Vanaf deze week draait de langverwachte live-action remake van Disneyklassieker Belle en het Beest in de Nederlandse bioscopen. Het is geen gemakkelijke taak om een nieuwe generatie te betoveren en tegelijkertijd de fans van het origineel te bekoren. Het sprookje van regisseur Bill Condon eindigt dan ook in een split tussen vernieuwing en hommage. Alle goede bedoelingen ten spijt is de magie grotendeels verloren gegaan in deze moderne vertaling.
Het was Belle noch het beest die de gemoederen de afgelopen maanden bezighield in aanloop naar de première. Van de talloze nieuwsberichten rondom deze langverwachte film ging het gros opeens over LeFou. Gastons trouwe rechterhand is ditmaal namelijk - horror o horror - homoseksueel. Je zou denken dat er in nasleep van films als Moonlight minder heisa zou worden gemaakt over een blikuitwisseling tussen twee mensen van hetzelfde geslacht. Van Disney-films wordt blijkbaar nog steeds verwacht dat ze aan een andere standaard voldoen. Dat was wellicht juist een reden achter Condons keuze om meer diversiteit aan te brengen in zijn Beauty and the Beast.
De praktische uitvoering zal veel fans echter enigszins teleurgesteld achterlaten. Er is simpelweg te veel verloren gegaan in Condons pogingen om iets aan de klassieker toe te voegen. De aanvullingen en veranderingen van zowel personages als het verhaal voelen grotendeels overbodig. De bijna veertig minuten extra speeltijd worden opgevuld met snel vergeten liedjes en bijrollen, en achtergrondinformatie die eerder tegen dan voor de personages werkt. Met name de nieuwe openingssequentie die een bijzonder ongelukkige indruk van de prins achterlaat, is moeilijk af te schudden. Het is lastig om je mee te laten slepen in de grote eind-goed-al-goed-dans, als er nog steeds een beeld op je netvlies staat gebrand van de opgedirkte lapzwans uit het begin.
Het is niet alleen de prins die dit lot treft. De droge komedieact die Kevin Kline als Belles vader opvoert, doet je verlangen naar de lieve en aandoenlijke Maurice van weleer. Josh Gad legt de nieuwe seksuele oriëntatie van LeFou er intussen wel erg dik bovenop, al kan hem het typetje vergeven worden. Te midden van personages die in vergelijking met hun voorganger het onderspit delven, is de kersverse Gaston een verademing. Luke Evans vertolkt de slechterik met een perfecte combinatie van narcisme, nukkigheid en onnozelheid. Ondanks zijn arrogantie zou je bijna medelijden met hem krijgen wanneer Belle hem hooghartig afwijst. Emma Watson is geknipt voor de rol, maar lijkt zich bij vlagen te goed te voelen voor haar omgeving. Wellicht een onbedoeld bijeffect van de extra emancipatie die ze onder Condon meekreeg. Net als het geüpdatete kostuum dat stiekem doet denken aan een jurk die aan één kant in de (lange) onderbroek is blijven steken. Gelukkig vindt Watson op tijd de juiste balans terug en kan er alsnog fijn meegeleefd en gelachen worden zoals voorheen.
Beauty and the Beast weet efficiënt aan de nostalgietouwtjes te trekken, maar in de buurt van het origineel komt hij niet. Het is geen letterlijke één-op-éénverfilming geworden, maar in grote lijnen is er niets veranderd. De vernieuwing is gezocht in de bijzaken. De manier waarop een personage van A naar B komt - zowel letterlijk als figuurlijk - wijkt hier en daar iets af, maar het is niet voldoende om een verrassende voorstelling op te leveren. Het is veelzeggend dat de momenten die het meest raken het dichtst bij het origineel blijven. Scènes als het muzikale 'Be our guest' doen precies wat ze moeten doen: de fans met een knoop in de maag en glimlach op het gezicht herinneren aan dezelfde sequentie in de animatiefilm, en tegelijkertijd imponeren met de mogelijkheden van de hedendaagse special effects. Helaas voor hardcore fans van de Nederlandse versie van Belle en het Beest zal die muzikale triomf ditmaal niet in de 'Kom erbij'-variant te beleven zijn. De film wordt alleen in het Engels uitgebracht.
Met The Jungle Book en Beauty and the Beast achter de rug staat er alweer een flinke stoet te trappelen om het stokje over te nemen. Naast een gegarandeerd box-officesucces staat één ding vast: met mogelijke 'whitewashing' bij Mulan tot het gebruik van de term 'live-action' bij Dumbo en The Lion King, heeft de nieuwe generatie Disneyfilms genoeg potentie om de gemoederen ook de komende jaren weer flink bezig te houden.
