Tesnota
Recensie

Tesnota (2017)

Russisch drama over een gezin dat wordt geconfronteerd met een ontvoeringszaak. Krachtige beeldtaal, maar wat aan de trage kant.

in Recensies
Leestijd: 2 min 25 sec
Regie: Kantemir Balagov | Cast: Darya Zhovnar (Ilana), Atrem Cipin (Avi), Olga Dragunova (Adina), Veniamin Kac (David), Nazir Zhukov (Zalim), e.a.| Speelduur: 118 minuten | Jaar: 2017

In Rusland woont tot vandaag de dag een grote Joodse populatie. Na het stichten van de staat Israël trokken veel Joden wereldwijd terug naar het gebied waar hun families vandaan kwamen. Dit werd ze door de toenmalige regering in Moskou echter zeer moeilijk gemaakt, met als gevolg dat veel families in het land bleven. In het regiedebuut Tesnota van Kantemir Balagov volgen we een Joodse familie vlak voor de millenniumwisseling.

De dochter van een garagehouder is het voornaamste personage. Deze Ilana sleutelt graag aan motoren en auto's en is in alle denkbare opzichten geen standaardmeisje. Tijdens de riante familiediners moet Ilana in het gareel komen, traditionele kleding aan en gemoedelijk keuvelen met haar familieleden. Haar broer David staat op het punt te gaan trouwen met verloofde Lea. Zijn toekomstige schoonouders komen kennismaken met de rest van de familie.

Het familieleven staat centraal in Bagalovs emotioneel geladen drama. In welke mate kan Ilana zich conformeren aan het gedrag en de toekomst die haar ouders voor haar gepland hebben? 's Avonds laat sluipt ze het huis uit om rond te hangen met een stoere jongen, die naast zijn gedrag en levensinstelling de grootste makke heeft dat hij niet Joods is, maar van Kabardische afkomst. Het verhaal speelt zich dan ook af in de autonome regio Kabardië-Balkarië, bij de grens met Georgië.

Opvallend ruw is de beeldtaal die Balagov hanteert. In een haast ouderwets aandoend beeldformaat van 4:3 geeft hij feitelijk het Rusland van zijn jeugd weer. Centraal staat niet alleen de vraag hoe een redelijk joods-orthodox gezin omgaat met de steeds moderner wordende tijd, maar ook een vreselijk noodlot dat hen treft. David en Lea worden namelijk ontvoerd en zijn ouders en schoonouders moeten het losgeld bij elkaar zien te scharrelen. Hun hele toekomstbeeld en inkomstenbron komen aan het wankelen.

Balagov is niet zozeer geboeid door de technische kant van de ontvoering, die haast als een voetnoot wordt afgedaan. Wat hem veel meer interesseert is de emotionele impact die het drama op het gezin heeft. Het zorgt voor de voorstelbare spanningen, maar ook voor rigoureuze beslissingen waarbij nauwelijks tijd is om de mogelijke consequenties ervan te voorzien.

Op de achtergrond spelen nog de spanningen tussen de diverse religieuze en etnische bevolkingsgroepen, maar Balagov gebruikt deze vooral als een complicerende factor in wat reeds een wirwar aan gevoelens en onzekerheden is. Hoofdpersoon Ilana slaat het gade en heeft grote moeite zich te schikken in het nieuwe lot van haar familie.

Tesnota mag dan emotioneel geladen zijn en krachtig geacteerd, hij komt traag op gang en is op momenten tergend sloom. Balagov wil je ervan doordringen dat alles lading, oorzaak en gevolg heeft. Doordringend is het zeker door de vele confronterende close-ups. Toch had het niet misstaan om wat meer de vaart erin te brengen.