We hebben maar één moederland, en het leven van migranten is miserabel. Zo krijgt de Russische schrijver Sergei Dovlatov te horen van een collega-kunstenaar, een schilder. Beiden kunnen niet aan de bak komen met hun kunsten in de Sovjet-Unie anno 1971. Moeten zij vluchten naar het buitenland om gehoor te kunnen geven aan hun artistieke muzes? Of blijven ze bikkelen waar ze geboren en getogen zijn? Dovlatov past in een rijtje recente biografische films over artiesten die onderdrukt worden door de staat, maar onderscheidt zich door aandacht aan het dagelijkse leven in de Sovjet-Unie in 1971 en de warmte waarmee regisseur Aleksei German Jr. zijn onderwerp benadert.
Die warmte staat haaks op de kou in november 1971 in Leningrad (inmiddels weer St. Petersburg). Het zijn roerige dagen in het leven van Sergei Dovlatov. Niemand wil zijn verhalen of boeken uitgeven, en zelfs het in zijn ogen neutrale verslag van een feestdag voor de krant van een lokale fabriek is volgens de fabriek niet positief en propagandistisch genoeg. Hij maakt ruzie met zijn ex-vrouw als hij hun dochter komt ophalen van school. Zijn oude moeder vraagt hem wanneer ze het nou eens gaan bijleggen. De beroemde dichter Joseph Brodski komt evenmin aan de bak en voelt zich zo mogelijk nog gefrustreerder dan Dovlatov.
De hele artistieke gemeenschap van St. Petersburg komt bij elkaar op feestjes, waar flink wordt gezopen om hun onderdrukking eventjes te ontvluchten, terwijl muzikanten jazz spelen en zingen. Hun schilderijen, gedichten en verhalen zijn te neerslachtig, te veel een eerlijke reflectie van het leven en geen opgewekte propaganda voor de staat. Overdag biedt de zwarte markt een blik op de kunst, muziek en het voedsel van buiten de Sovjet-Unie. Daardoor kunnen de kunstenaars proeven van een andere wereld, een wereld waarin schijnbaar wel artistieke vrijheid bestaat. Daar zouden uitgevers hun werk wel uitgeven en hoefden hun schilderijen niet verborgen te verblijven.
Hoe kunnen ze als artiesten voortbestaan of überhaupt expressie geven aan hun gevoelens en observaties door middel van hun kunst? Naar het buitenland vluchten? Het lijkt de enige optie voor vele kunstenaars die hun kunst niet kunnen maken onder het toeziend oog van totalitaire regimes. Er is geen vooruitgang en het leven lijkt stil te staan. Maar hoe doe je dat, als je leven en ziel diep geaard en geworteld zijn in de cultuur van je eigen land, dat door dat regime wordt geregeerd? Sommigen kiezen uiteindelijk eieren voor hun geld, anderen blijven en een derde vindt de keuze zo onmogelijk dat dit tot een zeer dramatische beslissing leidt.
Het is niet eens alsof Dovlatov en de anderen provocerende kunst maken of schrijven, of specifiek de gevestigde orde aanvallen. Het enige dat zij willen is het dagelijks leven dat zij meemaken en om zich heen zien, verwerken in hun respectievelijke kunstvormen. Dovlatov wil schrijven over de arbeiders, zonder hun leven en lot te verheerlijken ten behoeve van een abstract ideaal. Of vertellen over zijn ervaringen als soldaat en gevangenbewaarder. De manier waarop German de existentiële misère waarin Dovlatov belandt vermengt met observaties - veelal met lang aangehouden shots - over het dagelijks leven dat de kunstenaars zo vormt, maakt van Dovlatov meer dan zomaar weer een film over een artiest die gebukt gaat onder onderdrukking door de staat. Hierdoor wortelt Dovlatov net als zijn onderwerp in het echte leven.
