Besmet door de vete met aartsrivale Nancy Kerrigan, wier knieschijf door het kamp van Tonya Harding aan diggelen was geslagen, stapte de kunstrijdster in de late winter van 1994 het ijs van Lillehammer op. Het zouden de tweede Olympische Spelen van Harding worden en tevens haar laatste. De desastreuze kür werd gedomineerd door een afgebroken veter en Harding viel buiten de prijzen, terwijl Kerrigan met de zilveren plak naar huis ging.
Het fragment van een wanhopige Harding die achter de schermen haar veter probeert te fixen en huilend haar nummer onderbreekt om de genade van de jury te vragen, is integraal online te zien. Het vormt de perfecte voorbereiding op de licht satirische biopic I, Tonya. De disclaimer vermeldt dat het portret is ontdaan van ironie en is gebaseerd is op elkaar tegensprekende interviews. De waarheid zullen we misschien nooit helemaal weten.
De weergaloze hoofdrolspeelster en titelvertolkster Margot Robbie doorbreekt op gezette momenten de vierde muur om zich tot de kijker te richten als iemand anders het verhaal navertelt. "Zo is het dus echt niet gegaan," roept Robbie de kijker toe, als ze haar vent met een luchtbuks achterna zit en de keukenkastjes aan flarden schiet.
Het nieuws dat Harding wel eens wat te maken kon hebben met de gebroken knieschijf van haar tegenstandster haalde destijds alle media. Harding en Bill Clinton waren de bekendste personen op dat moment, zoals de schaatsster ook zelf verkondigt. Maar de media is vluchtig en na de gerechtelijke uitspraak stond het volgende slachtoffer van een bloeddorstige pers alweer in de startblokken: O.J. Simpson.
Wat ondanks alle halve waarheden en verdoezelingen toch wel uit I, Tonya op te maken valt, is dat Harding geen makkelijk leven heeft gehad. Haar vader laat haar al op jonge leeftijd in de steek en haar veeleisende dunne sigaartjes paffende moeder LaVona heeft haar op amper vierjarige leeftijd het ijs opgesleurd. Harding moest vervolgens de rest van haar leven horen dat haar moeder alles voor haar opzij heeft gezet. Maar LaVona was ook liefdeloos, hard en er heilig van overtuigd dat een opgefokte Tonya veel beter presteerde.
En dan is er nog de gewelddadige, stormachtige relatie met Jeff Gillooly, die Harding regelmatig aftuigde en eigenlijk alleen maar slecht voor haar was. Familie zoek je niet uit, maar liefdespartners wel en het moge duidelijk zijn dat daar niet het talent van Tonya Harding lag. "Ik ben gewoon een boerentrien", openbaart Harding. Terwijl alle stijlvolle meisjes op het ijs de prijzen werden gegund viel Harding uit de toon. Ze schaatste niet op klassieke muziek maar op ZZ Top en naaide haar kleding zelf.
Maar ze was ook de eerste Amerikaanse vrouw die de vermaarde drievoudige axel aan een publiek liet zien. Harding had wel degelijk een groot vakmanschap, maar wist het op een of andere manier altijd weer voor zichzelf te verpesten. Ondanks haar onbehouwenheid en op momenten zeer asociale gedrag, bleef Harding altijd doorvechten. Vallen en weer opstaan. Altijd maar weer, hoe zwaar het ook tegenzat en dat dwingt hoe dan ook respect af.
Er valt onbedoeld veel te lachen bij deze voorstelling van de werkelijkheid, of het nu uit puur leedvermaak is of om de figuren die de revue passeren. Allison Janney, die afgelopen zondag nog een BAFTA voor haar rol van LaVona won, steelt toch wel de show. Als oude mevrouw zit ze aan de zuurstoffles op de bank terwijl een papegaai voortdurend in haar oor pikt. Maar hoe komisch en haast karikaturaal de vrouw ook is, ze is tevens een loeder die er altijd op uit is om een slaatje uit de carrière van haar dochter te slaan, zelfs in een poging om enige vorm van liefde te tonen.
I, Tonya is meesterlijk in het combineren van de uitersten van personages en hun, soms diep weggestopte, menselijkheid. Maar het is bovenal een hommage aan de (zelfverklaarde) underdog die altijd weer opkrabbelt en zich er niet onder laat krijgen.
