreven en een ode aan zowel Bruce Springsteen als aan hoe we waar dan ook ter wereld verbonden kunnen worden door empathie.

Sarfraz Manzoor verhuist als hij twee is van Pakistan naar Groot-Brittannië. Daar groeit hij op in Luton, een stad in het zuidoosten van Engeland. Hij heeft geen gelukkige jeugd en voelt zich noch Pakistaans, noch Brits. Hij heeft weinig connectie zijn geboorteland, maar ook weinig met het land waar hij leeft. Hij wil dat wel, maar aan de ene kant is er zijn strenge vader, met wie hij een slechte relatie heeft en van wie hij weinig mag (in tegenstelling tot de blanke Britse jongeren om hem heen). Aan de andere kant is er het racisme van blanke Britten, die hem 'paki' noemen, door de brievenbus pissen en een keer een varkenshoofd op de lokale moskee plaatsen.

Maar dan ontdekt Sarfraz de muziek van Bruce Springsteen, dankzij een goede schoolvriend. Geen Pakistaanse moslim, maar een sikh van Indiase afkomst die dezelfde identiteitsworsteling kent in de jaren tachtig. Bruce Springsteens muziek en vooral zijn teksten spreken hen zo aan, dat ze bijna het gevoel hebben dat hij de liedjes voor hen schreef. Want ondanks dat Springsteen een stuk ouder is en uit Amerika komt, schrijft hij vanuit zijn eigen perspectief over universele gevoelens en thema's, op zo'n manier dat Sarfraz zichzelf er zo in herkent dat hij een geobsedeerde fan voor het leven wordt.

Tegen de wil van zijn familie wordt Sarfraz Manzoor journalist en schrijver. In 2007 schrijft hij een boek over zijn leven, waarin de twee hoofdmoten zijn connectie tot Bruce Springsteen en zijn relatie met zijn vader zijn: Greetings From Bury Park: Race, Religion & Rock 'n' Roll. Ruim tien jaar later schrijft hij op basis daarvan samen met regisseuse Gurinder Chadha (Bend It Like Beckham, Bride & Prejudice) en haar man Paul Mayeda Berges het script voor de film Blinded by the Light. Daarin presenteren zij een fictieve versie van Manzoors leven, met als hoofdpersoon de jonge Javed Khan.

Javed kent dezelfde problemen als Sarfraz in de jaren tachtig in Engeland. Aan de ene kant racisme en islamofobie, aan de andere kant de strenge vader die het volledige salaris van Javeds bijbaantje int. Terwijl zijn beste vriend Matt in een newwaveband zit en een vriendinnetje heeft, mag Javed niet eens naar het feestje van Matt aan de overkant van de straat. Dan ontdekt hij Bruce Springsteen en gaat er een wereld voor hem open. De teksten zijn zo belangrijk voor hem, dat ze vol in beeld verschijnen en om hem heen draaien.

Naast een blik op culturele identiteit van tweedegeneratie-immigranten en racisme in Engeland is Blinded by the Light ook vooral een ode aan Springsteen en de sterkste kanten van zijn muziek en poëzie. Die zijn nu nog even relevant als ze destijds voor Manzoor waren, terwijl de beelden van een demonstratie van het extreemrechtse National Front in de jaren tachtig sterk doen denken aan soortgelijke (neo-)fascistische bewegingen van nu.

Desalniettemin is Blinded by the Light een vrolijke, zelfs sentimentele feelgoodfilm over het vinden van een identiteit en het durven volgen van je dromen. Juist de clichématige feelgoodmomenten aan het einde van de film, en sommige van de eerdere ruzies met zijn vader, zijn fascinerend en ontroerend in de context van Manzoors memoires. In de film geeft hij Javed de gesprekken die hij in het echt nooit met zijn vader kon voeren, en de connectie met zijn vader die onmogelijk werd gemaakt door diens vroegtijdige overlijden. Daarmee bant hij op hartverscheurende wijze persoonlijke demonen uit en rekent hij af met een decennialang trauma. Met Blinded by the Light geeft hij dezelfde hoop en levensvreugde die de popmuziek van Bruce Springsteen hemzelf ooit gaf.